Otyłość u dzieci to nie uroda, to choroba. Jak z nią walczyć?

Otyłość — choroba cywilizacyjna XXI wieku

Dr Anna Świercz podkreśla, że otyłość to nie defekt kosmetyczny. Jest to przewlekła choroba metaboliczna, która wynika z długotrwałego dodatniego bilansu energetycznego, czyli spożywania więcej kalorii, niż organizm jest w stanie zużyć. Nadmiar energii jest magazynowany w postaci tkanki tłuszczowej, co prowadzi do licznych powikłań, takich jak nadciśnienie, cukrzyca typu 2, choroby stawów, nowotwory czy zespół policystycznych jajników. 

Otyłość niesie za sobą również poważne konsekwencje psychologiczne, takie jak zaniżona samoocena, depresja i izolacja społeczna. Pacjenci często wstydzą się swojego ciała, unikają aktywności fizycznej, zwłaszcza na basenie, co tworzy błędne koło.

Walka z otyłością u dzieci jest wyzwaniem, ponieważ problem ten rzadko dotyczy tylko jednego dziecka. 

– Jeżeli to jest małe dziecko, to my rozmawiamy przede wszystkim z rodzicami, dlatego że problem otyłości, choroby otyłościowej to nie jest zazwyczaj problem dziecka, to jest problem całej rodziny – mówi dr Świercz. 

Sukces dziecka jest sukcesem całej rodziny, która uczy się nowych nawyków żywieniowych i wprowadza codzienną, wspólną aktywność fizyczną, taką jak spacery czy wycieczki rowerowe. 

Ukryty wróg – słodzone napoje

Jednym z największych problemów w diecie dzieci są słodzone napoje. 

– Litr słodzonego napoju codziennie to jest 35 kg cukru rocznie, a to się przekłada na 15 kg tkanki tłuszczowej – ostrzega dr Świercz. 

Pacjenci często nie zdają sobie sprawy z ogromnej ilości cukru ukrytej w pozornie niewinnych produktach. Tymczasem cukier jest nie tylko źródłem pustych kalorii; może też prowadzić do nadmiernej stymulacji trzustki i produkcji insuliny, co w konsekwencji powoduje hiperinsulinemię, a ta z kolei może prowadzić do insulinooporności – wstępu do cukrzycy typu 2.

Lekarka zwraca również uwagę na to, że słodzone napoje paradoksalnie odwadniają organizm, a w konsekwencji, zamiast zaspokoić pragnienie, zwiększają poziom cukru we krwi i oddawanie moczu, przez co stale odczuwamy pragnienie. 

Prawidłowe nawodnienie jest kluczowe, a najlepiej do tego nadaje się woda. Warto przy tym wybierać czystą wodę, a pomóc w tym mogą butelki filtrujące marki Aquaphor. Dzięki nim czysta woda jest zawsze pod ręką. Szkoły i rodzice mogą wspierać zdrowe nawyki, instalując w szkołach dystrybutory z wodą zamiast automatów ze słodzonymi napojami. 

Doskonałym pomysłem jest także używanie butelek z filtrem. Butelki filtrujące Aquaphor, dzięki designowi przygotowanemu z myślą o najmłodszych, mogą być traktowane przez dzieci jak gadżet, co dodatkowo zachęca je do picia wody przez cały dzień. Prosta zmiana - włożenie do plecaka butelki z wodą, zamiast słodkiego napoju - może mieć ogromne znaczenie dla zdrowia dziecka i całej rodziny.

Leczenie otyłości a profilaktyka

Leczenie otyłości to proces długotrwały i wymagający zaangażowania. Zespół terapeutyczny, w którego skład wchodzą diabetolog, dietetyk, fizjoterapeuta oraz psycholog, ściśle współpracuje z pacjentem i jego rodziną. 

Pierwszym krokiem jest zawsze zmiana stylu życia, a dopiero w przypadku jej nieskuteczności lub wystąpienia powikłań rozważane jest leczenie farmakologiczne. W skrajnych przypadkach rozważane są operacje bariatryczne, które jednak są zabiegiem ratującym życie i wymagają od pacjenta dożywotniej współpracy ze specjalistami.

Dr Świercz apeluje, aby nie bagatelizować problemu wagi u dziecka i unikać popularnego stwierdzenia, że dziecko „wyrośnie z otyłości”. Otyłość skracająca życie o 5 do 20 lat, w zależności od liczby i ciężkości powikłań, musi być leczona na wczesnym etapie.

Profilaktyka powinna zaczynać się w domu, a potem być kontynuowana w szkole i na poziomie społecznym. Ważna jest edukacja dotycząca zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej. Ważne jest promowanie małych, codziennych zmian, takich jak chodzenie po schodach, spacer do szkoły, zamiast jazdy samochodem, czy używanie hulajnogi. 

Istotne jest również zaangażowanie producentów żywności w proces zmian, a konsumenci powinni zwracać większą uwagę na skład produktów, czytając etykiety, aby unikać żywności zawierającej ukryty cukier i niepotrzebne dodatki.