Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Po tym poznasz, że możesz mieć owsiki. Objawy nie są oczywiste, a te robaki nie przytrafiają się tylko dzieciom
Marta Uler
Marta Uler 10.10.2024 16:07

Po tym poznasz, że możesz mieć owsiki. Objawy nie są oczywiste, a te robaki nie przytrafiają się tylko dzieciom

Objawy owsików u dorosłych
Fot. Canva

Zakażenie owsikami kojarzy się z dziećmi. Faktycznie, najwięcej zachorowań obserwuje się w żłobkach i przedszkolach, jednak to nie jest reguła. Po pierwsze, kiedy dziecko „złapie” owsiki, leczyć musi się cała rodzina. Po drugie, naprawdę każdy, niezależnie od wieku, może ulec temu zakażeniu.

By połknąć jaja owsików, wystarczy zjeść nieumyty porządnie owoc. Jakiś czas później zaczniemy odczuwać pewne objawy, które niekoniecznie od razu skojarzą się nam z zakażeniem pasożytniczym. To może być, np. brak apetytu lub bóle głowy, które przypiszemy stresującemu trybowi życia.

Owsiki atakują nie tylko dzieci

Jeśli jesteś rodzicem kilkuletniej pociechy, może spotkałeś się z informacją, wywieszoną w hallu przedszkola lub żłobka o panującej owsicy. To się zdarza, i to wcale nie rzadko. Ta choroba pasożytnicza najczęściej kojarzona jest właśnie z dziećmi i najczęściej to właśnie maluchy na nią zapadają. Dlaczego?

Owsica, czyli choroba wywoływana przez owsiki (Enterobius vermicularis) przenosi się drogą pokarmową. Do zarażenia dochodzi poprzez połknięcie jaj owsików, które mogą znajdować się niemal wszędzie – na niemytych owocach, w piaskownicach, czy w okolicach toalet. Małe dzieci z higieną są na bakier. Albo inaczej – dopiero uczą się tego, że należy myć ręce (a wychodzi im to różnie...), że nie powinno się pić z tego samego kubeczka co kolega, ani jeść jego widelcem, ślinią zabawki. Takie zachowania po prostu sprzyjają rozprzestrzenianiu się wielu chorób, w tym także owsicy.

Dorośli są bardziej ostrożni pod tym względem, dlatego chorują rzadziej, ale także chorują. To nie dotyczy jedynie dzieci. I nie chodzi tylko o to, że możemy zarazić się od dziecka, ale także o to, że niezależnie możemy tę owsicę „złapać”. Nigdy nie skusiło cię piękne jabłko leżące sobie pod drzewem? Na takim owocu mogą być właśnie jaja owsików. Wytarcie rękawem nie wystarczy. 

Fot. wikipedia.org/Daniel J. Drew
NFZ wydał waży komunikat ostrzegający. Chodzi o ubezpieczenia zdrowotne Czy powietrze w żłobkach może wpływać na zdrowie dzieci? Lekarz powołuje się na nowe badania

Objawy owsicy – jak objawia się zakażenie owsikiem

Do najczęstszych objawów owsicy należą:

  • podrażnienia skóry, zaczerwienienia, czasem wysypki,
  • trudności z zasypianiem, wybudzanie się, kręcenie się w łóżku,
  • bóle brzucha, nudności,
  • brak apetytu,
  • blada skóra, podkrążone oczy,
  • osłabienie,
  • zgrzytanie zębami,
  • świąd odbytu,
  • rzadko: infekcje narządów płciowych u dziewcząt – jeśli owsiki przemieszczą się w okolice narządów rodnych.

To są symptomy typowo fizyczne. Jednak owsica może dawać także mniej oczywiste objawy, takie jak problemy z koncentracją, nerwowość, bóle głowy, które z łatwością możemy przypisać problemom w pracy, w związku, czy też generalnie, stresującemu trybowi życia. Jeśli ponadto jesteśmy drażliwi, często zmęczeni – z powodu nieprzespanych nocy, to warto zrobić diagnostykę pod kątem zakażenia robakami.

Jak zdiagnozować zakażenie owsikami?

By zdiagnozować zakażenie owsikami, można wykonać mikroskopowe badanie kału. Ważne jest, aby dostarczyć do laboratorium trzy próbki, zbierane co 2-3 dni, ponieważ jedno badanie wykrywa jaja owsików tylko w 50 proc. przypadków. Trzy próbki zwiększają tę skuteczność do 90 proc., a pięć badań daje aż 99 proc. pewności. Niektóre laboratoria sprawdzają obecność owsików w inny sposób: rano, na skórę odbytu należy bardzo dokładnie nakleić taśmę klejącą, oderwać, po czym umieścić między dwoma szkiełkami do badania pod mikroskopem.

Diagnostyka w kierunku owsicy obejmuje także badanie krwi – podniesiony poziom eozynofili w morfologii może świadczyć o robakach (lub o alergii). Lekarz zapyta z pewnością o objawy, jakie mamy, a tu świąd odbytu, szczególnie rano, może wiele przesądzić. Czasem możemy mieć też „szczęście” i znaleźć owsika na papierze toaletowym. Ma kilka milimetrów i można go dostrzec gołym okiem.

Leczenie owsicy

Zakażenie owsikami nie jest trudne do leczenia. Zwykle podaje się lek pyrantelum, który zażywa się jeden raz, a następnie powtarza po 2-3 tygodniach. Alternatywnie może to być  mebendazol lub albendazol. Ale przyjęcie lekarstwa to nie wszystko w przypadku owsicy. O wiele więcej trudności nastręczać może:

  • dokładne wysprzątanie i wymycie wszystkich przedmiotów w domu,
  • odkurzenie i wypranie dywanów,
  • wypranie zasłon, zabawek, ubrań,
  • wypranie w pościeli i ręczników – w co najmniej 60 st. C. o

A jest to konieczne, jeśli chcemy uniknąć ponownego zakażenia.

By zapobiegać zakażeniu owsikami, kluczowa jest:

  • higiena osobista i domowa,
  • codzienna zmiana bielizny, jak najczęstsza piżam i pościeli,
  • częste mycie rąk, szczególnie po wyjściu z toalety i przed jedzeniem,
  • krótkie obcinanie paznokci, unikanie ich gryzienia.

Zobacz także:

Już się zaczęło! Dzieciaki będą się zarażać, jeden od drugiego 

Czasami to jęczmień, czasami groźny pasożyt. Po tym go poznasz

Zakażenie banalnymi owsikami miewa groźne konsekwencje. Te objawy są charakterystyczne