Zadaj te 3 pytania, jeśli lekarz cię ignoruje

Trudna relacja lekarza z pacjentem

Komunikacja na linii lekarz-pacjent jest nie tylko źródłem częstej frustracji po obu stronach, ale też przedmiotem rozmaitych badań. Zdaniem ekspertów jest ona ważnym elementem relacji między pacjentem a lekarzem, która wg dzisiejszych standardów powinna opierać się na modelu partnerskim. W praktyce bywa z tym różnie.

Warto jednocześnie pamiętać, że traktowanie pacjenta „z góry” nie jest jedyną przyczyną niepowodzenia w komunikacji. Lekarz może być zmęczony, poirytowany, a nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, że niektóre kwestie są dla pacjenta szczególnie ważne lub niezrozumiałe. Dodatkowym problemem jest ograniczenie czasowe; jeśli przychodnia obsługuje wielu pacjentów, lekarz pracuje pod presją czasu.

Podejście do pacjenta jest ważne

Brak czasu czy zły nastrój nie powinny jednak zniechęcać lekarza do dbania o prawidłową komunikację z pacjentem. Jak pokazało badanie z 2021 roku przeprowadzone przez Adama Gędka i Michała Maternę z Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Martę Gędek z Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, zainteresowanie lekarza istotnie wpływa na satysfakcję pacjenta w wizyty. Dlaczego to ważne?

Jakość relacji z lekarzem przekłada się na skłonność pacjentów do stosowania zalecanych terapii i przestrzegania zaleceń. Z punktu widzenia pacjenta ważny jest przede wszystkim spokój i poczucie bezpieczeństwa.

Przeczytaj też: Standardy akredytacyjne w POZ to nowe obowiązki lekarzy rodzinnych. Ministerstwo Zdrowia wydało obwieszczenie

Dobra komunikacja między lekarzem a pacjentem zakłada współpracę w planowaniu leczenia. Pacjenci, którzy mieli poczucie większego wpływu na kształt swojego leczenia, byli bardziej zadowoleni i rzadziej zmieniali lekarza prowadzącego.

Odpowiednia komunikacja może wpłynąć nie tylko na ocenę lekarza i przebieg leczenia, ale znajdować odzwierciedlenie w ocenie całego systemu opieki zdrowotnej. Tymczasem zgodnie z badaniami CBOS (Centrum Badań Opinii Społecznej) ok. 75 proc. badanych nie było zadowolonych z tego, jak funkcjonuje polski system ochrony zdrowia. 

Kiedy lekarz cię ignoruje

Odpowiedzialność za jakość komunikacji nie powinna spoczywać wyłącznie na pacjencie, ale wynikać z dobrej woli obu stron. Ale co zrobić, jeśli odnosisz wrażenie, że lekarz ignoruje cię podczas wizyty?

Doktor Karan Rajan, lekarz NHS (brytyjska służba zdrowia) podzielił się prostymi pytaniami, które możesz zadać swojemu lekarzowi rodzinnemu, jeśli masz wrażenie, że twoje problemy zdrowotne są bagatelizowane.

1. Jaki inny problem może wywoływać moje objawy?
2. Czy są jakieś inne badania, które można wykonać w mojej sytuacji?
3. Czy może pan/pani wytłumaczyć mi, dlaczego taki stan uważa pan/pani za normalny w moim przypadku?

Tak zadane pytania są uprzejme i konkretne, powinny więc skłonić lekarza do zatrzymania się na chwilę i spokojnego rozważenia wszystkich opcji.

Dr Rajan podkreśla, że wielu lekarzy posiada świetne wykształcenie medyczne i często działa niemal „automatycznie”, nie zastanawiając się nad tym, że dla pacjenta jego decyzje wcale nie są oczywiste.

Ekspert zachęca też do śmiałości w kontakcie z lekarzem. Lepiej od razu rozwiać wszelkie wątpliwości, niż wynieść z gabinetu obawy czy niepewność. „Zadawaj pytania, nawet te krępujące” – przekonuje.

Co jeszcze możesz dla siebie zrobić?

Doktor Rajan udzielił też pacjentom kilku dodatkowych praktycznych wskazówek. Pierwsza z nich dotyczy prowadzenia dzienniczka objawów. Dzięki niemu łatwiej ci będzie przekazać lekarzowi wszystkie ważne informacje:

Zapisuj szczegółowo swoje objawy – kiedy się pojawiają, jak bardzo są nasilone, co je łagodzi lub pogarsza oraz jak wpływają na twoje codzienne życie.

Jeśli odnosisz wrażenie, że lekarz pierwszego kontaktu ignoruje twoje obawy, śmiało poproś o skierowanie do specjalisty. Być może ekspert w danej dziedzinie będzie mógł lepiej zająć się twoim problemem. Żeby uniknąć atmosfery napięcia czy podejrzeń o podważanie kompetencji swojego lekarza, możesz tę prośbę ubrać w płaszczyk ciekawości, mówiąc np. „Czułbym się spokojniej, gdybyśmy mogli wykluczyć konkretną chorobę. Czy możemy skonsultować to ze specjalistą?”

Pamiętaj też, że jako pacjent, masz swoje prawa. Jeżeli uważasz, że podczas wizyty cię zignorowano, masz prawo do opinii innego lekarza. Możesz też zawsze poprosić o dostęp do swojej dokumentacji medycznej.

Przeczytaj też: #PrawoiZdrowie. Co zrobić, gdy prawa pacjenta są łamane? Radca prawny wskazuje kilka możliwości

 

Źródło:
Gędek, A. M., Materna, M., & Gędek, M. (2021). Czynniki wpływające na komunikację w relacji lekarz-pacjent. Rozprawy Społeczne, 15(2), 126-139.