Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > #PrawoiZdrowie > #PrawoiZdrowie. Co zrobić, gdy prawa pacjenta są łamane? Radca prawny wskazuje kilka możliwości
Redakcja Pacjenci.pl
Redakcja Pacjenci.pl 06.11.2024 15:46

#PrawoiZdrowie. Co zrobić, gdy prawa pacjenta są łamane? Radca prawny wskazuje kilka możliwości

prawa pacjenta
Fot. Freepik

Pacjenci w Polsce coraz częściej doświadczają naruszeń swoich podstawowych praw, takich jak prawo do rzetelnej informacji lub prawo do godności i intymności. Na szczęście nie pozostają sami – dzięki systemowi wsparcia w przypadku naruszeń mogą dochodzić swoich praw. 

W razie zdarzenia medycznego pacjenci mogą m.in. ubiegać się o zadośćuczynienie przed sądem cywilnym. To tylko jedna z opcji. W kolejnym artykule z cyklu #PrawoiZdrowie mecenas Wojciech Koguciuk w rozmowie z nami omawia, jakie kroki mogą podjąć pacjenci, aby skutecznie dochodzić swoich praw, i skąd mamy wiedzieć, że doszło do ich naruszenia.

Rzecznik Praw Pacjenta a naruszenie prawa

Jak wiadomo, pacjent, korzystający ze świadczeń zdrowotnych lub zwracając się o ich udzielenie, ma m.in. prawo do otrzymania tych świadczeń, uzyskania informacji i dostępu do medycznej dokumentacji, wyrażenia zgody na badania, poszanowania intymności, godności i życia oraz  dochowania tajemnicy zawodowej. Część z tych praw w Polsce jest łamanych, w czołówce, według kontroli NIK, znajduje się brak poszanowania prawa do informacji oraz godności i intymności.  
Pacjenci mają jednak możliwość zgłaszania przypadków naruszenia swoich praw, korzystając z m.in. z pomocy Rzecznika Praw Pacjenta. 

– „Do jego zadań należy m.in. prowadzenie postępowań w sprawach praktyk naruszających prawa pacjentów” – wyjaśnia radca prawny Wojciech Koguciuk. – „Pacjenci mają prawo do występowania z wnioskiem do Rzecznika w sytuacji, która może być zakwalifikowana jako naruszenie praw pacjenta”. 

Ekspert zwraca przy tym uwagę, że w przypadku tzw. zdarzeń medycznych pacjent, a w razie jego śmierci również inne osoby (np. małżonek), mogą wystąpić z wnioskiem do Rzecznika o przyznanie tzw. świadczenia kompensacyjnego

W określonych sytuacjach przyznanie świadczenia kompensacyjnego jest jak najbardziej zasadne. Każdy pacjent, który uważa, że jego prawa zostały naruszone, ma prawo wystąpić do Rzecznika z wnioskiem o rozpatrzenie takiej sprawy. I to Rzecznik Praw Pacjenta decyduje, czy dana sytuacja może być zakwalifikowana jako naruszenie.

prawo pacjenta sąd.png
Prawa pacjenta powinny być respektowane. Fot. Canva/Puwasit Inyavileart, 89Stocker
To nie słabość, to talent! Czego jeszcze nie wiedzą o sobie dyslektycy? Czy suplementacja kwasami omega-3 chroni serce? Ciekawe wnioski badaczy

Dochodzenie praw na drodze sądowej

Inną drogą jest dochodzenie swoich praw, w tym żądania zadośćuczynienia pieniężnego, w sądzie cywilnym. W obu tych przypadkach badane jest, czy doszło do naruszenia praw pacjenta.

– „W przypadku sprawy prowadzonej przed sądem cywilnym postępowanie może trwać latami. Z kolei w przypadku wystąpienia z wnioskiem do Rzecznika o stwierdzenie naruszenia praw pacjenta sprawa powinna być załatwiona zdecydowanie szybciej, ale w tym wypadku decyzja nie wiąże się z przyznaniem pacjentowi żadnej rekompensaty” – zaznacza ekspert.

Obie formy zgłaszania swoich roszczeń mają swoje wady. Choć postępowanie prowadzone przez Rzecznika nie kończy się przyznaniem rekompensaty, stanowi ważny mechanizm ochronny i ma na celu skorygowanie problemów systemowych. Wyjściem z sytuacji może okazać się wystąpienie do Rzecznika z wnioskiem o przyznanie świadczenia kompensacyjnego z tytułu zdarzenia medycznego (o tym piszemy poniżej).

Świadczenie kompensacyjne stanowi wsparcie dla pacjenta, który doznał uszczerbku na zdrowiu na skutek błędu medycznego. W takiej sytuacji załatwienie sprawy odbywa się zgodnie z przepisami administracyjnymi.

– „Zgodnie z prawem administracyjnym, w takiej sytuacji załatwienie sprawy powinno nastąpić w ciągu dwóch miesięcy” – dodaje ekspert.

Czym jest zdarzenie medyczne?

Zdarzenia medyczne są to, ogólnie mówiąc, wszelkie (w tym wypadku) niekorzystne zdarzenia, do których doszło w trakcie świadczenia opieki medycznej bądź jej braku. Zgodnie z ustawą o prawach pacjenta, w szczególności zdarzenie medyczne oznacza:

  • zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym
  • uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta
  • śmierć pacjenta

Do zdarzeń medycznych dochodzi w trakcie udzielania, w efekcie udzielenia lub w sytuacji braku udzielenia świadczenia zdrowotnego. Mecenas Wojciech Koguciuk podkreśla jednak, że w tym wypadku chodzi wyłącznie o zdarzenie, którego z wysokim prawdopodobieństwem można było uniknąć, gdyby świadczenie zostało udzielone zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. 

Zobacz także: 

ZUS umożliwi pracę zarobkową na L4? MRPiPS planuje ważne zmiany

Korekta budżetu w sektorze ochrony zdrowia. Co zmieni się jeszcze w 2024 roku?

Rodzice bagatelizują te zachowania. Psycholożka alarmuje: Mogą świadczyć o myślach samobójczych

Twoje dziecko ma przepisane inhalacje ze sterydów? Nie zapomnij o tej jednej rzeczy – radzi pediatra
Inhalacje ze sterydów - na co uważać?
Inhalacje ze sterydów - na co uważać?
Sezon infekcyjny w pełni i w przypadku wielu chorób układu oddechowego lekarze przepisują dzieciom inhalacje z lekami sterydowymi. Ich zadaniem jest zmniejszenie stanu zapalnego np. w przebiegu przeziębienia. Inhalacje niwelują objawy, takie, jak kaszel, duszności, świszczący oddech, a także zmniejszają ryzyko zaostrzenia choroby.Inhalacje z glikokortykosteroidów są skuteczne, ale obarczone pewnym ryzykiem, np. pojawieniem się w buzi dziecka pleśniawek. Pediatra wyjaśnia, co robić, by uniknąć tych i szeregu innych komplikacji, które mogą wiązać się z podawaniem sterydów wziewnych.
Czytaj dalej
To nowy trend wywierający presję na kobietach. Czym jest zjawisko "ciała baletowego"?
Ciało baltowe
Trendy odnośnie kobiecego kanonu piękna przeszły ogromną zmianę - od smukłych sylwetek lat 90. promujących bardzo drobne, wręcz anorektyczne sylwetki, po krągłości podkreślane przez takie gwiazdy, jak chociażby Kim Kardashian. Te zmiany podkreślają zmienność standardów piękna, a przy wszechobecnym dostępie do mediów społecznościowych nierealistyczne standardy piękna rozprzestrzeniają się szybciej, niż kiedykolwiek, natomiast instagramowe filtry i popularyzacja zabiegów medycyny estetycznej tylko potęgują te oczekiwania.Amerykańskie Towarzystwo Chirurgów Plastycznych (ASPS) w corocznym raporcie zwróciło uwagę na nowy trend, tzw. "ciało baletowe". Jest to połączenie szczupłości z trendem na sprawność fizyczną. To zjawisko zyskało na popularności po pandemii koronawirusa.  Czym dokładnie charakteryzuje się ten trend?
Czytaj dalej