Buscopan – kiedy się go stosuje? Działania, przeciwwskazania, skutki uboczne
Buscopan – charakterystyka
Buscopan to lek dostępny bez recepty, którego substancją czynną jest butylobromek hioscyny (inaczej skopolamina). Jest to substancja antycholinergiczna, oznacza to, że blokuje działanie neuroprzekaźnika zwanego acetylocholiną. Ten organiczny związek chemiczny wywiera bezpośredni wpływ na napięcie naczyniowe poprzez wiązanie się z receptorami muskarynowymi obecnymi na śródbłonku naczyniowym. Komórki te reagują zwiększoną produkcją tlenku azotu, który powoduje rozluźnienie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg żółciowych oraz dróg moczowo-płciowych.
Buscopan jest zaliczany do leków przeciwskurczowych. Jest stosowany w celu złagodzenia bóli w obrębie jamy brzusznej i miednicy – zmniejsza ona napięcie mięśni poprzez rozluźnienie mięśni gładkich żołądka, jelit, pęcherza i cewki moczowej. Butylobromek hioscyny jest czwartorzędowym związkiem amoniowym i jest bardzo słabo wchłaniany: po podaniu doustnym w 8%, a po podaniu doodbytniczym w 3%. Po przyjęciu pojedynczej dawki w zakresie od 100 do 400 mg czas półtrwania, czyli zmniejszenia stężenia substancji leczniczej we krwi do połowy jego wartości początkowej, wynosi od 6,2 do 10,6 godziny. Hioscyna jest wydalana z kałem oraz z moczem. Uznaje się ją za substancję wykazującą niski poziom toksyczności.
Buscopan – wskazania i dawkowanie
Buscopan ma działanie rozkurczowe, łagodzi bóle związane ze skurczami żołądka, jelit, pęcherza. Lek działa bardzo szybko, dolegliwości powinny ustąpić w ciągu 15 minut od zażycia. Najczęściej zaleca się przyjmowanie preparatu osobom cierpiącym na:
zespół jelita drażliwego (IBS),
kolkę jelitową,
kolkę wątrobową,
kolkę nerkową,
bolesne miesiączkowanie.
Buscopan ma postać tabletek powlekanych, które podaje się doustnie (1 pastylka zawiera 10 mg butylobromku hioscyny). Leku nie należy podawać dzieciom poniżej 6. roku życia. U dzieci w wieku 6-12 lat podaje się zazwyczaj 1 tabletkę 3 razy na dobę, a młodzieży i dorosłym 1 do 2 tabletek od 3 do pięciu razy na dobę.
Buscopan – skutki uboczne i przeciwwskazania
Buscopan rzadko powoduje skutki uboczne. Jeśli już się pojawią, obejmują przeważnie: suchość w jamie ustnej, przyspieszony rytm serca, reakcje skórne w postaci pokrzywki oraz świądu.
Nie należy przyjmować leku Buscopan, jeśli u pacjenta występują:
myasthenia gravis – nużliwość mięśni,
patologiczne poszerzenie jelita grubego,
nadwrażliwość na substancję czynną.
Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z jaskrą oraz ze skłonnością do tachykardii. Konieczne jest poinformowanie lekarza bądź farmaceuty o przyjmowaniu trój- i czteropierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, przeciwhistaminowych, przeciwpsychotycznych oraz innych substancji antycholinergicznych, gdyż Buscopan może nasilać ich działanie. Nie wykazano toksyczności leku dla płodu, niemniej zaleca się unikanie przyjmowania preparatu w ciąży i podczas karmienia piersią.
Jeśli ból brzucha się nasila lub gdy towarzyszą mu takie objawy, jak: gorączka, wymioty, zmiany w wypróżnieniach, krew w stolcu, należy zgłosić się do lekarza.