Czy jałowe martwice kości są groźne dla zdrowia?
Czym są jałowe martwice kości?
Charakterystyczne obumieraniem fragmentów tkanki kostnej to właśnie jałowe martwice kości. Nazwa jałowe została im nadana z powodu tego, że powstają bez udziału bakterii, wirusów czy innych chorobotwórczych drobnoustrojów. Mechanizm rozwoju choroby polega na powstaniu tkanki martwiczej, która następnie ulega wchłonięciu i zostaje zastąpiona przez nową. Jest to jednak groźny proces ze względu na mogące pojawić się podczas niego deformacje. Do najczęstszych lokalizacji powstawania choroby należą głowa kości udowej, kości piszczelowe, piętowe oraz kości śródstopia. Jednak jałowe martwice kości mogą pojawiać się również w obrębie kości kręgosłupa i miednicy.
Co może powodować jałowe martwice kości?
Wśród osób dorosłych jako jedną z najczęstszych przyczyn uważa się nadużywanie alkoholu oraz przyjmowanie glikortykosteroidów – ich zażywanie może doprowadzić do nieprawidłowości w gospodarce hormonalnej. Równie istotną przyczyną są przebyte urazy, np. złamanie w danym fragmencie kości może spowodować jej przemieszczenie i niedokrwienie, rozpoczynające proces martwiczy. Niewłaściwa dieta i nadmierna ilość złego cholesterolu we krwi również może się do tego przyczynić. Do jednych z najczęstszych przyczyn zarówno u dorosłych, jak i dzieci zalicza się mikrourazy, które występują głównie u osób zajmujących się zawodowo sportem lub ciężko pracujących fizycznie. Jałowa martwica może występować również w przebiegu chorób, w tym autoimmunologicznych, np. tocznia rumieniowatego i reumatoidalnego zapalenia stawów, a także podczas leczenia za pomocą chemioterapii.
Jałowe martwice kości a leczenie i rokowanie
Jałowa martwica u dzieci trwa zazwyczaj od kilku miesięcy do czterech lat i funkcjonuje na zasadzie naprzemiennych remisji i nawrotów. W pomyślnym dla młodego pacjenta przebiegu zazwyczaj kończy się bez trwałych powikłań. Dzieje się tak szczególnie w przypadku martwic pozastawowych. Jeżeli natomiast zmiany objęły już okolice stawowe, rokowania – bez względu na wiek pacjenta – są mniej korzystne i najczęściej wymagają trwałego kontynuowania leczenia. Polega ono na odciążaniu kończyny dotkniętej chorobą. Zależnie od miejsca, w którym rozpoczął się proces jałowej martwicy (może być ich aż 40), dobiera się odpowiednie wkładki ortopedyczne, specjalne obuwie i niekiedy odciąża chorą kończynę przy pomocy opatrunku gipsowego. W zaostrzonych momentach choroby odczuwalny ból może być dosyć silny, zaleca się więc przyjmowanie niektórych środków przeciwbólowych oraz ograniczanie ruchomości tak często, jak to możliwe. Wszystko po to, aby zmienione chorobowo tkanki mogły się zregenerować, a noga czy ręka, jak najszybciej wrócić do sprawności. Podstawowym krokiem w leczeniu tego typu schorzenia jest diagnoza lekarza specjalisty oraz wsparcie fizjoterapeuty.