Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Domowy sposób pomaga wykrywać raka jelita grubego. Specjaliści polecają
Alina Gałka
Alina Gałka 11.03.2025 14:28

Domowy sposób pomaga wykrywać raka jelita grubego. Specjaliści polecają

Domowy sposób wykrywa raka
Fot. Getty Images/Canva

Fala zachorowań na raka jelita grubego przybiera na sile. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów rocznie wykrywa się w Polsce 20 tys. nowych przypadków, a 12 tys. pacjentów z tym typem raka umiera. Głównym wyzwaniem jest diagnostyka. Późne wykrycie choroby zmniejsza szanse na wyleczenie.

Rak jelita grubego to cichy zabójca

Rak jelita grubego to jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów złośliwych, który rozwija się podstępnie, często nie dając wyraźnych objawów we wczesnym stadium. Choroba zazwyczaj zaczyna się od niewielkich polipów w błonie śluzowej jelita grubego, które z czasem mogą przekształcić się w nowotwór.

W początkowej fazie pacjenci nie odczuwają bólu ani innych dolegliwości, co sprawia, że choroba często wykrywana jest dopiero w zaawansowanym stadium, gdy szanse na skuteczne leczenie są mniejsze. 

Nowotwór ten rozwija się po cichu, na wczesnym etapie nie boli i nie daje żadnych objawów, dlatego chorych cały czas przybywa, a wcale nie musi tak być

– mówi prof. Grażyna Rydzewska, kierownik Kliniki Gastroenterologii w Państwowym Instytucie Medycznym MSWiA w Warszawie. 

Przeczytaj: Tak poznasz, że w jelicie rośnie rak. To najczęściej ignorowany objaw

Przyczynia się do nowotworów układu pokarmowego. Jemy to codziennie 3 grupy produktów, których boją się nowotwory. Zacznij jeść już dziś!

Diagnostyka raka jelita grubego

Kluczową rolę w wykrywaniu zmian nowotworowych odgrywają badania profilaktyczne, w tym kolonoskopia. Skąd jednak wiedzieć, że czas wybrać się na takie badania, jeśli objawów nie ma lub przypominają niestrawność czy inne, mniej groźne problemy układu trawiennego?

Według specjalistów osoby o podwyższonym ryzyku rozwoju raka jelita grubego powinny korzystać z prostego testu przesiewowego FIT, który wykrywa krew utajoną w kale. Test jest szczególnie wskazany dla osób:

• po 50. roku życia,
• z obciążeniami genetycznymi,
• które nie przestrzegają zasad zdrowej diety,
• mało aktywnych,
• pijących alkohol,
• palaczy.

Test FIT warto wykonać w przypadku wystąpienia niepokojących objawów, takich jak przewlekłe bóle brzucha, zmiana rytmu wypróżnień czy nagła utrata masy ciała. Obecność krwi utajonej w kale jest ważnym sygnałem o zmianach w jelicie grubym i wskazaniem do szybkiego podjęcia dalszej diagnostyki. Przeczytaj: Czy są badania mogące zastąpić kolonoskopię? Odpowiadamy, czy można jej uniknąć
 

Test FIT to świetne badanie przesiewowe

Test FIT (ang. Fecal Immunochemical Test) to immunochemiczny test na krew utajoną w kale, stosowany w diagnostyce raka jelita grubego. Jest to nieinwazyjne badanie przesiewowe, które wykrywa obecność hemoglobiny w stolcu, co może wskazywać na krwawienie z przewodu pokarmowego – jeden z możliwych objawów nowotworu jelita grubego. Przeczytaj: Ta grupa osób jest najbardziej zagrożona rakiem jelita grubego

Badanie jest proste do wykonania – pacjent pobiera niewielką próbkę kału w warunkach domowych, a następnie przekazuje ją do analizy laboratoryjnej. W przypadku pozytywnego wyniku konieczna jest dalsza diagnostyka, najczęściej kolonoskopia, aby potwierdzić lub wykluczyć obecność zmian nowotworowych. Regularne wykonywanie testu FIT co 2 lata, zwłaszcza u osób po 50. roku życia, znacząco zwiększa szanse na wczesne wykrycie raka jelita grubego i skuteczne leczenie.

badanie próbki kału-Canva
Test FIT jest badaniem prostym i nieinwazyjnym. Próbkę pobraną w domu wystarczy wysłać do laboratorium. Fot. Canva

Kolonoskopia – badanie, które ratuje życie

Kolonoskopia jest najskuteczniejszym badaniem diagnostycznym w profilaktyce raka jelita grubego, ponieważ pozwala na bezpośrednią ocenę błony śluzowej jelita oraz wczesne wykrycie niepokojących zmian, takich jak polipy czy nowotwory również we wczesnym stadium.

Polipy to łagodne narośla, które jednak z czasem mogą przekształcić się w nowotwór złośliwy, dlatego ich usunięcie podczas kolonoskopii zmniejsza ryzyko zachorowania. Badanie pozwala również na pobranie wycinków do dalszej analizy histopatologicznej, co zwiększa dokładność diagnozy i umożliwia szybkie wdrożenie leczenia w razie potrzeby.

Wczesne wykrycie zmian nowotworowych znacząco zwiększa szanse na całkowite wyleczenie, ponieważ rak jelita grubego rozwija się często przez wiele lat. Mimo że badanie u wielu pacjentów budzi obawy, nowoczesne metody znieczulenia sprawiają, że jest ono bezbolesne i bezpieczne. Warto pamiętać, że profilaktyczna kolonoskopia może dosłownie uratować życie, dlatego nie należy jej odkładać. Przeczytaj: Jak przygotować się do zabiegu kolonoskopii? Na 7 dni przed badaniem odstaw te produkty

kolonoskopia-Canva
Podczas kolonoskopii można usunąć polipy i pobrać wycinki do badań histopatologicznych. Fot. Canva

 

 

Źródła:
Baldacchini, F., Bucchi, L., Giuliani, O., Mancini, S., Ravaioli, A., Vattiato, R., Zamagni, F., Giorgi Rossi, P., Mangone, L., Campari, C., Sassatelli, R., Trande, P., Esposito, P., Rossi, F., Carrozzi, G., Triossi, O., Fabbri, C., Strocchi, E., Giovanardi, M., Canuti, D., Sassoli de Bianchi, P., Ferretti, S., & Falcini, F.; Emilia-Romagna Region Workgroup for Colorectal Screening Evaluation. (2022). Effects of attendance to an organized fecal immunochemical test screening program on the risk of colorectal cancer: An observational cohort study. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 20(10), 2373–2382. https://doi.org/10.1016/j.cgh.2022.01.053.

Doubeni, C. A., Corley, D. A., Jensen, C. D., Levin, T. R., Ghai, N. R., Cannavale, K., Zhao, W. K., Selby, K., Buckner-Petty, S., Zauber, A. G., Fletcher, R. H., Weiss, N. S., & Schottinger, J. E. (2024). Fecal immunochemical test screening and risk of colorectal cancer death. JAMA Network Open, 7(7), e2423671. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2024.23671.

rynekzdrowia.pl
 

Krew w kale - przyczyny i powikłania
Krew w kale - przyczyny i powikłania
Krew w kale - przyczyny i powikłania
Krew w kale i jej rodzaje Właściwa ocena krwi znajdującej się w kale jest niezwykle istotna, ponieważ obecność krwi na papierze a duża ilość skrzepów to istotna różnica, zwłaszcza w odkryciu przyczyny krwawienia. Ze względu na to warto dokładnie zaobserwować jej wygląd, aby móc odpowiedzieć na pytania lekarza. Niekiedy krew w kale może być spowodowana zwykłym otarciem okolic odbytu, które nie są niczym groźnym, innym razem natomiast może świadczyć i uszkodzeniu lub chorobie jelita. Ze względu na różnorodne przyczyny, krew w kale można podzielić na „świeżą” o jasnym, czerwonym zabarwieniu oraz ciemną. Pierwsza z nich to zazwyczaj objaw uszkodzenia wcześniej powstałych żylaków lub hemoroidów. Zazwyczaj występuje ona w towarzystwie takich objawów jak zaparcia, swędzenie oraz pieczenie, a jej ilość nie jest zbyt obfita. Może pojawić się także podczas zakażeń wirusowych i bakteryjnych oraz z powodu pęknięcia ścianki odbytu, co zdarza się u kobiet po porodzie. Krew w kale o ciemnym zabarwieniu może sygnalizować odmienne powody jej występowania. Wówczas stolec jest smolisty, co może świadczyć o źródle krwawienia w górnych odcinkach przewodu pokarmowego. Ciemna barwa krwi jest spowodowana „drogą”, jaką krew musi pokonać zanim zostanie wydalona, napotykając po drodze różne bakterie i procesy trawienne. Taki stan może sygnalizować rozwijającą się chorobę w obrębie przełyku, żołądka oraz dwunastnicy.Krew w kale – przyczyny Do jednej z najczęstszych przyczyn krwawienia z odbytu należą hemoroidy. To nic innego jak małej wielkości guzki krwawnicze. Występują równie często jak żylaki odbytu, które stanowią przerost splotów żylnych i objawiają się bólem, pieczeniem oraz skąpą ilością krwi w kale. Aby pozbyć się tego uciążliwego schorzenia można stosować łatwo dostępne w większości aptek środki, jednak w niektórych przypadkach stosuje się metody operacyjne. Obecność krwi w kale może być spowodowana wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, podczas którego dochodzi do licznych owrzodzeń błony śluzowej. Choroba Leśniowskiego-Crohna może objawić się czerwoną krwią w kale oraz bólem podbrzusza i różnorodnymi zmianami w okolicach odbytu. Jednym z groźniejszych przyczyn obecności krwi w kale są polipy jelita grubego oraz nowotwór tego obszaru. Sama obecność krwi w stolcu może występować na skutek powstania polipów w jelicie grubym, w przypadku których dochodzi do tzw. krwawienia utajonego, bardzo niebezpiecznego dla zdrowia. Jej ilość zależy od wielkości polipów. Niektóre z nich mogą rozwinąć się w nowotwór jelita grubego, które również skutkują obecnością krwi w kale, również w formie utajonej.Krew w kale i jej rozpoznawanie Ze względu na to, że obecność krwi w kale może być niegroźna a niekiedy sygnalizować powstawanie nowotworu, każdorazowo powinna być skonsultowana z lekarzem. Po wywiadzie, uwzględniającym wygląd krwi w stolcu i badaniu palpacyjnym, lekarz zleci badania pozwalające wykluczyć przyczyny obecności krwi w kale. Standardowo wykonuje się wówczas test na krew utajoną, który wykrywa obecność hemoglobiny. W przypadku pozytywnego wyniku testu i utrzymującej się krwi w kale, diagnostyka zostaje poszerzona w kierunku nowotworu jelita grubego, żołądka czy też przełyku.
Czytaj dalej
Dieta po kolonoskopii – czego unikać, na co zwracać uwagę. Ta wiedza może Ci się przydać
Kolonoskopa jest delikatnym zabiegiem, który może wymagać specjalnego postępowania dietetycznego.  uniknąć problemów z wypróżnianiem.
Kolonoskopia służy do oceny stanu jelita grubego. Jej prawidłowe przeprowadzenie wymaga od pacjenta przestrzegania kilku zasad – podstawową z nich jest wcześniejsza dieta. Tylko że wiele osób jeszcze tego samego dnia zastanawia się, co mogą zjeść już po badaniu. To ważne badanie diagnostyczne, pozwalające na wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w jelicie grubym, takich jak polipy czy stany zapalne, wymaga właściwych nawyków żywieniowych, które pozwolą szybciej wrócić do pełni sił.
Czytaj dalej