Masz problem z wysiedzeniem w jednym miejscu? Psychiatra sugeruje, co może być przyczyną
ADHD nie jest zaburzeniem dotyczącym wyłącznie dzieci. Cierpią na nie również dorośli. Leczenie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej u osób dorosłych nie jest tak powszechne jak w przypadku młodych pacjentów. Jak objawia się ADHD u dorosłych? O odpowiedź poprosiliśmy psychiatrę. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z psychiatrą dr n. med. Joanną Łazarczyk.
ADHD u dorosłych – temat zaniedbany
ADHD jest jednostką chorobową, której objawami są zaburzenia koncentracji i nadruchliwość. Temat przez wiele lat był w Polsce zaniedbany, więc wiele osób chorujących na ADHD w dzieciństwie dorastało bez świadomości, że mają ten problem. „W czasach, gdy obecni pacjenci byli dziećmi, temat był w Polsce w pewnym stopniu zaniedbany. Objawy występowały, jednak były składane na zupełnie inne czynniki, np. twierdzono, że dana osoba nie jest inteligentna. Oznaki zaburzeń u osób, które aktualnie diagnozuję, przez wiele lat były bardzo dokuczliwe. Najstarszym zdiagnozowanym przeze mnie pacjentem jest osoba po 50. roku życia”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk.
Niektórzy z ADHD wyrośli, najczęściej z nadruchliwości. Jednak pewne symptomy choroby mogą utrzymywać się nadal: „U wielu osób podstawowe symptomy pochodzą jednak z kręgu zaburzeń koncentracji uwagi. Są to również objawy nadruchliwości, jednak nieczęsto poprawiają się”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk.
Otyłość to nie problem jednostki a społeczeństwa. W Polsce szczególnie bolesny ADHD u dorosłych - jakie ma wady i zalety?ADHD u dorosłych i jego objawy
Objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej utrzymują się u 2/3 osób: „Bardzo często człowiek nie wyrasta z objawów, a po prostu zmieniają się ich oznaki. Człowiek dojrzewa, widzi jak powinien się zachowywać, by uzyskać akceptację otoczenia. Objawy nadruchliwości wielokrotnie przechodzą w wewnętrzny, nieprzyjemny niepokój. Wynikiem jest niemożność zrelaksowania się, brak poczucia komfortu”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk. Oznakami choroby mogą być też:
- wiercenie się,
- gubienie różnych rzeczy,
- nieprzywiązywanie uwagi do szczegółów,
- niemożność skupienia się na wykonywaniu jednej rzeczy,
- brak cierpliwości,
- deficyt uwagi,
- odczuwanie zniecierpliwienia,
- nadmierna gadatliwość,
- irytacja np. podczas stania w kolejce.
Dorośli z ADHD mają problem, by skończyć, to co zaczęli: „ Osoby z ADHD mają dużą trudność, by skończyć rozpoczętą aktywność. Wiek dorosły jest niełatwy, szczególnie dla kobiet, które odczuwają duże obciążenie społeczne. Z jednej strony mają obowiązki domowe, a z drugiej pracę. Wymaga to planu działania, by wszystko ze sobą współgrało. Problem może nasilać się momencie pojawienia się dziecka”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk.
Jak rozpoznać ADHD u osoby dorosłej?
By zdiagnozować ADHD u dorosłego konieczne jest cofnięcie się do czasu dzieciństwa – wg obecnych kryteriów do wieku poniżej 12. roku życia: „Przy postawieniu diagnozy w wieku potrzebna jest informacja na temat przeszłości od pacjenta. Dobrze byłoby mieć także informacje od otoczenia, czyli od rodziny czy nauczycieli. Objawy powinny występować w różnych środowiskach. Należy pamiętać, że w przypadku nowego środowiska, objawy mogły być mniej wyrażone. Występuje lub może występować wtedy lęk czy dystans. Dodatkowo należy wykluczyć inne jednostki chorobowe, które mogą dawać podobne objawy”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk
W procesie diagnostyczny, korzysta się zarówno z psychiatrii, jak i psychologii. Konieczne są także badania laboratoryjne i przeprowadzanie licznych wywiadów z pacjentem. O tym, czy wykonać dany test decyduje lekarz – nie ma kryteriów, na podstawie których stwierdzałoby się, który z nich należy wykonać:
„Mamy natomiast testy pomocne w postawieniu diagnozy, które systematyzują zadane pytania i odpowiedzi. W tej chwili korzystam z testu DIVA. Dopytuję o aktualne i dawne symptomy. Objawów do rozpoznania w życiu dorosłym jest pięć. Ich opis jest także inny u pacjenta dorosłego niż dziecka. W internecie można znaleźć kwestionariusze do samooceny. Wyniki będą mówiły, czy możemy szukać w tym kierunku. W celu postawienia diagnozy jest jednak potrzebny dokładny wywiad”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk