Od raka po marskość wątroby. Te choroby poznasz po dłoniach
Dłonie są jednym z tych miejsc na ciele, które najtrudniej ukryć – a jednocześnie, które potrafią zdradzić najwięcej. Rumień, przebarwienia, zgrubienia, drżenie czy wybroczyny mogą być wczesnym sygnałem poważnych chorób, które rozwijają się w organizmie po cichu. Część z nich dotyczy wątroby, inne mają związek z zaburzeniami hormonalnymi, a jeszcze inne mogą wskazywać na nowotwór krwi.
- Zmiany na dłoniach mogą być jednym z pierwszych objawów chorób ogólnoustrojowych
- Rumień dłoniowy jest klasycznym sygnałem chorób wątroby
- Wybroczyny mogą świadczyć o zaburzeniach krzepliwości albo białaczce
- „Łyżeczkowate” paznokcie są typowe dla anemii z niedoboru żelaza
- Drżenie rąk i nadmierne pocenie mogą wskazywać na choroby tarczycy
Dłonie mówią o zdrowiu więcej, niż myślisz
Stan skóry dłoni jest dla lekarzy ważnym elementem diagnostyki. Dermatolodzy i interniści podkreślają, że wiele chorób ogólnoustrojowych zaczyna się od bardzo subtelnych zmian: delikatnego rumienia, suchości, pękania skóry, teleangiektazji czy zaburzeń czucia.
Szybkie reagowanie na takie sygnały bywa kluczowe, ponieważ choroby, które je powodują, często rozwijają się skrycie. Właśnie dlatego lekarze uczą studentów medycyny, że „jeśli nie wiesz, od czego zacząć badanie, zacznij od dłoni”.
Przeczytaj też: Ciągle masz zimne dłonie i stopy? To nie zawsze problem krążenia
Choroby wątroby. Rumień dłoniowy to sygnał, którego nie można ignorować
Rumień dłoniowy (erythema palmare) jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów przewlekłych chorób wątroby. Występuje m.in. przy marskości, zapaleniu wątroby czy stłuszczeniu zaawansowanym do postaci NASH.
Dłonie pacjenta stają się intensywnie czerwone, szczególnie w części kłębu kciuka i małego palca. Objaw ten wynika z poszerzenia naczyń krwionośnych na tle zaburzeń hormonalnych wywołanych niewydolnością wątroby.
Innymi sygnałami mogą być:
– żółtaczka (zażółcenie skóry i paznokci),
– świąd skóry,
– poszerzenie drobnych naczyń,
– suchość i pękanie skóry.
Utrzymujące się zmiany powinny skłonić do wykonania prób wątrobowych i USG jamy brzusznej.
Przeczytaj też: Wykrzywiają palce, bolą. Skąd się biorą i czym są guzki Heberdena?
Nowotwory krwi także mogą objawiać się na dłoniach
Zmiany na dłoniach mogą sygnalizować również choroby hematologiczne. Najbardziej alarmującym objawem są czerwone wybroczyny (petechiae), które nie bledną pod uciskiem. Powstają przy niskim poziomie płytek krwi – jednym z kluczowych objawów białaczek.
Pacjenci opisują je jako „czerwone kropeczki”, często pojawiające się na palcach i wewnętrznych częściach dłoni. Jeżeli wybroczynom towarzyszą osłabienie, siniaki i częste krwawienia z nosa, niezbędna jest pilna diagnostyka.
W rzadkich przypadkach zgrubienia przypominające „aksamitną” skórę mogą wskazywać na paraneoplastyczną postać rogowacenia ciemnego (acanthosis nigricans), związaną z rakiem żołądka lub płuc.
Przeczytaj też: Gdy zaczyna się rak żołądka, zmienia się skóra. Jeśli zauważysz takie zmiany, biegnij do lekarza
Anemia, cukrzyca, tarczyca. Zmiany metaboliczne zapisane na dłoniach
Choroby metaboliczne i hormonalne również pozostawiają ślady na dłoniach:
- Anemia z niedoboru żelaza – paznokcie stają się blade, kruche, czasem przybierają kształt „łyżeczkowaty” (koilonychia).
- Cukrzyca – pacjenci często mają suchą, zgrubiałą skórę dłoni, a rany goją się wolniej. Może pojawić się tzw. „ręka cukrzycowa” – ograniczona ruchomość palców.
- Nadczynność tarczycy – typowe są drżenie rąk, wilgotność skóry, uczucie gorąca w dłoniach.
- Niedoczynność tarczycy – ręce stają się zimne, obrzęknięte, a paznokcie łamliwe.
Zmiany te często wyprzedzają inne objawy, dlatego warto skonsultować je z lekarzem, szczególnie jeśli pojawiają się nagle i utrzymują się kilka tygodni.
Źródła: https://www.niddk.nih.gov/health-information/liver-disease
https://dermnetnz.org/topics/palmar-erythema,
https://bloodcancer.org.uk/understanding-blood-cancer/about-blood-cancer/blood-cancer-signs-symptoms
