Podejrzewam, że choruję na endometriozę – jakie badania wykonać?
Endometrioza to choroba żeńskich narządów płciowych. Jej przyczyny są w pełni nie poznane, a szacunkowo choruje na nią od 7 do 15% kobiet między 15. a 49. rokiem życia. Schorzenie wywołuje uciążliwe objawy i może utrudniać codzienne funkcjonowanie. By rozpoznać endometriozę, konieczne jest wykonanie kilku istotnych badań. Jakie to badania? Odpowiedź poniżej! Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą ginekologiem lek. Wiesławem Kijuciem.
Wywiad ginekologiczny i badanie ginekologiczne
Wywiad ginekologiczny jest podstawą diagnostyki endometriozy.
„Należy zwyczajnie opowiadać o wszystkim, co się dzieje. Lekarz będzie zadawał wiele pytań, często wydaje się, że bezsensownych, możliwe, że wchodzących bardzo w życie intymne. Są to natomiast istotne kwestie, na tej podstawie można stwierdzić endometriozę”. – powiedział ginekolog lek. Wiesław Kijuć.
Na pierwszą wizytę nie trzeba przynosić wyników badań. Niemniej jeśli kobieta wcześniej leczyła się w kierunku endometriozy lub poddawała się diagnostyce, powinna je ze sobą mieć. Dodatkowo może przynieść wypisy ze szpitali.
Wywiad ginekologiczny jest szczegółową rozmową. Lekarz może zapytać o:
- wykonywany zawód,
- wiek,
- przebyte choroby i operacje,
- datę pierwszej i ostatniej miesiączki i czas trwania, obfitość i charakter krwawienia,
- przebyte ciąże, poronienia i ciąże pozamaciczne,
- występowanie chorób u pozostałych członków rodziny np. cukrzyca, nadciśnienie, choroby nowotworowe, choroby układu rozrodczego.
„Rozmowa, a właściwie dialog, jest najważniejszym elementem diagnozy. Lekarze często zadają wiele pytań, drążą pewien temat, ponieważ muszą sobie stworzyć pewien obraz, wykluczyć przeróżne rzeczy, które wyglądają podobnie jak objawy endometriozy”. – powiedział ginekolog lek. Wiesław Kijuć.
W drugim etapie pacjentka bierze udział w bezbolesnym badaniu ginekologicznym. „Następną rzeczą jest badanie ginekologiczne, połączone z wywiadem daje bardzo dużo informacji”. – powiedział ginekolog lek. Wiesław Kijuć.
Podczas badania ginekologicznego lekarz ogląda zewnętrzne narządy płciowe. Jeśli kobieta już współżyje, za pomocą wziernika uwidacznia część pochwową szyjki macicy.
Niekiedy już podczas pierwszej wizyty możliwe jest ustalenie, czy dana kobieta ma endometriozę. Jeśli badanie ginekologiczne i wywiad nie dostarczają wystarczających informacji, wówczas konieczne jest wykonanie bardziej specjalistycznych badań.
Ultrasonografia i tomografia komputerowa
„Dodatkowe badania to ultrasonografia, musi być wykonana na dobrym sprzęcie przez specjalistę, który wie czego szukać i potrafi to zrobić. Są różne techniki badań, przede wszystkim ultrasonografia dopochwowa, wykonywana przez ginekologa”. – powiedział ginekolog lek. Wiesław Kijuć.
Ultrasonografia (USG dopochwowe) jest badaniem niewymagającym specjalnych przygotowań. Podczas badania pacjentka kładzie się na plecach i zgina kolana. Lekarz umieszcza w pochwie głowicę urządzenia, na której znajduje się prezerwatywa i lubrykant. Podczas badania uzyskuje obraz układu rozrodczego. USG dopochwowe jest bezbolesne.
Badanie ginekologiczne i USG dopochwowe przeważnie wystarczą do postawienia diagnozy:
"W przypadkach wątpliwych wykorzystać można także tomografię komputerową, jednak nie jest to badanie z wyboru, ponieważ jest bardzo drogie i musi być ukierunkowane. Tego typu badania wykonywane są w przypadku endometriozy głębokiej, umiejscowionej nietypowo. Badanie jest o tyle trudne, że muszą oglądać je doświadczeni radiolodzy, którzy znają się na tym. Nie w każdym ośrodku oceniającym takie badania są ludzie, którzy potrafią to robić”. – powiedział ginekolog lek. Wiesław Kijuć.
Oprócz ultrasonografii i tomografii komputerowej można przeprowadzić dalsze badania diagnostyczne: „Istnieje jeszcze dodatkowa gama różnych badań, na przykład w przypadku podejrzenia endometriozy w pęcherzu moczowym – cystoskopia, jeśli podejrzewamy naciekanie końcowego odcinka jelita – kolonoskopia”. – powiedział ginekolog lek. Wiesław Kijuć.
Jakie objawy ma endometrioza?
Wiele pacjentek nie zdaje sobie sprawy, że choruje na endometriozę. Część z nich przychodzi do ginekologa z innych przyczyn np. niemożliwości zajścia w ciążę. Endometrioza jest często diagnozowana nieoczekiwanie: „Czasem rozpoznajemy chorobę przez przypadek, ponieważ panie mają objawy zupełnie nietypowe, które nigdy by nie przywołały myśli, że jest to endometrioza”. – powiedział ginekolog lek. Wiesław Kijuć.
Najczęstsze objawy endometriozy to:
- ból okołomiesiączkowy,
- ból podczas oddawania moczu,
- ból podczas współżycia,
- ból podczas owulacji (nie zawsze),
- ból przy defekacji.
„Skala problemów jest bardzo różna. Odnośnie bóli nietypowych, zdarzyła mi się pacjentka, która została zdiagnozowana, ponieważ miała problemy poruszania się, uciekała jej stopa, miała bóle w barkach. Ogniska endometriozy naciskały na nerwy, które były za to odpowiedzialne. Jest to choroba wielopostaciowa, ma wiele objawów i często występuje, jednak nie kojarzymy, że może to być endometrioza”. – powiedział ginekolog lek. Wiesław Kijuć.
