Czym są dni płodne i kiedy najłatwiej zajść w ciążę? [TABELA]
Cykl miesiączkowy kobiety trwa od 26 do 32 dni. Liczy się go od pierwszego dnia miesiączki do ostatniego dnia przed wystąpieniem krwawienia. W tym czasie w organizmie zachodzą zmiany hormonalne, które wpływają na dojrzewanie komórki jajowej, pogrubienie błony śluzowej macicy i – jeśli nie dojdzie do zapłodnienia – złuszczenie tej błony.
Teoretycznie kobieta może zajść w ciążę w dowolnym momencie cyklu menstruacyjnego, jednak najlepsze warunki ku poczęciu stwarza owulacja. W tym czasie dojrzała komórka jajowa zostaje uwolniona z jajnika i przemieszcza się do jajowodu, gdzie może zostać zapłodniona przez plemnik.
Cykl miesiączkowy kobiety
Przeciętny cykl miesiączkowy trwa od 28 do 32 dni. Niektóre kobiety mają krótsze cykle, a inne znacznie dłuższe. Pierwszy dzień miesiączki to jednocześnie pierwszy dzień cyklu miesiączkowego. Krwawienie zwykle trwa od 3 do 7 dni.
Według Amerykańskiego Kolegium Położników i Ginekologów (ACOG), kobieta, której cykl trwa od 26 do 32 dni, jest najbardziej płodna między 8. a 19. dniem cyklu.
Wahania długości cyklu miesiączkowego zazwyczaj dotyczą fazy folikularnej, czyli tej przed owulacją.
Faza lutealna, która trwa od owulacji do kolejnej miesiączki, ma zazwyczaj 14 dni.
Owulacja i zapłodnienie
Owulacja to moment, w którym jeden z jajników uwalnia komórkę jajową. Po uwolnieniu jajeczko przemieszcza się do jajowodu, skąd przez około 24 godziny wędruje w kierunku macicy.
Ciąża występuje wtedy, gdy plemniki dotrą do jajowodu i zapłodnią komórkę jajową. Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, jajeczko przesuwa się do macicy i ulega rozpadowi, a następnie zostaje usunięte z organizmu podczas kolejnej miesiączki.
Przeczytaj też: Kobiety popełniają ten błąd w czasie odczytywania testu. Dwie kreski nie zawsze oznaczają radość
Obliczanie owulacji
Według Amerykańskiego Kolegium Położników i Ginekologów, jeśli cykl trwa 28 dni, owulacja następuje około 14 dni przed przewidywanym początkiem kolejnej miesiączki.
Większość kobiet owuluje między 11. a 21. dniem cyklu, przy czym pierwszy dzień ostatniej miesiączki to dzień 1. cyklu. Owulacja nie zawsze występuje tego samego dnia w każdym cyklu — może się przesuwać o dzień lub więcej. Przeczytaj też: Zaburzenia miesiączkowania – przyczyny, objawy, leczenie
Lekarze określają czas wokół owulacji jako „okno płodności”, ponieważ wtedy szansa na zajście w ciążę jest największa. Przykładowo, jeśli owulacja występuje 14. dnia, zapłodnienie może nastąpić w tym dniu lub w ciągu kolejnych 24 godzin.
Jednak okno płodności otwiera się już kilka dni wcześniej, ponieważ plemniki mogą przeżyć w organizmie kobiety nawet do 5 dni. Dlatego nawet jeśli współżycie nie nastąpi dokładnie w dniu owulacji, może dojść do zapłodnienia, jeśli doszło do zbliżenia bez zabezpieczenia między 9. a 13. dniem cyklu.
Badania z 2018 roku pokazują, że szansa na zapłodnienie rośnie od 8. dnia cyklu, osiąga szczyt 13. dnia, a po 30. dniu spada do zera.
Warto jednak pamiętać, że są to tylko ogólne wytyczne – każdy organizm i każdy cykl są inne. Pomocne może być prowadzenie kalendarza cyklu i obserwacja objawów owulacji, co ułatwia ustalenie swojego indywidualnego rytmu.
Objawy owulacji
Obserwowanie objawów owulacji może pomóc określić, kiedy dokładnie dochodzi do niej w danym miesiącu. Do najczęstszych objawów należą:
• łagodne skurcze w podbrzuszu,
• bardziej mokry, przezroczysty i śliski śluz szyjkowy, przypominający białko jajka,
• niewielki wzrost temperatury ciała,
• zwiększone libido.
Niektóre objawy, jak np. zmiana temperatury ciała, podlegają dalszym wahaniom po owulacji; dlatego w celu ustalenia dni płodnych nie należy polegać wyłącznie na tym czynniku.
Aby rozpoznać swoje typowe objawy owulacji, warto obserwować się przez kilka miesięcy. Trzeba przy tym pamiętać, że moment owulacji może przesuwać się między kolejnymi cyklami.
Inną metodą na ustalenie dni płodnych jest korzystanie z testów owulacyjnych, które mierzą poziomy określonych hormonów w moczu, by wskazać dni owulacji i szczytowej płodności.
Najlepszą skuteczność daje zwykle połączenie kilku metod. Przeczytaj też: To najłatwiejszy sposób na określenie dni płodnych. Dowiedz się, jak to zrobić.
Poniższa tabela podsumowuje typowy cykl miesiączkowy trwający 28 dni oraz prawdopodobieństwo zajścia w ciążę na każdym jego etapie.
| Dzień cyklu | Faza | Płodność |
|---|---|---|
| 1-7 | miesiączka | najmniejsza szansa na zapłodnienie |
| 8-9 | okres po miesiączce | możliwe zapłodnienie |
| 10-14 | dni wokół owulacji | największa płodność |
| 15-16 | okres po owulacji | możliwe zapłodnienie |
| 17-28 | pogrubianie błony śluzowej macicy | niska płodność — mało prawdopodobne |
Jak zwiększyć szanse na zajście w ciążę?
Aby zwiększyć szanse na zajście w ciążę, warto zaplanować współżycie na 2–3 dni przed owulacją oraz w dzień owulacji.
Stosunek seksualny w jednym z tych dni może dawać od 20% do 30% szans na zajście w ciążę.
Inne wskazówki pomagające zwiększyć szanse na zapłodnienie:
• regularne współżycie: najwyższy wskaźnik ciąż występuje u par współżyjących co 2–3 dni przez cały miesiąc,
• unikanie palenia: palenie tytoniu obniża płodność i wpływa negatywnie na rozwój płodu,
• ograniczenie spożycia alkoholu: alkohol zmniejsza płodność zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn oraz może szkodzić rozwijającemu się płodowi,
• utrzymywanie prawidłowej masy ciała: osoby z niedowagą lub nadwagą częściej mają nieregularną owulację,
• leczenie schorzeń współistniejących: warto wykluczyć lub leczyć problemy zdrowotne, które mogą wpływać na płodność. U kobiet mogą to być m.in. zaburzenia hormonalne, endometrioza, zespół policystycznych jajników (PCOS), mięśniaki macicy, choroby autoimmunologiczne i inne.
Przeczytaj też: To nie ciąża, to endo belly. Cierpią przez niego miliony kobiet na świecie
Lekarz może ocenić ogólny stan zdrowia pary i pomóc znaleźć sposoby na zwiększenie szans na poczęcie.
Źródło: https://www.medicalnewstoday.com/articles/322951#maximizing-fertility
