Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Zdrowie > Elektroniczny System Medycyny Szkolnej – nowoczesny projekt Fundacji Medicover wspierający zdrowie dzieci
Joanna Kamińska
Joanna Kamińska 03.10.2023 20:36

Elektroniczny System Medycyny Szkolnej – nowoczesny projekt Fundacji Medicover wspierający zdrowie dzieci

debata ESMS
źródło: Fundacja Medicover

Walka z chorobami cywilizacyjnymi u dzieci to absolutna konieczność. Wczesną diagnostykę i szybką interwencję wspierają nowe technologie - również w szkolnych gabinetach pielęgniarskich.

Cyfryzacja szkolnych gabinetów lekarskich to nasza przyszłość

Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), najlepszym sposobem na zapewnienie zdrowia dzieci jest wczesne wykrywanie chorób i zaburzeń rozwojowych oraz podejmowanie odpowiednich działań. Dlatego tak ważną rolę w ochronie zdrowia dzieci odgrywają badania w szkolnym gabinecie pielęgniarskim. To tam dzieci mają najczęstszy kontakt z profilaktyką i edukacją zdrowotną. Potwierdzają to statystyki: średnio 80% dzieci bierze tutaj udział w badaniach profilaktycznych, podczas gdy niespełna 64% zgłasza się do lekarzy POZ na badanie bilansowe. 

Szkolne gabinety lekarskie odgrywają kluczową rolę w dzisiejszych czasach. Pandemia COVID-19, choroby cywilizacyjne wśród dzieci, takie jak nadwaga, schorzenia układu krążenia, cukrzyca czy wady postawy to problemy wymagające szczególnych działań. Niestety gabinety szkolne są jednym z niewielu miejsc ochrony zdrowia, które nie mają możliwości korzystania z nowoczesnych technologii.

Gabinety, które dzięki wsparciu dyrekcji szkół i samorządów postanowiły zrezygnować z „kartek i długopisów” na rzecz cyfryzacji, dostrzegają wiele zalet płynących z digitalizacji. To poprawa diagnostyki i profilaktyki, skuteczna komunikacja z rodzicami oraz dostęp samorządów do lokalnych danych populacyjnych umożliwiających efektywne wdrażanie programów prozdrowotnych. 

Cyfryzacja medycyny szkolnej w Polsce to nieodzowny, wyczekiwany proces – zauważa Marcin Radziwiłł, Prezes Fundacji Medicover – Cieszą wszelkie postępy na tej drodze – jak ubiegłoroczny pilotaż w zakresie cyfryzacji dokumentacji medycznej prowadzonej przez pielęgniarki szkolne, wdrożony przez Centrum e-Zdrowia – jednostkę realizującą projekty IT kluczowe dla systemu ochrony zdrowia w Polsce. Natomiast z naszej strony chętnie dzielimy się dobrymi praktykami, zebranymi podczas dekady funkcjonowania Elektronicznego Systemu Medycyny Szkolnej: autorskiego rozwiązania Fundacji Medicover.

Digitalizacja badań dzieci_konferencja_fot.2 (3).jpg

Otyłość to nie problem jednostki a społeczeństwa. W Polsce szczególnie bolesny Depresja czy bunt nastolatka? Psycholog tłumaczy, na co zwrócić uwagę

System ESMS - Elektroniczny System Medycyny Szkolnej

Funkcjonujący od 2012 roku system ESMS stanowi źródło cennych doświadczeń i inspiracji dla całego systemu ochrony zdrowia w Polsce. ESMS powstał w celu usprawnienia badań przesiewowych i profilaktycznych w szkolnych gabinetach pielęgniarskich. Dotychczas skorzystało z niego 45 tys. dzieci z ponad 170 szkół w całej Polsce – w gminach miejskich, miejsko-wiejskich, wiejskich takich jak: Wrocław, Syców (woj. dolnośląskie), Pruszków i powiat pruszkowski, powiat piaseczyński, Milanówek, Warszawa, Lublin, Jastków, Wólka (woj. lubelskie), Grotniki (woj. łódzkie), Pruszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gdynia, Kosakowo, Ostaszewo, Sztutowo (woj. pomorskie), Poznań.

Zastosowanie cyfrowego systemu pomaga w wykrywaniu zaburzeń rozwojowych i chorób cywilizacyjnych oraz wspiera działania profilaktyczne. W ramach ESMS określane są m.in.: wzrost, waga, ciśnienie krwi, ostrość wzroku i wady postawy (ocena ogólna). Dodatkowo można wykonać badania, takie jak: analiza składu ciała, szczegółowe badanie wad postawy z użyciem skoliometru i podoskopu oraz test wydolności krążeniowo -oddechowej. 

Pielęgniarka szkolna wprowadza wyniki badania, a system na bieżąco je analizuje i dokonuje interpretacji zgodnie z polskimi normami pediatrycznymi. Następnie pielęgniarka generuje Kartę Zdrowia: przejrzyste podsumowanie, obejmujące zarówno wyniki, jak i obszary ryzyka – wraz z zaleceniami dalszego postępowania.

System został stworzony przez Fundację Medicover, która rozwija go we współpracy ze wszystkimi stronami.

– Fundacja Medicover od lat realizuje programy zdrowotne, edukacyjne, sportowe, których celem jest walka z chorobami cywilizacyjnymi i wspieranie zdrowia najmłodszych – mówi Karolina Kryszkiewicz, Kierownik Projektu ESMS Fundacji Medicover – W tym celu wykorzystujemy nowe technologie, tworzymy programy informatyczne, takie jak ESMS, i dzielimy się dobrymi praktykami. Po 10 latach funkcjonowania systemu jesteśmy w stanie wskazać newralgiczne punkty procesu zmian, jak również istotne elementy, których – z punktu widzenia efektywności profilaktyki zdrowia dzieci – nie może zabraknąć w procesie digitalizacji medycyny szkolnej. 

W trosce o przyszłość kolejnych pokoleń i tego, by wchodziły w dorosłe życie w znacznie lepszej kondycji zdrowotnej i ze znacznie większymi szansami, powinniśmy „uzbroić” medycynę szkolną w nowoczesne narzędzia i „wpiąć” ją w nowoczesny system  ochrony zdrowia – mówi dr hab. Małgorzata Gałązka-Sobotka, Zastępca Przewodniczącego Rady NFZ – To doświadczenie jest, moim zdaniem, jednym z najbardziej wartościowych w polskim systemie opieki nad dziećmi i młodzieżą. Gdy wiele lat temu poznałam koncepcję systemu ESMS to powiedziałam, że moim marzeniem jest, aby taki system funkcjonował w całym państwie - żeby był rozwiązaniem systemowym.

System ESMS wspiera rodziców

Cyfrowa transformacja daje możliwość współpracy podmiotów zajmujących się zdrowiem dzieci. Autorzy systemu ESMS podsumowali dekadę jego działania w raporcie zatytułowanym „Poprawa zdrowia dzieci poprzez digitalizację badań przesiewowych i bilansowych”. Wskazali główne obszary korzyści, takie jak: efektywna komunikacja z rodzicami skutkująca zmianą ich zachowań zdrowotnych, możliwość pozyskania lokalnych danych populacyjnych do celów realizacji programów zdrowotnych, objęcie transformacją cyfrową medycyny szkolnej.

System ESMS daje rodzicom informację zwrotną oraz wsparcie. Po każdym badaniu profilaktycznym lub przesiewowym rodzice otrzymują wydrukowaną Kartę Zdrowia dziecka, na której widnieją wyniki pomiarów, a także ich interpretacja. Pozwala to zorientować się czy u dziecka występują nieprawidłowości, jakiego typu i co można z tym zrobić. 

Na drugiej stronie Karty Zdrowia znajdują się podstawowe informacje odnośnie zdrowego odżywiania, aktywności fizycznej i profilaktyki wad postawy. Ma to pomóc rodzicom podjąć szybkie działania, zanim skonsultują się ze specjalistą. Całość jest przygotowana w sposób bardzo czytelny, zawierający jasne oznaczenia w formie kolorów (czerwonego – dla obszarów alarmujących, oraz zielonego – dla wyników zgodnych z normą). Prosta forma i zrozumiały język Karty Zdrowia są bardzo doceniane przez rodziców. Już sama dostępność formy tego podsumowania i dalszych zaleceń wpływa na zwiększenie zaangażowanie rodziców w dbanie o zdrowie ich pociech. 

System ESMS wspiera samorządy i pielęgniarki szkolne

Narzędzie pozwala opracowywać przemyślaną politykę zdrowotną. Dzięki ujednolicenemu systemowi gromadzenia pomiarów, ESMS umożliwia kształtowanie polityki prozdrowotnej (evidence-based policy) dostosowanej do potrzeb danej szkoły, miasta i gminy. 

Po zakończeniu każdego roku szkolnego samorząd ma dostęp do aktualnych danych statystycznych dotyczących stanu zdrowia dzieci na danym obszarze. Bieżąca analiza trendów zdrowotnych pozwala opracowywać potrzebne programy profilaktyczne, planować budżet na ich realizację, oceniać skuteczność programów zdrowotnych na poziomie lokalnym, a także wykorzystywać lokalne dane populacyjne przez podmioty ochrony zdrowia, polityki zdrowotnej, edukacji w celu zapobiegania chorobom cywilizacyjnym. 

Nie wyobrażam sobie zarządzania bez oparcia się na danych liczbowych. Korzystamy z nich zarówno na etapie planowania, jak i ewaluacji aby zobaczyć czy działania, które podejmujemy, przynoszą efekt, czy warto je kontynuować, a może coś zmienić – mówi Joanna Nyczak, Dyrektor Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego Wrocławia. 

Cyfrowa transformacja to także korzyści dla medycyny szkolnej. Do końca 2022 roku z ESMS skorzystało 130 pielęgniarek z 170 szkół w całej Polsce. System pozwala pielęgniarkom zmodernizować gabinet, podwyższyć ich znaczenie jako ekspertów w dziedzinie profilaktyki chorób cywilizacyjnych i rangę badania profilaktycznego, zmniejszyć biurokrację oraz skutecznie wspomóc codzienną pracę pielęgniarek. 

Pielęgniarki szkolne wiążą z informatyzacją bardzo wiele nadziei – mówi Jolanta Herbuś z Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych – Nasza dziedzina została, jako jedna z nielicznych, pominięta w tym procesie. A upatrujemy w nim wiele korzyści. Liczymy, że to zachęci do podejmowania pracy młode pielęgniarki wchodzące do zawodu - osoby, dla których cyfrowe środowisko jest naturalne dla funkcjonowania. Starsze pielęgniarki oczekują, że rozwiązania te wesprą je w codziennej pracy, również przy zbieraniu danych czy tworzeniu dokumentacji medycznej, co zabiera nam lwią część czasu, który mogłybyśmy spożytkować choćby na programy profilaktyczne.

– Jeżeli pielęgniarka ma dostęp do zdigitalizowanego systemu i rozszerzonych danych o dziecku, jest w stanie lepiej zaopiekować się dziećmi. Są dane mówiące o tym, że dochodzi do redukcji o 40 pkt procentowych w liczbie hospitalizacji czy konieczności udania się do lekarza na zewnątrz – podkreśla dr Piotr Samel-Kowalik, epidemiolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Wady postawy u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Fizjoterapeuta radzi, na co zwrócić uwagę
wady-postawy
wady-postawy
Wady postawy u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Na co zwrócić uwagę, gdy dziecko dużo czasu spędza w pozycji siedzącej? Fizjoterapeuta podpowiada, jak wybrać odpowiedni fotel dla dziecka. Jakie są wady postawy u dzieci? Z czego wynikają i co zrobić, gdy podejrzewamy, że dziecko ma skoliozę? Czy i jak można wspierać rozwój dziecka, aby zminimalizować lub zatrzymać wadę postawy? Na te i inne pytania odpowiada fizjoterapeuta, Agnieszka Doboszyńska z Kliniki Fizjoterapii mgr Zygmunta Bartosiewicza w Warszawie. Z jakimi wadami u dzieci spotykasz się najczęściej w swojej praktyce? Najczęściej przychodzą do mnie dzieci ze stwierdzoną skoliozą. Jest to trójpłaszczyznowa wada kręgosłupa, która stanowi bardziej złożony problem. Nie dotyczy bowiem samego kręgosłupa, a tak naprawdę całego ciała. W zależności od zaawansowania deformacji, wyróżniamy skoliozę i postawę skoliotyczną. Aby ocenić z czym mamy do czynienia, musimy wykonać badania rentgenowskie, które zaleca lekarz. Skolioza to wada wrodzona czy nabyta? Może to być wada wrodzona bądź nabyta. Mówi się, że 80% przypadków stanowią skoliozy o powstaniu idiopatycznym, czyli tak naprawdę nie znamy przyczyn ich powstania. Z jakimi jeszcze wadami często spotykasz się w gabinecie?Drugą grupą są wady z zaburzeniem fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Często dzieci przychodzą z diagnozą od lekarza, że mają plecy płaskie, wklęsłe lub okrągłe. Oznacza to, że gdzieś te krzywizny kręgosłupa zostały zaburzone, zmienione albo wypłaszczone lub nadmiernie pogłębione. Kolejną grupę stanowią zaburzenia osi kończyn dolnych, między innymi kolana koślawe, czyli takie, które schodzą do środka bądź też kolana szpotawe, czyli takie, które w momencie złączenia stóp nie stykają się ze sobą i jest między nimi duża przestrzeń. Należy jednak podkreślić, że jest to zależne od wieku i musi zostać skonsultowane z lekarzem. Kolana koślawe czy szpotawe nie zawsze świadczą o nieprawidłowościach. Czasami jest to po prostu fizjologia i trzeba wziąć to pod uwagę. Kolejną grupę pacjentów stanowią dzieci z płaskostopiem. Jakie są główne przyczyny wad postawy u dzieci? Przyczyny wad postaw u dzieci podzieliłabym na czynniki ogólne, które wpływają na to, że te wady mogą powstawać. Przede wszystkim jest to zbyt mała ilość ruchu, co stanowi bardzo duży problem w dzisiejszych czasach. Brak aktywności fizycznej powoduje, że dziecko ma gorszą stabilizację centralną, mniejsze czucie ciała i słabszą siłę mięśniową. Wszystkie te czynniki będą wpływać na to, że dziecko będzie mniej świadome swojego ciała i tym samym zacznie ustawiać się w pozycjach, nad którymi nie ma za bardzo kontroli. Kolejną rzeczą są złe nawyki, czyli między innymi to, że dziecko zbyt dużo czasu przebywa w pozycjach siedzących. Dzieci, które już mają wady postawy ustawiają się w pozycjach, które jeszcze bardziej te wady pogłębiają. Warto zapewnić dziecku odpowiednie warunku do nauki, aby były dostosowane do jego wieku, wzrostu i budowy ciała. Powinniśmy pomyśleć o tym jeszcze zanim nasza pociecha pójdzie do szkoły i zacznie bardziej siedzący tryb życia. Na pewno istotnym czynnikiem jest też nadmierne obciążenie ciała. Mam tutaj na uwadze dwie sytuacje: noszenie przez dzieci zbyt ciężkich plecaków oraz noszenie ich niesymetrycznie, na jedno ramię. Jeśli dziecko będzie codziennie nosiło plecak czy torbę na jednym ramieniu, doprowadzi to do zmian strukturalnych, które są ciężko odwracalne. Istotnym czynnikiem i myślę nawet, że najważniejszym jest nadmierne obciążenie przez nadwagę. Z nadwagą wiąże się kilka rzeczy. Po pierwsze dziecko z nadmierną masą ciała mniej chętnie podejmuje aktywności fizyczne. Jest mu ciężej i czuje, że nie nadąża za swoimi rówieśnikami. To wszystko bardzo demotywuje dziecko i sprawia, że aktywność fizyczna jest dla niego mniej atrakcyjna. Druga rzecz to trudności pod kątem diagnostycznym. U dziecka z nadwagą trudniej jest przeprowadzić diagnostykę i wyłapać wady postawy z powodu zbyt dużej ilości tkanki tłuszczowej. Nie widzimy struktur kostnych tak dokładnie jak u osoby szczupłej. Istotnym problemem jest też to, że przy nadwadze, jeśli nie mamy stabilizacji mięśniowej, występuje bardzo duże obciążenie na układ kostny i więzadła, a co za tym idzie wady postawy mogą się pojawiać i postępować szybciej. Jak diagnozować wady postawy u dzieci? Kto diagnozuje wady postawy? Diagnozę stawia lekarz bądź fizjoterapeuta na podstawie diagnostyki klinicznej oraz diagnostyki obrazowej. Jeśli mówimy o skoliozie, musi zostać potwierdzona przez badanie rentgenowskie. Czasami w badaniu klinicznym wydaje się, że skolioza jest mała, a ostatecznie po wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego okazuje się, że jest większa niż zakładaliśmy. W szkole dzieci poddawane są okresowym bilansom, jednak nie zawsze są one wykonywane z pełną dokładnością. Warto wybrać się z dzieckiem na badania profilaktyczne wad postawy do placówki, która się w tym specjalizuje. Sama obserwacja rodzica jest także bardzo ważna. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę przy takiej obserwacji. Jak samemu sprawdzić wady postawy u dziecka? Na co zwrócić uwagę? Przede wszystkim musimy obejrzeć dziecko w dwóch pozycjach. Najpierw oglądamy je z tyłu. Na początku sprawdzamy, czy po którejś stronie jeden bark jest wyżej. Sprawdzamy ustawienie samych łopatek, czy jest różnica po jednej i po drugiej stronie pod kątem odstawania łopatek i pod kątem ich wysokości. Oceniamy też kąt w talii, czy jeden nie jest bardziej zaostrzony, a drugi bardziej spłaszczony. Sprawdzamy, czy nie widać czegoś takiego jak delikatne przesunięcie tułowia względem miednicy albo czy jedno biodro będzie przesunięte w którąś stronę. Możemy jeszcze zrobić test samego skłonu, tak zwany Test Adamsa, który jest wykonywany podczas badań profilaktycznych. Prosimy dziecko, żeby zrobiło skłon i obserwujemy jak zachowują się plecy. Jeśli zauważymy, że po jednej bądź po drugiej stronie plecy są lekko bardziej uniesione, zazwyczaj świadczy to o skoliozie. Stojąc bokiem, oceniamy fizjologiczne krzywizny kręgosłupa, sprawdzamy czy jest zachowana lordoza lędźwiowa. Obserwując odcinek lędźwiowy, często pozycja dzieci jest w dużym pochyleniu. Tutaj jest duże rozciągnięcie mięśni z przodu i mamy duże wygięcie. Czasami są też plecy zaokrąglone lub nadmierne przeprostowane.Jak leczyć wady postawy u dzieci? Kto leczy wady postawy u dzieci? Wady postawy u dzieci leczymy w zależności od rodzaju wady i od poziomu jej zaawansowania. Zajmuje się tym lekarz we współpracy z fizjoterapeutą, ortotykiem, psychologiem oraz rodzicem dziecka. Jest to bardzo kompleksowa, interdyscyplinarna praca, pozwalająca uzyskać jak najlepsze efekty. Posłużę się przykładem skoliozy. Lekarz określa, jakie postępowanie należy wdrożyć w zależności od jej zaawansowania. Zazwyczaj, jeżeli skolioza jest mniejsza, wystarczą ćwiczenia z fizjoterapeutą. Jeśli jednak stopień jej zaawansowania jest większy, potrzebujemy dodatkowo zaopatrzenia ortopedycznego w postaci gorsetu. Ważna jest więc współpraca z ortotykiem, który ten gorset wykona. W sytuacji, kiedy skolioza jest już na tyle duża, że ogranicza funkcjonowanie dziecka w sposób znaczący, wymagane jest leczenie operacyjne. Jeśli lekarz zaleci część pierwszą, czyli rehabilitację, to jej oprogramowanie należy do pracy fizjoterapeuty. Opracowujemy plan ćwiczeń, dostosowując je do danego przypadku. Tutaj bardzo ważna jest współpraca fizjoterapeuty z rodzicem dziecka, tak aby od samego początku był włączony w proces rehabilitacji. Aby zatrzymać skoliozę, potrzeba dużo pracy ze strony dziecka i rodzica. Zazwyczaj nie są to ciekawe ćwiczenia, dlatego powinniśmy wspierać i motywować nasze dziecko. Pamiętajmy też, że im wcześniej wady zostaną wykryte, tym szybsze i skuteczniejsze będzie leczenie. Im wcześniej zdiagnozujemy skoliozę i wdrożymy odpowiednie leczenie, tym większa szansa, że zatrzymamy jej progresję. Skoliozy raczej nie jesteśmy w stanie cofnąć i zazwyczaj jest to praca nad tym, aby nie postępowała. Kiedy dziecko idzie do pierwszej klasy, zaczyna nowy etap w swoim życiu. To pierwszy krok ku dorosłości i duża zmiana dla naszej pociechy. Coraz mniej czasu spędza na zabawie i aktywności fizycznej, poświęcając się nowym obowiązkom. Zajęcia w szkolnej ławce i odrabianie lekcji w domu sprawiają, że jego tryb życia zaczyna być bardziej siedzący. Jak zadbać o dziecko, aby zapobiegać wadom postawy w tym okresie życia?W tym czasie powinniśmy szczególnie zadbać o ruch u dziecka. Warto poszukać aktywności, która będzie sprawiać mu przyjemność. Większa aktywność fizyczna zapewni dziecku większą świadomość ciała. Dzięki temu będzie w stanie kontrolować swoją postawę. Należy także nauczyć dziecko prawidłowej pozycji siedzącej. Pamiętajmy, że nie jest jeszcze przyzwyczajone do spędzania kilku godzin w ławce szkolnej, więc warto je do tego przygotować. Możemy wprowadzić półgodzinny czas siedzenia przy biurku, w miejscu, gdzie dziecko będzie później odrabiało lekcje. Nie zapominajmy o odpowiednim fotelu i biurku, aby były dopasowane do potrzeb, wzrostu i budowy ciała dziecka. Czy fotele gamingowe marki Diablo Chairs są odpowiednie dla dzieci nie tylko do gry na komputerze, ale także do odrabiania lekcji i codziennego spędzania czasu przy biurku? Jak najbardziej. Fotele gamingowe mogą służyć do nauki. Mają dużo regulacji, dzięki czemu mamy możliwość dopasowania fotela do naszej pociechy. Istotne jest, aby stopy dziecka nie wisiały w powietrzu i miały podparcie. Dzięki regulacji wysokości fotela, możemy dostosować siedzenie do wzrostu dziecka. Mamy też regulowane podłokietniki, co jest ważne, aby dziecko nie przybierało wymuszonej, nienaturalnej pozycji. W momencie, kiedy gra i uczy się, może je sobie regulować i dostosować tak, aby wygodnie i odpowiednio ułożyć ręce. Fotel posiada także funkcję przechylenia go w jedną i w drugą stronę. Mamy także wsparcie na odcinek lędźwiowy, a także zagłówek, które możemy dostosować do wzrostu siedzącego. Dzięki temu kręgosłup jest wspierany na całej długości, co zabezpiecza dziecko przed powstawaniem czy pogłębianiem się wad postawy.Jak powinniśmy siedzieć przy biurku? Zdecydowanie najkrócej jak się da. Dziecko spędza jednak dużo czasu przy biurku, odrabiając lekcje czy grając na komputerze. Należy więc zadbać o to, aby robiło sobie przerwy w siedzeniu oraz żeby zmieniało swoją pozycję. Zmiana pozycji będzie również ważna pod kątem obserwacji dziecka, czy nie zmienia jej w sposób nieprawidłowy. Obserwujmy, czy dziecko przy siedzeniu nie podkłada sobie cały czas jednej nogi pod pośladek, albo czy podciąga tylko jedną nogę, wkładając ją na siedzisko. Utrzymywanie takich pozycji przez dłuższy okres czasu będzie negatywnie wpływało na ustawienie miednicy, powodując zmiany w kręgosłupie. Zwracajmy również uwagę na to, aby dziecko miało podparcie pod stopy. Jeśli krzesło jest za wysokie, a nie mamy możliwości zakupu innego, postawmy podnóżek. Dziecko powinno mieć kontakt stóp z podłożem, gdyż wtedy jego pozycja jest dużo bardziej stabilna i nie musi się tak bardzo wysilać się podczas siadu. Jakie są najlepsze ćwiczenia na poprawę postawy? Jakie są najlepsze ćwiczenia na nasz kręgosłup? Trudno wybrać najlepsze ćwiczenia, ponieważ jest to kwestia indywidualna. Jeśli mówimy o dzieciach bez wad postawy, generalnie ważne jest to, aby zadbać o ich aktywność fizyczną. Tutaj bardzo dużą rolę odgrywają rodzice, którzy powinni zachęcać dziecko do ruchu. Ważne, żeby był to rodzaj aktywności, sprawiający dziecku przyjemność. W momencie, kiedy będzie miało pozytywne skojarzenia i dobre relacje z aktywnością, będzie chętniej do niej wracało. Mówiąc o dziecku, u którego występuje wada postawy, musimy być bardziej ostrożni w doborze aktywności, ale także istotne jest to, żeby chciało tą aktywność uprawiać. Będą może jakieś ograniczenia podyktowane przez fizjoterapeutę czy lekarza, jednak postarajmy się wtedy być jeszcze bardziej otwarci i dajmy dziecku jak najwięcej możliwości. Ważne, aby ruch był dla dziecka dobrą zabawą! :) Podobają Ci się Fotele Diablo Chairs prezentowane w Programie? Zapraszamy na stronę producenta: http://bit.ly/3BLbO1T Klinika Fizjoterapii mgr Zygmunt Bartosiewicz: https://klinikafizjoterapii.com/
Czytaj dalej
Otyłość u dzieci i młodzieży - Jak pomóc dziecku z otyłością? Ekspert tłumaczy
otyłość - wywiad
Otyłość uznawana jest obecnie za najpowszechniejszą chorobę cywilizacyjną na świecie, a polskie dzieci należą do najszybciej tyjących w Europie. Otyłość to poważna choroba, która prowadzi do rozwoju groźnych schorzeń, a ponadto ma znaczny wpływ na zdrowie psychiczne. Skąd się bierze otyłość u dzieci i młodzieży i jak z nią walczyć? Rozmowa z dietetykiem klinicznym Izabelą Sobolewską z Poradni Leczenia Otyłości Dzieci i Młodzieży Efekt Klimasa 
Czytaj dalej