Rzecznik Praw Pacjenta o metodzie leczenia dzieci: niebezpieczna i potencjalnie szkodliwa
Ortotropia – promowana w mediach społecznościowych jako „bezaparatowy” sposób na prosty zgryz i ładny profil – trafił pod lupę Rzecznika Praw Pacjenta (RPP). Organ państwowy ostrzegł rodziców, że praktyka ta nie spełnia wymogów aktualnej wiedzy medycznej i może zagrażać zdrowiu najmłodszych pacjentów. Sprawdzamy, na czym polega ta metoda, co o niej mówią badania i dlaczego urzędnicy wystosowali tak stanowcze stanowisko.
- RPP uznał ortotropię za „niebezpieczną i potencjalnie szkodliwą”
- Polskie i brytyjskie towarzystwa ortodontyczne nie rekomendują tej metody
- Brakuje solidnych badań klinicznych potwierdzających skuteczność i bezpieczeństwo ortotropii
Co to jest ortotropia – moda czy medycyna?
Ortotropia (ang. orthotropics) to autorska koncepcja brytyjskiego dentysty Johna Mewa rozwijana od lat 70. Jej zwolennicy przekonują, że odpowiednie ustawienie języka („mewing”) oraz aparaty rozbudowujące łuki zębowe mogą korygować wady zgryzu, poszerzać drogi oddechowe i modelować rysy twarzy – wszystko bez tradycyjnych aparatów ortodontycznych. Praktyka jest kierowana głównie do dzieci w wieku 6–12 lat, kiedy kości twarzoczaszki wciąż rosną.
Choć w Internecie nie brakuje entuzjastycznych relacji, ortotropia nie pojawia się w programach specjalizacji ortodontycznej ani w wytycznych wiodących towarzystw naukowych.
Ortotropia w świetle badań naukowych
Polskie Towarzystwo Stomatologiczne (PTS) przeanalizowało dostępne publikacje i wskazało, że brakuje wiarygodnych dowodów naukowych wysokiej jakości potwierdzających skuteczność i bezpieczeństwo ortotropii. Podobne wnioski płyną z analiz British Orthodontic Society.
Główne ustalenia ekspertów:
- Nie wykonano randomizowanych badań porównawczych z klasyczną ortodoncją.
- Ryzyko powikłań – od stanów zapalnych dziąseł po niestabilność efektu – nie zostało rzetelnie ocenione.
- Twierdzenia o „modelowaniu twarzy” przez samą pozycję języka nie znajdują potwierdzenia w literaturze.
RPP: metoda niebezpieczna i potencjalnie szkodliwa
10 października 2025 r. Rzecznik Praw Pacjenta opublikował komunikat, w którym – po konsultacji z ekspertami – stwierdził:
„Niestety, pomimo stosowania tej metody, jest ona nie tylko nieuznawana przez środowisko naukowe, co wręcz niebezpieczna i potencjalnie szkodliwa.”
Co to oznacza dla rodziców?
Jeśli lekarz proponuje ortotropię dla twojego dziecka, w pierwszej kolejności poproś o przedstawienie alternatywnych, powszechnie akceptowanych metod leczenia wraz z wynikami badań potwierdzającymi ich skuteczność. Zwróć też uwagę, czy dziecko otrzymało pełną diagnostykę – zdjęcia RTG i szczegółowy plan terapii; brak takich elementów powinien wzbudzić czujność.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skonsultuj się z Rzecznikiem Praw Pacjenta lub zasięgnij opinii innego, doświadczonego ortodonty. Pamiętaj, że pojawienie się bólu dziąseł, zwiększonej ruchomości zębów czy trudności w oddychaniu po założeniu aparatu wymaga przerwania terapii i niezwłocznego kontaktu ze specjalistą.
Materiał ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady medycznej.
Źródła:
- Rzecznik Praw Pacjenta. (2025, 10 października). Metoda ortotropii w leczeniu stomatologicznym dzieci – niezgodna z aktualną wiedzą medyczną.
- Polskie Towarzystwo Stomatologiczne. (2025, 7 stycznia). Oświadczenie w sprawie ortotropii.
- British Orthodontic Society. (2024). Position statement on orthotropics.
- McIntyre, G. (2025, 23 maja). Know the dangers of “orthotropics”. The Guardian.
