Kolejny taki alert w historii. Co dzieje się z ciałem i psychiką?

Co robić na wypadek alertu?

Kilka podstawowych zasad MSWiA może zdecydować o bezpieczeństwie w podobnych sytuacjach.

1. Zachowaj spokój i czytaj SMS-a do końca. Treść alertu wskazuje zagrożenie i podaje pierwsze zalecenia – często wystarczy zejść do piwnicy lub oddalić się od okien.
 

2. Usłyszysz syrenę – włącz lokalne radio lub telewizję. 

„W przypadku uruchomienia sygnałów alarmowych – pamiętaj, aby zachować spokój, stosuj się do komunikatów wydawanych ustnie i jak najszybciej podejmuj odpowiednie działania ochronne. Jeżeli usłyszysz dźwięk syreny alarmowej, włącz radio lub telewizor na lokalną stację, słuchaj komunikatów o zagrożeniu i postępuj zgodnie z poleceniami” – zaleca MSWiA. 

3. Po zabezpieczeniu siebie – powiadom bliskich. Krótkie SMS-y lub komunikatory zminimalizują obciążenie sieci; podaj swoją lokalizację i ustal sposób dalszego kontaktu.

Przeczytaj też: Gdzie w Polsce są schrony? Jak zadbać o swoje zdrowie i bezpieczeństwo w razie wojny?

Alarmy a zdrowie

Psychologowie kryzysowi podkreślają, że nagły dźwięk syren i informacja o możliwym ataku z powietrza uruchamia w organizmie tzw. reakcję walki lub ucieczki. W ciągu sekund wzrasta poziom kortyzolu i adrenaliny, przyspiesza tętno, a ostrość widzenia i słuchu rośnie – to biologiczny mechanizm zwiększający szanse przeżycia. Krótkotrwały stres jest więc użyteczny, lecz gdy alarmy powtarzają się, może przechodzić w dystres i zwiększać ryzyko zaburzeń lękowych, bezsenności czy nadciśnienia tętniczego.

Lekarze medycyny ratunkowej przypominają też o zagrożeniach dla słuchu. Dźwięk syren alarmowych ma zwykle natężenie powyżej 120 decybeli, co przy ekspozycji dłuższej niż minutę może prowadzić do przejściowego, a czasem trwałego uszkodzenia słuchu – zwłaszcza u dzieci i osób starszych. Eksperci rekomendują zasłanianie uszu rękami lub stosowanie słuchawek ochronnych, jeśli przebywamy blisko źródła syreny, oraz poszukiwanie miejsc o niższym natężeniu hałasu.

Kolejne alerty to kwestia czasu

Eksperci oceniają, że incydent z 13 września był „próbnym kamieniem milowym” dla krajowego systemu ostrzegania. Po raz pierwszy RCB, MSWiA i struktury NATO zadziałały w jednej osi czasu – od radaru po telefon obywatela. Mimo pojawiających się głosów o „rozsiewaniu paniki”, większość analityków wskazuje, że szybka informacja jest dziś częścią obrony cywilnej tak samo ważną, jak nowoczesne rakiety przeciwlotnicze. Teraz pojawił się kolejny alert - niewiele później, bo 28 września.

Co dalej? Resort spraw wewnętrznych zapowiedział kampanię edukacyjną o sygnałach alarmowych, a samorządowcy chcą doprowadzić do regularnych próbnych alarmów, by odczarować syreny jako narzędzie strachu. Z kolei Wojsko Polskie i NATO mają w najbliższych miesiącach prowadzić kolejne dyżury bojowe nad Polską, co może oznaczać większą liczbę komunikatów RCB – również tych treningowych.

Eksperci przypominają, że nawet najlepszy system ostrzegania będzie skuteczny tylko wtedy, gdy odbiorcy potraktują go poważnie. W praktyce oznacza to proste czynności: sprawdzenie SMS-a, schronienie się w najbezpieczniejszym miejscu i przekazanie dalej rzetelnej informacji.

Przeczytaj też: Ministerstwo Zdrowia tworzy plan ewakuacji szpitali. Celem jest większe bezpieczeństwo pacjentów

Materiał nie zastępuje oficjalnych komunikatów służb ani instrukcji obrony cywilnej. W razie kolejnych alertów należy bezwzględnie stosować się do wskazań RCB, MSWiA oraz lokalnych władz.

Źródła:

1. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. "Komunikat w sprawie alertu Rządowego Centrum Bezpieczeństwa" (13.09.2025), gov.pl. Dostęp: 15.09.2025.
2. Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych. "Informacja o działaniach obrony powietrznej RP" (13.09.2025), mon.gov.pl. Dostęp: 15.09.2025.
3. Interia. "Pierwszy taki alert RCB w historii. Nowy komunikat MSWiA" (14.09.2025), wydarzenia.interia.pl. Dostęp: 15.09.2025.