Krztusiec w turystycznym raju Polaków. Największa epidemia od 50 lat
Krztusiec (koklusz) znów atakuje – tym razem w Hiszpanii, jednym z najczęściej wybieranych przez Polaków kierunków wakacyjnych. Kraj zmaga się z największą falą zachorowań od lat 70., a eksperci ostrzegają, że chorobę bardzo łatwo przywieźć do domu. Sprawdź, jak rozpoznać objawy, kiedy pilnie skonsultować się z lekarzem i dlaczego szczepienie to wciąż najlepsza forma ochrony.
- Ponad 28 tys. potwierdzonych przypadków i 920 hospitalizacji od 2023 r. – skala, której nie notowano od lat 70
- Najciężej chorują niemowlęta bez pełnego cyklu szczepień oraz seniorzy 70 + z chorobami przewlekłymi
- Hiszpania już wydłuża kalendarz szczepień; Europa rozważa podobny krok
Krztusiec. Największy wzrost zachorowań od pół wieku
Od 2023 roku w Hiszpanii potwierdzono ponad 28 tysięcy przypadków krztuśca i 920 hospitalizacji. To dane, których nie notowano od pięciu dekad – informuje „El País”. Najciężej przebiegają zakażenia u niemowląt, które nie zdążyły jeszcze otrzymać wszystkich dawek szczepionki, oraz u seniorów powyżej 70. roku życia cierpiących na choroby przewlekłe. W odpowiedzi na epidemię władze rozszerzyły kalendarz szczepień, a podobne działania rozważa już część państw Unii Europejskiej.
Dlaczego krztusiec wraca mimo szczepień?
Chorobę wywołuje bakteria Bordetella pertussis. Nawet w społeczeństwach objętych powszechnym programem szczepień krztusiec co kilka lat powraca w formie lokalnych ognisk. Po pandemii COVID-19, która zakłóciła naturalny obieg drobnoustrojów, odporność zbiorowa w Europie wyraźnie spadła. Hiszpańska epidemia to efekt nowego szczepu bakterii oraz luk w szczepieniach wśród nastolatków. Od wiosny 2023 roku odnotowano niemal 29 tysięcy zakażeń – najwięcej od ponad 50 lat.
Z danych wynika, że najwięcej przypadków dotyczy dzieci i młodzieży w wieku 10–14 lat, czyli grupy, u której wygasa odporność nabyta po szczepieniu we wczesnym dzieciństwie. W całej Unii Europejskiej tylko w pierwszym kwartale 2024 roku zarejestrowano ponad 32 tysiące przypadków, co wskazuje na rosnący trend w całym regionie.
Objawy krztuśca. Co powinno zaniepokoić?
Po 7–10 dniach od infekcji górnych dróg oddechowych pojawiają się:
- napady gwałtownego, „piskliwego” kaszlu,
- charakterystyczny wdech po kaszlu,
- wymioty lub silne wyczerpanie po ataku kaszlu,
- niska gorączka lub jej brak.
Bezzwłocznie należy zgłosić się do lekarza, jeśli kaszel utrudnia oddychanie lub jedzenie, pojawia się sinica ust lub bezdech, choruje niemowlę poniżej 3. miesiąca życia albo osoba z przewlekłymi chorobami układu oddechowego, serca lub osłabionym układem odpornościowym. Pomoc medyczna jest też konieczna, gdy kaszel utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie bez poprawy. Czytaj także: Tak kaszlą chorzy na krztuśca. Ten dźwięk przypomina jednego zwierzaka
Szczepionka na krztuśca – najważniejsze informacje
Najlepszą formą profilaktyki pozostaje szczepienie. W Polsce ostatnia obowiązkowa dawka przypada na 6. rok życia, jednak dorośli powinni rozważyć dawkę przypominającą co 10 lat w formie szczepionki dTpa. Przed wyjazdem do krajów objętych ogniskami – takich jak Hiszpania, Portugalia czy Grecja – warto sprawdzić aktualny status szczepień.
W przypadku niemowląt zaleca się ograniczenie kontaktu z osobami kaszlącymi i zaszczepienie domowników oraz opiekunów (tzw. strategia „kokonowa”). W razie podejrzenia zakażenia należy nosić maseczkę i unikać przebywania w dużych skupiskach ludzi do czasu postawienia diagnozy.
