Szczepienia przeciw COVID-19 a długość życia pacjentów z rakiem. Najnowsze badania dają nadzieję na przełom

Przełom w badaniach nad mRNA i rakiem

Zespół z Uniwersytetu Florydy oraz Centrum Onkologicznego MD Anderson przeanalizował dane ponad tysiąca pacjentów z zaawansowanym rakiem płuca i czerniakiem, którzy byli leczeni immunoterapią w latach 2019–2023. Okazało się, że osoby zaszczepione szczepionką mRNA przeciw COVID-19 w ciągu 100 dni od rozpoczęcia leczenia żyły znacząco dłużej niż pacjenci niezaszczepieni.

Jak tłumaczy dr Elias Sayour z UF Health:

„To może zrewolucjonizować całą onkologię. Widzimy, że technologia mRNA potrafi pobudzić układ odpornościowy w sposób, który wzmacnia działanie immunoterapii.”

Badacze sugerują, że mechanizm działania szczepionki polega na ogólnym pobudzeniu odpowiedzi immunologicznej — tak, jakby organizm walczył z wirusem, a nie z nowotworem. To z kolei zwiększa skuteczność leków stosowanych w terapii przeciwnowotworowej.

Przeczytaj też: Śmiertelność wyższa niż przy raku. Tylko jeden na czterech pacjentów otrzymuje trafną diagnozę

Więcej czasu dla pacjentów

Wyniki analizy są imponujące. U pacjentów z rakiem płuca mediana przeżycia wzrosła z 20,6 do 37,3 miesiąca, a u osób z czerniakiem z 26,7 do nawet 40 miesięcy. U wielu chorych objętych badaniem życie trwało dłużej niż przewidywano — niektórzy pacjenci byli nadal w remisji po zakończeniu obserwacji.

Dr Adam Grippin, współautor publikacji, zaznacza:

„Nie chodzi o to, by szczepionka leczyła raka, ale by pomogła organizmowi lepiej reagować na leczenie. To może być pierwszy krok do stworzenia uniwersalnej szczepionki przeciwnowotworowej.”

W eksperymentach na myszach zaobserwowano podobny efekt — szczepionka mRNA „przestawiała” układ odpornościowy, kierując komórki walczące z rakiem tam, gdzie były najbardziej potrzebne.

Przeczytaj też: Będą nowe obowiązkowe szczepienia dla dzieci. Rozporządzenie wejdzie w życie 1 stycznia

Co dalej?

Choć wyniki budzą ogromny entuzjazm, naukowcy podkreślają, że są to dane wstępne. Potrzebne są badania kliniczne na większą skalę, które potwierdzą obserwacje i pomogą ustalić najlepszy moment szczepienia w stosunku do terapii przeciwnowotworowej.

Dr Jeff Coller z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa komentuje:

„To kolejny przykład, jak technologia mRNA ratuje życie w sposób, którego wcześniej się nie spodziewaliśmy.”

Jeśli dalsze badania potwierdzą ten efekt, szczepionka mRNA — początkowo opracowana do walki z COVID-19 — może w przyszłości stać się elementem terapii wspomagającej w onkologii, dając pacjentom coś bezcennego: więcej czasu.

Czy chorzy na raka powinni natychmiast się zaszczepić?

Eksperci uspokajają: nie ma podstaw, by osoby chore na raka szczepiły się tylko w tym celu, by wspomóc leczenie nowotworu. Obecne ustalenia nie zmieniają oficjalnych zaleceń dotyczących szczepień, a skuteczność takiego działania musi zostać potwierdzona w kontrolowanych badaniach klinicznych. 

Dr Sayour podkreśla:

„To nie jest zachęta do masowych szczepień wśród pacjentów onkologicznych, ale sygnał, że możemy wykorzystać technologię mRNA w nowy sposób. Teraz musimy naukowo udowodnić, jak i kiedy to robić.” 

Specjaliści przypominają, że szczepienia przeciw COVID-19 wciąż chronią przed ciężkim przebiegiem choroby, a dla osób z nowotworami — które często mają osłabioną odporność — to nadal ważna forma profilaktyki infekcji.

Źródła: cidrap.umn.edu/covid-19/covid-mrna-vaccines-may-be-able-train-immune-system-attack-cancer-cells-boost-survival, mdanderson.org/newsroom/research-newsroom/-esmo-2025-mrna-based-covid-vaccines-generate-improved-response.h00-159780390.html, news.ufl.edu/2025/10/covid-vaccine-cancer/, nature.com/articles/s41586-025-09655-y