Mężczyzna został wyleczony z HIV komórkami macierzystymi. Kolejny taki przypadek w historii
Naukowcy opisali kolejny przypadek długotrwałej remisji HIV po przeszczepie komórek macierzystych. Co ważne, pacjent otrzymał komórki nieodporne na zakażenie, co jeszcze do niedawna uznawano za niewystarczające, by wyeliminować wirusa z organizmu. To jedna z co najmniej siedmiu znanych osób, u których po transplantacji uzyskano wieloletnią remisję lub wyleczenie HIV.
• Opisany pacjent pozostaje wolny od HIV ponad siedem lat po odstawieniu leków antyretrowirusowych
• Dawca posiadał tylko jedną kopię mutacji CCR5Δ32, co jest rzadko spotykane w przypadkach trwałej remisji
• Mechanizmy prowadzące do wyleczenia mogą obejmować więcej niż tylko blokadę receptora CCR5
Przeszczep, który zmienia perspektywę
Przeszczep komórek macierzystych, stosowany przede wszystkim w leczeniu nowotworów krwi, od lat był jedyną procedurą, która w wyjątkowych przypadkach prowadziła do eliminacji HIV z organizmu. Dotychczasowe „klasyczne” wyleczenia miały wspólny mianownik: dawca musiał mieć rzadką mutację CCR5Δ32/Δ32, która uniemożliwia wirusowi wniknięcie do komórek odpornościowych.
Nowy opisany przypadek jest jednak inny. Dawca był heterozygotą, posiadającą tylko jedną kopię mutacji CCR5Δ32. Do tej pory wydawało się, że to za mało, by zablokować wirusa. Mimo to pacjent uzyskał trwałą remisję, co sugeruje, że proces eliminacji HIV nie zawsze zależy wyłącznie od genetycznej odporności komórek dawcy. Coraz częściej mówi się o roli głębokiej redukcji rezerwuaru wirusa oraz o zjawiskach immunologicznych, które mogą wspierać ten efekt.
Przeczytaj też: Przełom w walce z HIV. Naukowcy odkryli przeciwciało, które neutralizuje wirusa
Siedem lat bez śladu wirusa
Pacjent, który w momencie leczenia miał 51 lat, przeszedł intensywną chemioterapię i przeszczep komórek macierzystych jako terapię białaczki. W tym czasie stosował także standardową terapię antyretrowirusową. Trzy lata po transplantacji zdecydował się odstawić leki — a wirus nie powrócił.
Od ponad siedmiu lat w jego organizmie nie wykryto HIV, co pozwala uznać, że osiągnięto trwałą remisję. To obserwacja, która nie tylko wzmacnia dotychczasową wiedzę, ale również poszerza horyzonty badawcze.
Przeczytaj też: Objawy grzybicy płuc. Po tym poznasz, że twoje płuca są w fatalnym stanie
Nie wyjątkowy, lecz kolejny ważny sygnał dla nauki
Choć przypadek ten odbił się szerokim echem, nie jest odosobniony. Według analizy dostępnych doniesień naukowych co najmniej siedem osób na świecie uzyskało długotrwałą remisję lub wyleczenie HIV po przeszczepie komórek macierzystych — niektóre dzięki pełnej mutacji CCR5Δ32, inne mimo jej braku.
To pokazuje, że mechanizmy stojące za eliminacją HIV mogą być bardziej różnorodne, niż sądzono, a pula potencjalnych dawców — szersza. Jednocześnie badacze podkreślają, że przeszczep komórek macierzystych nie jest terapią HIV dla osób bez chorób nowotworowych, ponieważ procedura wiąże się z bardzo dużym ryzykiem.
Nowe odkrycie daje jednak nadzieję, że w przyszłości możliwe będzie opracowanie terapii, które wykorzystają ten efekt bez konieczności stosowania tak obciążającej procedury.
Źródła: PAP, https://www.sciencealert.com/7th-hiv-remission-raises-hope-of-long-lasting-treatment-for-more-people, https://www.niaid.nih.gov/diseases-conditions/sustained-art-free-hiv-remission, https://www.sciencealert.com/7th-hiv-remission-raises-hope-of-long-lasting-treatment-for-more-people
