Pamiętają to, co było 30 lat temu, ale nie to, co wydarzyło się wczoraj. Tak zaczyna się ta straszna choroba

Pierwsze objawy można latami bagatelizować

Choroba zaczyna się niemal niezauważalnie, podstępnie atakując pamięć świeżą — to, co wydarzyło się niedawno. Neurolog dr n. med. Anna Filipek-Gliszczyńska w serwisie Medonet zwraca uwagę, że pacjenci zapamiętują to, co było kiedyś, ale mają problem z bieżącymi wydarzeniami:

Chorzy mają problem z datami, zapominają o spotkaniach, na coś się umawiają, a potem o tym nie pamiętają. Czasami pytają kilka razy o to samo lub wciąż opowiadają tę samą historię. Bywa, że na tym wczesnym etapie choroby ludzie mają problem z obsługą pilota do telewizora, dekodera, nie są w stanie nauczyć się korzystać z nowego telefonu komórkowego, pralki, zmywarki czy innego bardziej złożonego urządzenia.

Zmiany te mogą trwać miesiące, a nawet lata, i często tłumaczone są starzeniem się – jak np. zapominanie słowa czy nieznaczne spowolnienie myślenia po 60–65 roku życia. 

Obecnie na świecie cierpi na Alzheimera ponad 55 mln osób, a prognozy mówią o podwojeniu co 20 lat – do 139 mln chorych w 2050 r. W Polsce choruje co najmniej kilkaset tysięcy osób. Coraz częściej choroba dotyczy osób młodych.

Przeczytaj też: Aktor znany z filmów Marvela usłyszał diagnozę. “To nie koniec, ale nowy początek”

Choroba Alzheimera – na czym polega?

Alzheimer to choroba neurodegeneracyjna, w której mózg stopniowo się kurczy — uszkadzane są neurony i synapsy. Winne są patologiczne białka: beta-amyloid oraz tau (splątki neurofibrylarne), które gromadzą się w mózgu, prowadząc do śmierci komórek nerwowych. Zmiany te mogą rozpocząć się nawet 20 lat przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów. W efekcie mózg kurczy się, zdrowe neurony nie nadążają kompensować strat — objawy zaczynają się ujawniać.

Etiologia choroby nie jest w pełni poznana. Podejrzewane są czynniki genetyczne, środowiskowe, współistniejące choroby jak nadciśnienie, cukrzyca, miażdżyca. W Polsce Alzheimera określa się jako najczęstszą przyczynę otępienia u osób powyżej 65. roku życia.

Przeczytaj też: Test na chorobę Alzheimera w zasięgu ręki. Ujawni chorobę na 11 lat przed objawami

Pełne spektrum objawów

Alzheimer rozwija się etapami i objawia różnorodnie – od łagodnych po bardzo poważne:

Faza wczesna

• Zaburzenia pamięci krótkotrwałej: zapominanie spotkań, problem z czasem,
• Trudności w obsłudze nowych urządzeń (pilot, pralka, telefon).
• Pacjent często nie zdaje sobie sprawy z problemu,

Faza umiarkowana

• Narastające zaburzenia mowy, orientacji przestrzennej, myślenia,
• Pacjenci gubią się w znanych miejscach, mają problemy z komunikacją,
• Wzrasta frustracja, mogą pojawiać się zmiany osobowości,

Faza zaawansowana

• Utrata tożsamości, niemożność samodzielnego funkcjonowania,
• Często konieczna opieka całodobowa, wsparcie pielęgnacyjne,
• W Polsce tylko część chorych ma dostęp do refundowanej opieki i wyrobów medycznych, np. pieluchomajtek,

Choroba nie jest wyleczalna. Dostępne terapie farmakologiczne pozwalają spowolnić postęp i poprawić jakość życia, zwłaszcza we wczesnych stadiach. Ważna jest aktywność umysłowa, fizyczna i społeczna – mogą opóźnić objawy.

Przeczytaj też: Alzheimer daje subtelne znaki. Jeden z nich pojawia się podczas gotowania

Źródła: alzheimer.org.pl/pp/choroba-alzheimera, ezdrowie.gov.pl/portal/home/badania-i-dane/zdrowe-dane/raporty/nfz-o-zdrowiu-choroba-alzheimera-i-choroby-pokrewne, euroimmun.pl/swiatowy-dzien-walki-z-choroba-alzheimera/