Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Problemy cywilizacyjne > Paragony fiskalne zawierają dużo szkodliwego dla zdrowia BPA. Eksperci chcą, by wycofano je z użytku
Marta Uler
Marta Uler 23.01.2025 07:00

Paragony fiskalne zawierają dużo szkodliwego dla zdrowia BPA. Eksperci chcą, by wycofano je z użytku

Paragony zawierają BPA - zostaną wycofane?
Fot. Canva/Kanawa_Studio/Getty Images

W paragonach obecna jest niebezpieczna substancja – bisfenol A, czyli BPA. Stanowi ona dla nas zagrożenie, a zwłaszcza dla tych osób, które pracują np. w kasach, gdzie nieustannie mają kontakt z paragonami.

BPA to substancja endokrynnie czynna, co oznacza, że zakłóca działanie hormonów, a zwłaszcza estrogenu. Może to prowadzić do licznych problemów zdrowotnych, w tym do nowotworów. Krajowa Sekcja Pracowników Handlu NSZZ „Solidarność” zapowiedziała, że wystąpi o wycofanie ich z użycia.

BPA w paragonach to duże zagrożenie dla zdrowia

Podczas konferencji prasowanej w Warszawie dr n. med. Aleksandra Rutkowska z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego ostrzegła, że ciągłe narażenie na kontakt z bisfenolem A (BPA), który znajduje się, m.in. w paragonach fiskalnych, może zwiększać ryzyko chorób cywilizacyjnych takich jak niepłodność, otyłość, zaburzenia metaboliczne, zaburzenia rozwoju płodu, a także nowotwory, takie jak rak piersi u kobiet, czy rak prostaty u mężczyzn.

Dr Rutkowska wraz z zespołem DetoxED, złożonym z naukowców z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Politechniki Gdańskiej, przebadała paragony z ośmiu sieci handlowych. Tylko w jednym z nich nie stwierdzono bisfenolu A, ale możliwe, jak powiedziała w rozmowie z PAP, że zastosowano w nim inną, podobną substancję. W pozostałych wykryto od około 11 do 22 mg/g BPA w paragonach. To sporo – zdaniem specjalistki.

Fot. Freepik
"Nudzę się!!!" – i dobrze. Dziecko wcale nie musi być cały czas zajęte Czy ziemniaki tuczą? 10 faktów i mitów o naszym ulubionym obiadowym dodatku

Gdzie kryje się bisfenol A?

BPA jest obecne w wielu przedmiotach codziennego użytku, np. w opakowaniach do płyt CD, w sprzęcie elektronicznym, w polimerach używanych do wyścielania wnętrz puszek, kartonach służących do przechowywania żywności, w papierze z błyszczącą powłoką, w plastikowych butelkach, a także plombach dentystycznych i soczewkach kontaktowych.

Powszechnie występuje także w papierze do drukowania paragonów fiskalnych. Na szkodliwe działanie BPA narażeni są więc w dużej mierze pracownicy handlu, a zwłaszcza kasjerzy. Jeden kasjer lub kasjerka przez 8 godzin pracy styka się z co najmniej czterystoma paragonami. Te osoby są bardzo mocno eksponowane na działanie BPA.

Dr Rutkowska powiedziała, że co prawda, nie badała, w jakim stopniu bisfenol A w paragonach przenika do organizmu pracowników, ale stwierdziła, że: "Takie badania były jednak prowadzone w innych krajach i wykazały, że pracownicy mający często kontakt z paragonami, wykazują w organizmie wyższą zawartość tej substancji".

Podstępny BPA

BPA jest substancją endokrynnie czynną, a więc taką, która naśladuje działanie estrogenów, żeńskich hormonów płciowych. „Ponieważ substancja ta nie wykazuje działania toksycznego, lecz działa jak hormon, jej skutki nie muszą być od razu widoczne, a dopiero po pewnym czasie" – powiedziała dr Rutkowska

Krajowa Sekcja Pracowników Handlu NSZZ "Solidarność" zapowiedziała, że wystąpi o wycofanie z użycia paragonów z BPA. Rozwiązaniem mogłoby też być wprowadzenie dla pracowników rękawiczek ochronnych oraz maseczek na twarz, choć oczywiście bardziej kłopotliwym. Natomiast najlepszym wyjściem z sytuacji byłoby przejście na e-paragony.

Jak działa biosfenol A?

Wchłanianie BPA przez skórę może być nawet groźniejsze niż jego spożycie, ponieważ omija w ten sposób wątrobę, która normalnie pomaga je neutralizować. Ryzyko zwiększa się, gdy:

  • często dotykasz paragonów często (np. pracujesz jako kasjer),
  • masz wilgotne dłonie lub stosujesz kremy do rąk,
  • po kontakcie z paragonem sięgasz po jedzenie.

Jak się chronić przed BPA z paragonów?

  • nie trzymaj paragonów w dłoniach dłużej niż to konieczne,
  • nie zgniataj ich, nie dawaj dzieciom do zabawy,
  • myj ręce po kontakcie z paragonem, zwłaszcza przed jedzeniem,
  • jeśli pracujesz w sklepie, używaj rękawiczek lub unikaj bezpośredniego kontaktu.

Zobacz także:

Ten papier jest toksyczny. Nigdy nie piecz na nim w ten sposób

Trujące fumiganty w domach nie są pod kontrolą. Dochodzi do dramatycznych sytuacji

Polacy kupują tę rybę w puszkach na potęgę. Eksperci alarmują, że zawiera rtęć