Pacjenci.pl > Zdrowie psychiczne > Pierwsze, alarmujące objawy anoreksji. Mogą wyglądać niewinnie i nie budzić żadnych podejrzeń
Joanna Kamińska
Joanna Kamińska 01.03.2023 11:26

Pierwsze, alarmujące objawy anoreksji. Mogą wyglądać niewinnie i nie budzić żadnych podejrzeń

anoreksja
canva.com

Anoreksja to zaburzenie odżywiania polegające na celowym unikaniu posiłków w lęku przed przybraniem masy ciała. Osoba z anoreksją świadomie i rygorystycznie ogranicza ilość spożywanego jedzenia, silnie koncentrując się na swojej masie ciała. Często choroba zaczyna się niewinnie, nie zwiastując zbliżających się poważnych problemów. 

Jak zaczyna się anoreksja?

Anoreksja zazwyczaj zaczyna się dość niewinnie. Początkowo jest to skupianie się na utrzymaniu prawidłowej masy ciała i kontrolowanie wagi, aby nie dochodziło do jej wahań. Pomimo świadomości, że waga jest prawidłowa, przyszły anorektyk nie czuje satysfakcji i podchodzi bardzo krytycznie do swojego ciała. Taka osoba wykazuje duże zainteresowanie tematyką odżywiania się i wydawać by się mogło, że zmierza do prowadzenia zdrowego stylu życia. „Bardzo często zna dokładną kaloryczność wszystkich posiłków i skład makroskładników. Co więcej, początkowe eliminacje różnych produktów z diety są zazwyczaj racjonalne w opinii ogółu, ponieważ taka osoba rezygnuje ze słodyczy, tłuszczów i wszelkiej żywności postrzeganej za niezdrową. Dochodzi jednak do takiej eskalacji tych zachowań, że ostatecznie podaż składników odżywczych i energii z diety jest znikoma, co prowadzi do niedożywienia i wyniszczenia.” - powiedzieła dietetyk kliniczny Magdalena Jezierska. 

sałatka

Depresja - przyczyny, objawy, leczenie. Ekspert tłumaczy Podolog - ratunek dla stóp! Z czym udać się do podologa? Ekspert tłumaczy

Jakie są objawy anoreksji?

Osoba z anoreksją cierpi na zaburzony obraz własnego ciała, czyli jego nieprawidłowe postrzeganie. Pomimo zaniżonej czy nawet prawidłowej masy ciała, uważa, że ma nadwagę. Anoreksja prowadzi do zaniku miesiączki u kobiet i utraty zainteresowań seksualnych u mężczyzn. 

Anoreksja to także szereg objawów psychicznych. Często towarzyszą jej stany depresyjne i wycofanie społeczne. „To wycofanie jest także kwestią ukrycia problemu, aby nikt się nie zorientował i nie zmuszał nas do jedzenia. Chory unika kontaktu z bliskimi, robiąc wszystko, aby nie zostały zauważone zmiany w jego ciele. Bardzo często stara się to ukryć poprzez noszenie obszernych ubrań.” - powiedziała dietetyk kliniczny Magdalena Jezierska. 

Chorzy stosują różne metody, aby pozbyć się niechcianych kilogramów. Przyjmują środki przeczyszczające czy moczopędne, a nawet prowokują wymioty. Nierzadko obserwuje się także wzmożoną aktywność fizyczną. 

Jakie są rodzaje anoreksji?

Wyróżniamy anoreksję restrykcyjną i bulimiczną. W anoreksji bulimicznej mamy do czynienia z epizodami objadania się, po których następuje prowokowanie wymiotów. Chorzy na anoreksję bulimiczną często nadużywają środków przeczyszczających i moczopędnych. Mogą też podejmować wzmożoną aktywność fizyczną. 

Anoreksja restrykcyjna to wykluczanie pokarmów i spożywanie ich możliwie jak najmniej, zazwyczaj w samotności. 

Wśród rodzajów anoreksji, wyodrębniamy także anoreksję atypową, która jest obserwowana najczęściej u płci męskiej. „Wygląda dosyć podobnie do klasycznej postaci anoreksji, ponieważ rzeczywiście odnotowujemy spadek masy ciała. Brakuje jednak innych kryteriów diagnostycznych dla typowej anoreksji, takich jak m.in. lęk przed nadmierną masą ciała, zniekształcony obraz własnego ciała, zahamowanie miesiączkowania.” - powiedziała dietetyk kliniczny Magdalena Jezierska. Redukcja tkanki tłuszczowej w tym typie anoreksji to pośredni cel, aby ostatecznie wykształcić umięśnioną sylwetkę. 

Według badań mężczyźni stanowią około 10-20% rozpoznań anoreksji. W celu redukcji masy ciała częściej podejmują intensywny wysiłek fizyczny, a rzadziej stosują środki farmakologiczne.

Anoreksja - objawy, przyczyny, leczenie. Ekspert tłumaczy
anoreksja
anoreksja
Jakie są objawy anoreksji? Jak się zaczyna anoreksja? Co to jest anoreksja bulimiczna? Jak leczyć anoreksję? Czy anoreksja wymaga hospitalizacji? Czy mężczyźni chorują na anoreksję? Jak rozpoznać anoreksję u dzieci i młodzieży? Na te i inne pytania odpowiada dietetyk kliniczny Magdalena Jezierska.
Czytaj dalej
Zespół jelita drażliwego - objawy, leczenie, diagnostyka. Ekspert tłumaczy
IBS
Przyjmuje się, że około 11 procent populacji choruje, czyli jedna na dziesięć osób będzie miała zespół jelita wrażliwego. Dotyczy to głównie osób młodych między 20 a 30 rokiem życia. Jakie są przyczyny zespołu jelita drażliwego? Czy choroba ta ma podłoże psychiczne? Jakie są objawy zespołu jelita drażliwego? Jak zdiagnozować zespół jelita drażliwego? Jak wygląda leczenie? Na te i inne pytania odpowiada lek. med. Jacek Kowerzanow, specjalista gastroenterologii i chorób wewnętrznych.Co to jest zespół jelita drażliwego? Zespół jelita drażliwego to choroba przewlekła, która dotyczy zarówno jelita cienkiego, jak i grubego, natomiast nie jest związana ze zmianami organicznymi, czy też biochemicznymi, które zachodzą w naszym organizmie. Choroba ta obniża naszą jakość życia, natomiast nie prowadzi do wyniszczenia. Przyjmuje się, że około 11 procent populacji choruje, czyli jedna na dziesięć osób będzie miała zespół jelita wrażliwego. Dotyczy to głównie osób młodych między 20 a 30 rokiem życia. Jakie są przyczyny zespołu jelita drażliwego? Czy zespół jelita drażliwego ma podłoże psychiczne? Jedna, główna przyczyna do tej pory nie została poznana. Przyjmuje się, że duże znaczenie ma tutaj zaburzenie interakcji na osi mózg - jelita. Przyczyny psychologiczne, przede wszystkim czynniki stresogenne mogą doprowadzić do zaburzeń motoryki jelita, bądź tak zwanej nadwrażliwości. W trakcie badań okazało się także, że w zespole jelita drażliwego dochodzi do zaburzeń, dysbiozy jelitowej w szczególności po infekcji, czyli kiedy pacjent przejdzie zakażenie przewodu pokarmowego (bakteryjne, pasożytnicze lub wirusowe). Jakie są objawy zespołu jelita drażliwego? Gdzie boli zespół jelita drażliwego? Głównym i podstawowym, a wręcz potrzebnym do rozpoznania objawem jest ból brzucha. Ból ten powinien być związany z zaburzeniem rytmu wypróżnienia, czyli z zaburzeniem ilości wypróżnienia bądź konsystencji stolca. Znamienne dla tego bólu jest to, że nie wybudza nas w nocy, a często jego natężenie zmniejsza się czy wręcz ustępuje po wypróżnieniu. Ból może występować w każdym sektorze jamy brzusznej. W praktyce obserwuję, że pacjenci bardzo często wskazują lewą stroną podbrzusza. W 2016 roku zespół międzynarodowych ekspertów ustanowił tzw. Kryteria Rzymskie IV, grupujące zespół jelita drażliwego na cztery postacie: postać z dominującym zaparciem, postać z dominującą biegunką, postać mieszaną (występujące naprzemiennie luźne wypróżnienia i zaparcia), postać niesklasyfikowaną. Innymi dolegliwościami z przewodu pokarmowego, na które uskarżają się pacjenci to m.in. wzdęcia, uczucie pełności po posiłku i pustego odbijania, bądź też przelewania się w jamie brzusznej. Należy wspomnieć, że w zespole jelita drażliwego występuje także bardzo dużo objawów pozajelitowych. Około 70 - 90 procent pacjentów ma także objawy z zakresu psychologii i psychiatrii. Głównie spotykamy zespoły depresyjne bądź lękowe. Taki pacjent jest apatyczny, pozbawiony chęci do życia, ma zaburzenia snu, a jednocześnie uskarża się na dolegliwości z przewodu pokarmowego, bądź też bóle głowy, czy pleców. Jak zdiagnozować zespół jelita drażliwego?Diagnostyka tak naprawdę nie jest łatwa i zależy głównie od doświadczenia lekarza. Naszą podstawą jest spełnienie objawów, które zostały opisane w Kryteriach Rzymskich IV. Znamienne jest, że nie mamy żadnych odstępstw w badaniach laboratoryjnych, a bardzo często także w badaniu fizykalnym. Badając takiego pacjenta zwracamy uwagę na to, czy pozbawiony jest tzw. objawów alarmowych, które mogą budzić podejrzenie jakiejś choroby organicznej bądź tła onkologicznego. Do objawów alarmowych zaliczamy głównie: krwawienie z przewodu pokarmowego, niecharakterystyczny spadek masy ciała, gorączkę, odstępstwa w badaniach laboratoryjnych (świadczące np. o anemii). Jak leczyć zespół jelita drażliwego? Jakie leki się stosuje? Czy jest to choroba wyleczalna? Leczenie jest wyzwaniem dla każdego specjalisty ze względu na swój przewlekły i nawracających charakter. Od lekarza wymagana jest empatia, zrozumienie i cierpliwość, a od pacjenta rzetelne zastosowanie się do zaleceń. Drugim etapem jest rozważenie psychoterapii behawioralnej bądź też terapii relaksacyjnej. Kolejnym etapem jest farmakoterapia. Mamy różną gamę leków w zależności od postaci i objawów, na które skarży się pacjent. Na dolegliwości bólowe stosujemy leki spazmolityczne i rozkurczowe, czyli te, które działają na mięśniówkę gładką przewodu pokarmowego. W postaci z dominującym zaparciem podajemy leki przeczyszczające bądź też leki z tzw. grupy makrogoli, które zmieniają konsystencję i objętość stolca. W postaci z dominującą biegunką stosujemy leki zapierające, a także antybiotyk, którym leczymy zespół Sibo. Na wzdęcia podajemy simetikon. W każdej grupie powinniśmy rozważyć także leczenie z zakresu psychiatrii. Mówimy tu głównie o lekach z grupy trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych bądź inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny. Jest to choroba przewlekła, z okresami zaostrzenia i remisji, więc bardzo ważne jest to, aby lekarz przeanalizował styl życia swojego pacjenta, czy jest on narażony na czynniki stresogenne, czy dobrze się odżywia i czy regularnie ćwiczy. Okazało się, że wysiłek fizyczny obniża dolegliwości choroby. Co jeść przy zespole jelita drażliwego? Jak powinna wyglądać dieta? Przede wszystkim dieta powinna być zbilansowana. Posiłki należy spożywać regularnie i w spokoju. Musimy też zwrócić uwagę na to, z jaką postacią zespołu jelita drażliwego mamy do czynienia. W postaci z dominującym zaparciem powinniśmy zwiększyć ilość wypijanych płynów oraz dostarczyć większą ilość błonnika rozpuszczalnego w wodzie. Muszę nadmienić, że mamy dwa rodzaje błonnika, o czym często zapominamy: błonnik rozpuszczalny w wodzie i błonnik nierozpuszczalny, który jest przez nas niepożądany, gdyż może wręcz wzmóc dolegliwości. Przy zespole jelita drażliwego zalecana jest dieta low FODMAP, czyli uboga w oligo-di i monosacharydy i poliole, które mają właściwości wzdymające. Czy przy zespole jelita drażliwego można pić kawę? Pozostawiam to już do oceny dla pacjentów. Część ekspertów tę kawę ogranicza bądź też wyrzuca z jadłospisu. Czy istnieją naturalne, domowe sposoby leczenia zespołu jelita drażliwego? Jakie zioła można stosować?Wiem, że to niełatwe, ale przede wszystkim należy unikać stresu. Jeśli chodzi o zioła, w ostatnim czasie wykorzystuje się olejek mięty pieprzowej bądź też mieszanki ziołowe bogate w melisę czy ostropest. Mój apel do pacjentów, żebyśmy zaopatrywali się w zioła w aptekach bądź w punktach aptecznych. Unikajmy kupowania ich na nieznanych stronach internetowych czy na bazarach, bo możemy nabawić się dużego kłopotu.Z Joanną Kamińską rozmawiał gastroenterolog lek. med. Jacek Kowerzanow, wykształcony i doświadczony specjalista chorób wewnętrznych oraz gastroenterologii. Specjalizuje się w samodzielnym wykonywaniu badań diagnostycznych i zabiegowych z zakresu endoskopii. Swoje kwalifikacje podnosił podczas wieloletniej praktyki zarówno w szpitalach, jak i poradniach prywatnych (Medicover, Luxmed). Był uczestnikiem licznych kongresów międzynarodowych i krajowych z zakresu gastroenterologii i chorób wewnętrznych. Posiada Certyfikat ukończenia kursu z Zaawansowanych Technik Badań i Zabiegów Endoskopowych oraz Certyfikat w Dziedzinie Ochrony Radiologicznej Pacjenta. Ukończył kurs ECPW w Brukseli, a także podstawowy kurs USG jamy brzusznej Roztoczańskiej Szkoły Ultrasonografii. Ponadto odbył staż z Medycyny Tropikalnej w Madonna University w Nigerii.
Czytaj dalej
Polecane