Sinice są niebezpieczne nie tylko podczas kąpieli. Uważać trzeba nawet na spacery
Kąpiel w morzu to główna atrakcja wakacji, zarówno tych zagranicznych, jak i krajowych. Bałtyk, choć zimny, również potrafi dać wiele przyjemności podczas urlopu. Pływanie, skoki przez fale i zabawa na deskach – kto tego nie lubi? Gorzej, kiedy w morzu pojawią się sinice. Wtedy kąpiel odpada. A spacer? Okazuje się, że również nie jest wskazany.
Każdego roku śledzimy jednak informacje na temat czystości wody. Bywa, że kąpiele w morzu są bardzo niewskazane, np. z powodu sinic. A co to w ogóle jest i dlaczego jest niebezpieczne dla naszego zdrowia?
Sinice w Bałtyku
W te wakacje jeszcze nie było ostrzeżenia na temat sinic w Bałtyku, ale można się spodziewać, że prędzej czy później nadejdzie. Sinice są to bowiem jednokomórkowe organizmy, które bytują np. na skałach, ale, niestety, również w wodzie. Można je znaleźć zarówno w wodach słonych, jak i słodkich – również w jeziorach. W morzu zakwitają zwykle na przełomie lipca i sierpnia, zwłaszcza gdy nie ma wiatru i opadów, a woda jest ciepła, lekko falująca.
Sinice, inaczej cyjanobakterie, są prawdziwą zmorą urlopowiczów, ponieważ uniemożliwiają korzystanie ze zbiorników wodnych w pełnym zakresie. W naszym morzu występują sinice z gatunku Nodularia spumigena, które produkują niebezpieczne dla ludzi substancje, a kiedy zakwitają, ilość tych toksyn jest naprawdę duża.
Zakwity łatwo rozpoznać. Woda staje się zielona, a na jej powierzchni tworzy się charakterystyczny kożuch. Sinice wyglądem przypominają glony, jednak odróżnia je od nich zapach – to połączenie gnijących ryb i pleśni – oraz piana przy samym brzegu. Nie tylko kąpiel w wodzie z sinicami jest szkodliwa dla zdrowia, ale nawet wdychanie powietrza w okolicy skażonych kąpielisk. Kiedy sinice kwitną lepiej darować sobie plażowanie, a nawet spacery brzegiem morza.
Dlaczego sinice są niebezpieczne dla zdrowia? Objawy zatrucia sinicami
Kąpielisko, w którym pojawią się sinice, zwykle się zamyka i wydaje wyraźne ostrzeżenia dla ludności. Sinice wytwarzają kilka rodzajów toksyn:
- hepatoksyny, działające toksycznie na wątrobę – m.in. nodularyna, mikrocystyny i cylindrospermopsyna,
- dermatotoksyny, czyli toksyny wywołujące zmiany skórne – m.in. debromoaplysiatoksyna, lynbgyatoksyna-a i aplysiatoksyna,
- neurotoksyny, czyli toksyny działające na układ nerwowy – np. anatoksyna-a, anatoksyna-a(s) i saksytostyna.
W związku z tym mogą w różny sposób wpłynąć na ludzki organizm. Cyjanobakterie powodują, m.in.:
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe – nudności i wymioty, biegunkę, ale również krwotoki, a nawet niewydolność wątroby,
- wysypki skórne, rumień, świąd, obrzęk, podrażnienie oczu, pęcherze w jamie ustnej,
- zaburzenia równowagi, drżenie mięśni – neurotoksyny mogą mieć również wpływ na mięśnie oddechowe, co może doprowadzić nawet do niedotlenienia mózgu i śmierci.
Objawy te mogą pojawić się już kilka godzin po kąpieli w skażonej wodzie, ale również dopiero po upływie paru dni. Poza tym co wymieniono, objawy zatrucia sinicami mogą także spowodować gorączkę, ból gardła, ból głowy, atak astmy, kaszel.
Jak leczy się zatrucie sinicami?
Leczenie zatrucia sinicami jest głównie objawowe. Jeśli chory ma objawy z układu pokarmowego, należy hamować wymioty, biegunki, podawać elektrolity i nie dopuszczać do odwodnienia. W przypadku objawów skórnych pomocne jest stosowanie maści na świąd lub wysypkę, ale również istotne jest tu nawadnianie organizmu.
Wszelkie cięższe objawy wymagają konsultacji z lekarzem. Pod opiekę specjalisty powinny trafić zwłaszcza dzieci i osoby starsze.
Zobacz także:
Las i morze naprawdę leczą. Jaki jest ich wpływ na zdrowie?
Czy grozi ci "choroba limonkowa"? Tak, jeśli jesz te produkty w lecie
Jod w diecie - w czym jest go najwięcej?
