Te popularne produkty upośledzają pamięć. Są nowe badania

Zajadamy się nimi przy okazji i... bez okazji. Potrafimy spałaszować całkiem spore ich ilości, choć dobrze wiemy, że ze zdrowiem nie ma to nic wspólnego. Cukier i tłuszcz są przyczyną otyłości, cukrzycy, a także problemów z układem krążenia.
Z najnowszych badań wynika, że od nadmiernego spożycia tych produktów cierpią także nasze zdolności poznawcze, w tym pamięć i orientacja przestrzenna.
Tłuszcze nasycone i cukier w diecie
Tłuszcze nasycone przez lata uważane były za „samo zło”. Dziś sprawa już nie jest tak jednoznaczna, bo, jak wynika z badań, spożywane w umiarkowanych ilościach i w kontekście zbilansowanej diety, nie muszą szkodzić, a wręcz mogą przynosić nam pewne korzyści. Jednak ich nadmiar – zwłaszcza w połączeniu z brakiem ruchu i wysokim poziomem stresu – może prowadzić do podwyższenia poziomu „złego” cholesterolu LDL i zwiększać ryzyko miażdżycy. Dlatego bezpieczniej jest wybierać zdrowsze tłuszcze – nienasycone, obecne w oliwie z oliwek, awokado, orzechach czy rybach – które wspierają pracę serca i układu nerwowego.
Jeśli chodzi o cukier, tu już nie ma żadnych wątpliwości. Jego nadmiar w diecie nie tylko przyczynia się do nadwagi i otyłości, ale też wpływa na rozwój insulinooporności, cukrzycy typu 2, próchnicy oraz zaburzeń gospodarki hormonalnej. Ponadto, cukier może:
- działać prozapalnie,
- sprzyjać wahaniom nastroju,
- uzależniać.
Szczególnie niebezpieczne są cukry dodane, ukryte w napojach, słodyczach, jogurtach smakowych czy gotowych daniach – często spożywamy ich więcej, niż nam się wydaje. Zdrowa dieta powinna opierać się na naturalnej słodyczy owoców i zawierać jak najmniej przetworzonych produktów bogatych w rafinowany cukier. Z pewnością powinniśmy unikać – tak lubianych! – ciastek i ciasteczek z cukierni. To niezwykle szkodliwa mieszanka cukru i niezdrowego tłuszczu.
Przeczytaj też: Czy cukier uzależnia i działa jak narkotyk? Dietetyk wyjaśnia, jak naprawdę działają słodycze
Tak bolą nogi w trakcie udaru. Masz 5 minut na reakcję Ta maść w PRL-u była hitem. Koniec z problemami skórnymi, działa cudaTe produkty niszczą nie tylko nasze ciało - badania
Z najnowszych badań opublikowanych w International Journal of Obesity wynika, że dieta bogata w tłuszcze, zwłaszcza nasycone, oraz w cukry proste pogarsza zdolności poznawcze. Naukowcy z University of Sydney przebadali 55 osób w wieku 18-38 lat, pod kątem ich diety, a szczególnie spożycia cukrów i tłuszczów. Uczestnicy musieli wykonać testy pamięci roboczej, przestrzennej i zdolności nawigacyjnych. Poruszali się po wirtualnym labiryncie, w którym sześciokrotnie mieli odnaleźć skrzynię ze skarbem, zapamiętując jej położenie względem punktów orientacyjnych.
W ostatnim etapie badania skrzynia została usunięta, a zadaniem uczestników było wskazanie jej wcześniejszej lokalizacji z pamięci. Okazało się, że osoby spożywające mniej tłustych i słodkich potraw radziły sobie znacznie lepiej niż ci, którzy regularnie sięgali po tego typu jedzenie. Wyniki sugerują więc, że dieta bogata w cukry i tłuszcze może negatywnie wpływać na zdolność zapamiętywania i orientację przestrzenną.
„Po uwzględnieniu w analizie wyników testu na pamięć roboczą oraz BMI, spożycie cukru i tłuszczu przez uczestników było wiarygodnym wskaźnikiem wyników uzyskanych w ostatnim, siódmym teście” – powiedział współautor badania dr Dominic Tran.
Naukowcy przyznają, że badanie dotyczyło jednak młodych i generalnie zdrowych osób, więc tu “zagrać” mogły jeszcze inne czynniki, nie mniej badanie daje do myślenia.
Przeczytaj też: Doskonałe dla mózgu i serca. Chronią przed rakiem i depresją

Zadbaj o swój hipokamp
Badacze podkreślają, że kluczową strukturą mózgu, która odpowiada zarówno za nawigację przestrzenną, jak i za konsolidację wspomnień i tworzenie pamięci długotrwałej, jest hipokamp. To właśnie jego funkcjonowanie mogło zostać zaburzone przez dietę bogatą w cukry i tłuszcze, co tłumaczyłoby wyniki badania bez konieczności zakładania, że ucierpiał cały mózg. Hipokamp jest wyjątkowo wrażliwy na czynniki środowiskowe, w tym styl życia i sposób odżywiania, dlatego dieta odgrywa istotną rolę w utrzymaniu jego dobrej kondycji.
– Dobra wiadomość jest taka, że – jak sądzimy – można to łatwo odwrócić. Zmiany w diecie mogą poprawić zdrowie hipokampa i jednocześnie naszą zdolność do nawigowania w otoczeniu, np. wówczas, gdy poznajemy nowe miasto czy nową drogę do domu – podsumował dr Tran.
Przeczytaj też: Czołowy badacz mózgu Manuel Martín-Loeches: To jest niezbędne do utrzymania mózgu przy życiu

Źródło: nature.com/articles/s41366-025-01776-8, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24365276/





































