Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Test węchowy na Alzheimera. Jeśli to czujesz, możesz być chory
Izabela Nestioruk-Narojek
Izabela Nestioruk-Narojek 27.03.2025 13:12

Test węchowy na Alzheimera. Jeśli to czujesz, możesz być chory

Węch a Alzheimer
fot.shutterstock/Pixel-Shot

Testy węchowe opracowane przez naukowców z Massachusetts General Hospital (MGH) w USA mogą pomóc wskazać osoby, które są narażone na rozwój choroby Alzheimera. Wyniki tych zaskakujących badań opublikowano na łamach "Annals of Neurology". 

Liczba chorych na Alzheimera jest zatrważająca. Lepiej nie będzie

Jak podaje gov.pl, według szacunków, na chorobę Alzheimera na świecie choruje od 15 do 21 milionów ludzi, a w Polsce ta liczba przekroczyła już 350 tysięcy. Według ADI w 2050 roku na różnego rodzaju demencje będzie cierpieć 131,5 miliona ludzi. W grupie po 65. roku życia częstotliwość zachorowania określa się na 10 proc., około 60. roku życia jest to 2 proc., a bliżej 80. roku życia - aż 50 proc. Przeczytaj: Chorują już 30-latkowie. Oto najczęstsze objawy Alzheimera o wczesnym początku

To pierwsze objawy jaskry. Okulistka tłumaczy, jak ich nie przegapić i co robić, gdy wystąpią Niszczy pelikany lepiej niż skalpel. 10 minut dziennie i masz smukłe ramiona

Test węchowy na Alzheimera – na czym to polega?

Testy opracowane przez naukowców z MGH uwzględniają zarówno sprawność węchową, jak i poznawczą.  

Test OPID-10 (Odor Percept IDentification) polega na tym, że uczestnikom badania przez dwie sekundy prezentuje się 10 zapachów (mentol, goździki, skóra, truskawka, bez, ananas, dym, mydło, winogrona, cytryna). Badany ma za zadanie stwierdzić, czy rozpoznaje zapach, a następnie wybrać jedno z listy czterech podanych słów, które najlepiej ten zapach opisuje.

Projekt bez nazwy - 2025-03-27T112316.001.png
Fot.Africa images/Canva, Zmysł zapachu jest bardzo ważny

Celem kwestionariusza (Odor Awareness Scale) jest z kolei dostarczenie informacji o ogólnej wrażliwości badanego na zapachy - m.in. czy i w jakim stopniu zwraca uwagę na zapachy w otoczeniu oraz, czy zapachy mają wpływ na jego emocje lub zachowanie. 

Z kolei podczas testu OPID-20 badanym kolejny raz prezentuje się zapachy z testu OPID-10 plus dziesięć kolejnych (banan, czosnek, wiśnia, talk, trawa, poncz, brzoskwinia, czekolada, ziemia i pomarańcza). Badani mają stwierdzić czy dany zapach był już wcześniej zaprezentowany oraz jakie słowo najlepiej opisuje prezentowany zapach. Przeczytaj: Ten objaw Alzheimera zauważysz podczas gotowania. Trzeba być czujnym

Co ciekawe, podczas ostatniego testu uczestnikom prezentuje się dwa zapachy jeden po drugim, by stwierdzili, czy są to te same zapachy, czy różne. Czynność ta powtarzana jest 12-krotnie z różnymi zestawami zapachów. 

Wyniki badań naukowców. „Zaczyna się co najmniej 10 lat przed wystąpieniem objawów”

W badaniach wzięło udział 183 osoby, z których 70 nie miało żadnych objawów zaburzeń poznawczych, 74 wykazywało zaniepokojenie swoimi zdolnościami poznawczymi, choć podczas wykonywania testów nie zauważono tego typu sygnałów, 29 miało łagodne zaburzenia poznawcze, a u 10 zdiagnozowano chorobę Alzheimera.

Naukowcy wykonali zestawienie, porównując wyniki testu OPID-20 z obrazami mózgów uczestników. Wówczas okazało się, że gorsza zdolność rozpoznawania wcześniej prezentowanych zapachów miała związek ze zmniejszeniem objętości w dwóch obszarach mózgu - hipokampie i korze śródwęchowej. Tego typu zmiany już wcześniej miały związek z rozwojem choroby Alzheimera. Przeczytaj: Spanie w tej pozycji zwiększa ryzyko Alzheimera. Naukowcy to potwierdzili

Projekt bez nazwy - 2025-03-27T112822.291.png
Fot.daizuoxin/Getty Images, Azheimer to nieuleczalna choroba

Z kolei testy wykazały, że u osób ze zdiagnozowanym Alzheimerem rozpoznawalność wcześniej prezentowanych zapachów mogła być jedynie przypadkowa. U osób, które nie miały zaburzeń poznawczych, a miały niskie wyniki w skali OAS oraz podczas ostatniego testu na rozróżnianie zapachów, wykryto większą częstotliwość posiadania mutacji genu APOE, która również ma związek z podwyższonym ryzykiem rozwoju choroby.

- Coraz więcej danych świadczy o tym, że proces neurodegeneracji związanej z chorobą Alzheimera zaczyna się co najmniej 10 lat przed wystąpieniem objawów. Opracowanie nowych, dostępnych i nieinwazyjnych sposobów identyfikowania zdrowych osób, które są bardziej narażone na rozwój choroby to bardzo ważny krok w kierunku stworzenia metod spowalniania jej rozwoju – poinformował dr Mark Albers, autor badań.

Objawy choroby Alzheimera. 10 znaków ostrzegawczych, których nie wolno bagatelizować

  • zaburzenia pamięci utrudniające codzienne funkcjonowanie,
  • trudności w wykonywaniu codziennych prac domowych,
  • zburzenia językowe,
  • dezorientacja co do czasu i miejsca,
  • zmienny nastrój,
  • zmiany osobowościowe,
  • utrata inicjatywy
  • kłopoty w ocenie,
  • zaburzenia myślenia abstrakcyjnego,
  • gubienie rzeczy.

 

Źródło: 

gov.pl,

"Annals of Neurology".