Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja
Pacjenci.pl > Choroby > 5 rodzajów stolca, które oznaczają chorobę. to znak, że rozwija się choroba. Gdy to widzisz, biegnij do lekarza
Piotr Cieciuch
Piotr Cieciuch 25.03.2024 10:32

5 rodzajów stolca, które oznaczają chorobę. to znak, że rozwija się choroba. Gdy to widzisz, biegnij do lekarza

kobieta u lekarza
fot. Canva / George Rudy

Po skorzystaniu z toalety większość z nas automatycznie spuszcza wodę, myje ręce i wychodzi z ubikacji. Choć oglądanie stolca nie należy do przyjemnych czynności i może wręcz obrzydzać, jest to wbrew pozorom zdrowy nawyk – wygląd kału jest istotną informacją diagnostyczną.

By ocenić, czy stolec jest prawidłowo uformowany, można porównać go ze skalą bristolską, z pomocą której przyporządkujemy go do jednego z kilku typów. 

Rodzaje stolca a choroby

Prawidłowy stolec ma konsystencję półmiękką lub jest uformowany. Nie zawiera niestrawionych resztek pokarmu, ani nie brudzi muszli klozetowej po spuszczeniu wody. 

Jaki ból głowy jest groźny? Wiesz, że są już skuteczne leki na ból, które nie niszczą żołądka? 

Wszelkie odstępstwa od normy bywają powodowane dietą, przyjmowanymi lekami i chorobami układu pokarmowego. Jego wygląd i zapach mają ścisły związek z funkcjonowaniem układu pokarmowego. Tych pięć rodzajów stolca, można uznać za ostrzeżenie:

  • Luźny, połyskliwy stolec

Bywa objawem ciężkiej niewydolności trzustki, raka trzustki i chorób jelita cienkiego. Luźny, połyskliwy stolec z trudem się spłukując i zawierający krople tłuszczu jest też symptomem biegunki tłuszczowej.

Ten rodzaj kału może zwiastować nowotwór:

-Stolec ołókowkowaty, jak sama nazwa wskazuje jest długi i cienki jak ołówek lub taśma. Tego typu uformowanie stolca wynika ze zwężenia światła odbytnicy w następstwie choroby nowotworowej - powiedziała specjalistka onkologii klinicznej lek. med. Olga Urbanowska - Domańska.

  • Stolec pienisty

Przeważnie jest symptomem zakażenia jelit. Może występować także jako objaw zaburzeń trawienia i wchłaniania.

  • Stolec smolisty

Jednolicie ciemnoczarny stolec, mający luźną, lepką konsystencję, bywa oznaką masywnego krwawienia z układu pokarmowego. Niekiedy objawem współtowarzyszącym mu są fusowate wymioty. Gdy problem się powtarza i towarzyszy mu ból brzucha, utrata masy ciała, osłabienie i zwężenie kału, należy niezwłocznie udać się do lekarza.

  • Stolec żółtawy, jasny

Ten wygląd stolca bywa skutkiem utrudnionego wydalania żółci wytwarzanej w wątrobie do światła przewodu pokarmowego – zjawisko to nazywa się cholestaza, a towarzyszyć jej może żółtaczka i ciemna barwa moczu i świąd skóry.

  • Stolec zielonkawy

Jest częstym symptomem infekcji jelitowej. Objawami współtowarzyszącymi wówczas są biegunka i gorączka.

Zobacz też: Taki kolor w toalecie oznacza kłopoty. Podpowiadamy, kiedy zgłosić się do lekarza

Projekt bez nazwy - 2024-03-21T163507.424.png
fot. Canva / George Rudy
Jelita też mogą dostać zawału. Wskazuje na to ten rodzaj bólu brzucha Agnieszka Włodarczyk ma problemy zdrowotne. Robi test w kierunku jednej choroby

Czym jest skala bristolska?

Jest to skala uformowania stolca, którą spopularyzowali medycy z uniwersytetu w Bristolu w 1997 r. Lekarze przeprowadzili wówczas eksperyment – podawali 66 uczestnikom specjalne granulki znacznikowe. Następnie badali kał respondentów pod kątem wagi i kształtu. Sprawdzali również częstotliwość wypróżniania. Skalę bristolską obecnie stosuje się podczas oceniania przebiegu trawienia i rozkładu materii. Składa się z 7 stopni.

  • Typ 1 – grudki są zbite i trudne do wydalenia, mogą przypominać orzechy;
  • Typ 2 – stolec jest grudkowaty, ma wydłużony kształt;
  • Typ 3 – stolec ma podłużny kształt, występują widoczne pęknięcia;
  • Typ 4 – stolec ma smukły kształt i jest miękki;
  • Typ 5 – granice stolca są wyraźne, nie sprawia problemów podczas wydalania;
  • Typ 6 – stolec jest papkowaty i postrzępiony;
  • Typ 7 – stolec jest wodnisty, nie ma stałych elementów.

Typy 1 i 2 sugerują, że dana osoba ma zaparcia. Typy 3 i 4 uznawane są za zdrowe stolce, a typy 5 i 6 są oznakami biegunki. Ostatni z nich, czyli typ 7, przeważnie jest objawem infekcji bakteryjnej. Prawidłowy stolec ma jasnobrązowy, brązowy lub ciemnobrązowy kolor. Prawidłowy kształt to kształt walcowaty i podłużny. Wbrew pozorom zdrowy kał nie śmierdzi i ma neutralny zapach.

Gdy stolec nie jest prawidłowy

W tej sytuacji wskazana jest wizyta u lekarza POZ, który zleci wykonanie podstawowych badań np. morfologii, parametrów wątrobowych, bilirubiny, amylazy i lipazy. Jednym z najważniejszych badań dotyczących stolca jest badanie na krew utajoną w kale. Niekiedy lekarz może zlecić USG jamy brzusznej.

Czytaj też: 

Stolec smolisty – dlaczego występuje i o jakich chorobach świadczy?

Wrzody żołądka - wywiad z ekspertem. Jak rozpoznać wrzody żołądka? Jakie są objawy? Jak leczyć wrzody? Czy jest to choroba uleczalna? Co jeść, a czego unikać?

Krew w kale - przyczyny i powikłania

Źródło: MP.pl, Pacjenci.pl 

Polecane