Tego nigdy nie łącz z grzybami. Wzdyma na potęgę, zalega i fermentuje w jelitach
Grzyby to jedne z najcenniejszych darów natury – pełne białka, witamin i minerałów. Jednak ich spożywanie wymaga rozwagi. Połączenie z niektórymi produktami sprawia, że długo zalegają w żołądku, a w jelitach zaczynają fermentować. Efekt? Wzdęcia, dyskomfort i ciężkość po posiłku.
Grzyby – skarbnica wartości odżywczych
Choć często traktowane raczej jako dodatek niż pełnoprawny składnik jadłospisu, grzyby mają sporo do zaoferowania. Dostarczają białka, witamin z grupy B i minerałów takich jak potas, żelazo czy selen. Są też źródłem beta-glukanów – wielocukrów o właściwościach prebiotycznych, które mogą wspierać odporność i mikrobiom jelitowy.
Problem polega jednak na tym, że zawierają chitynę – substancję zbliżoną do tej, z której zbudowane są pancerzyki owadów. Człowiek nie wytwarza enzymów zdolnych do jej rozkładu, dlatego grzyby w dużej części przechodzą przez układ pokarmowy niestrawione. Dodatkowo obecny w nich mannitol łatwo fermentuje w jelicie grubym. To właśnie te mechanizmy odpowiadają za uczucie ciężkości i wzdęcia po grzybowym posiłku.
Z czym nie łączyć grzybów?
Grzyby same w sobie są wymagające dla układu pokarmowego, dlatego ich łączenie z innymi ciężkostrawnymi produktami potęguje problem. Szczególnie ryzykowne okazuje się zestawianie ich z dużą ilością skrobi i strączków, takich jak ziemniaki, makaron czy fasola. To produkty, które szybko ulegają fermentacji, a w połączeniu z chityną i mannitolem niemal gwarantują wzmożoną produkcję gazów.
Nie najlepszym pomysłem jest też łączenie grzybów z surowymi warzywami czy owocami. Dostarczają one dodatkowego błonnika i cukrów, które razem z grzybami mogą wywoływać uczucie zalegania w żołądku. Równie kłopotliwe okazują się ciężkie, tłuste sosy – zwłaszcza te na bazie śmietany czy mięsa. Tłuszcz spowalnia opróżnianie żołądka, przez co potrawy grzybowe trawione są jeszcze wolniej.
Wreszcie, warto wspomnieć o produktach mlecznych u osób z nietolerancją laktozy. Klasyczne połączenie grzybów ze śmietaną bywa w takim przypadku podwójnie obciążające.
Aby zmniejszyć ryzyko nieprzyjemnych dolegliwości, specjaliści zalecają spożywanie umiarkowanych porcji – najlepiej nie więcej niż 100–150 g świeżych grzybów na raz – oraz ich dokładne gotowanie lub smażenie.
Przeczytaj też: Wymioty, zatrucia, a nawet śmierć. Te grzyby są potwornie niebezpieczne, łatwo pomylić je z jadalnymi
Kto nie powinien jeść grzybów?
Nie każdy organizm radzi sobie z grzybami równie dobrze. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS). Zawarte w grzybach FODMAP-y nasilają u nich objawy takie jak wzdęcia, bóle brzucha czy biegunki.
Również pacjenci cierpiący na przewlekłe choroby zapalne jelit, jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego, powinni ograniczyć ich spożycie – błonnik zawarty w grzybach może dodatkowo podrażniać śluzówkę przewodu pokarmowego.
Na liście osób zagrożonych znajdują się także alergicy, u których grzyby mogą wywoływać reakcje skórne czy problemy z oddychaniem. Kobiety w ciąży, osoby starsze oraz z obniżoną odpornością powinni być szczególnie ostrożni przy spożywaniu grzybów leśnych, które w razie złego przechowywania mogą stać się źródłem zakażeń.
Materiał ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej. W przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Źródła:
Baral, D., Kumar, D., Hasan, W., Gupta, S. (2023). Mushrooms and Gut Health: Interactions with the Microbiome. Taylor & Francis.
Muszyńska, M., Magdziak, Z., Goliński, P., Siwulski, M., Stuper-Szablewska, K. (2013). Concentrations of minerals in selected edible mushroom species growing in Poland and their effect on human health. Acta Scientiarum Polonorum, Technologia Alimentaria, 12(2), 203–214.
Smith, J., et al. (2020). A review of mushrooms in human nutrition and health. Journal of Functional Foods.
EatingWell. (n.d.). Why Do Mushrooms Make You Fart?
