Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Zawały serca o tej porze dnia częściej są śmiertelne. Wiemy, dlaczego tak jest
Izabela Nestioruk-Narojek
Izabela Nestioruk-Narojek 02.08.2025 07:57

Zawały serca o tej porze dnia częściej są śmiertelne. Wiemy, dlaczego tak jest

Zawały serca o tej porze dnia częściej są śmiertelne. Wiemy, dlaczego tak jest
fot. Getty Images

Zawał serca to nagle pojawiający się stan zagrażający życiu, który może wystąpić o każdej porze dnia. Jednak najnowsze badania wykazują, że ataki serca są częstsze i bardziej śmiertelne w konkretnej części doby. Dlaczego tak jest i co to oznacza? Wyjaśniamy.

Zawał serca w Polsce. Statystyki są zatrważające

W Polsce rocznie notuje się około 70-80 tysięcy zawałów serca, a na choroby układu krążenia, w tym zawał serca, umiera każdego roku około 15 tysięcy osób. Mężczyźni częściej niż kobiety przechodzą zawał, a prawie 10% przypadków dotyczy osób poniżej 45 roku życia.  Przeczytaj: Zawał z lodówki. Kardiolog ostrzega przed tymi 3 produktami. “Czarna lista”

Z kolei w ciągu roku od zawału serca umiera około 20% pacjentów. Śmiertelność wewnątrzszpitalna wynosi od 6 do 9%, a śmiertelność po wypisie do 10-12%.

Czynniki ryzyka zawału serca

Do czynników ryzyka wystąpienia zawału serca zaliczamy:

  • podeszły wiek;
  • płeć męska;
  • palenie tytoniu;
  • cukrzyca;
  • nadmierna masa ciała;
  • wysoki poziom cholesterolu, homocysteiny, trójglicerydów, białka ostrej fazy (CRP), kwasu moczowego;
  • nadciśnienie tętnicze;
  • przerost lewej komory serca;
  • zaburzona proporcja pomiędzy cholesterolem LDL i HDL;
  • niedobory witamin z grupy B;
  • przewlekły stres;
  • obciążony wywiad rodzinny;
  • przebyty wcześniej zawał serca.
Projekt bez nazwy (70).png
fot.Six_Characters/Getty Images, Tak rozpoznasz zawał serca

Jak wygląda zawał serca? Te objawy powinny być impulsem do szukania pomocy

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych objawów zawału serca jest gniotący, uciskający i rozpierający ból w klatce piersiowej. Pacjenci często odnoszą wrażenie, jakby ktoś usiadł im na klatce piersiowej. Ból zawałowy zwykle promieniuje - najczęściej do kończyny górnej, lewej ręki, pleców lub do żuchwy. Bardzo często zdarza się też, że towarzyszą mu lęki i pocenie się. Mogą również wystąpić zaburzenia rytmu serca i zawroty głowy. Przeczytaj: Chodziła 5 dni z zawałem serca – lekarka nie widziała problemu? Wnuczka pani Elżbiety walczy o sprawiedliwość

- Przede wszystkim ból ten musi utrzymywać się długo. Nie jest to chwilowa, kilkusekundowa dolegliwość. Ból nie powinien się zmieniać w zależności z fazą oddechową, czyli nie zmniejszać się, ani nie zwiększać w zależności od tego, czy głębiej nabierzemy powietrze, czy je wypuścimy. Nie powinien też być zależny od pozycji ciała (np. nasilać się kiedy wstaniemy) - wyjaśnił w rozmowie z Pacjentami kardiolog sportowy, prof. dr hab. n. med. Łukasz Małek. 

Zawały serca a godzina. O tej porze dnia są bardziej śmiertelne

Eksperci zauważyli, że najcięższe przypadki zawałów serca często występują w poniedziałki, co ma związek ze stresem wynikającym z powrotu do pracy. Najnowsze badania wskazują jednak, że większe znaczenie, niż nam się wydaje, ma też godzina, w której dochodzi do zawału. Okazuje się, że ataki serca we wczesnych godzinach porannych są bardziej śmiertelne i powodują większe uszkodzenia mięśnia sercowego. Przeczytaj: Jak rozpoznać zawał serca? Pierwsze objawy mogą pojawić się w jamie ustnej

Badania przeprowadzone na myszach przez międzynarodowy zespół z University of Texas, opublikowane w czasopiśmie naukowym "Nature", wykazują, że mechanizm ochronny zależny od pory dnia jest aktywny w sercu na poziomie komórkowym.

Projekt bez nazwy (71).png
fot.Tharakorn arunothai/canva, Ta pora na zawał jest najgorsza

Z kolei badania przeprowadzone przez naukowców z Madrytu na grupie 811 pacjentów przyjętych do szpitala z powodu zawału wykazały, że zawał serca, do którego dochodzi między 6, a 12 rano, pozostawia średnio o 20 proc. większe pole martwej tkanki, niż zawały, do których doszło o innej porze doby.

Źródło:

Fakt.pl, Onet.pl, Circadian variations of infarct size in acute myocardial infarction; Aida Suárez-Barrientos 1, Pedro López-Romero, David Vivas, Francisco Castro-Ferreira, Ivan Núñez-Gil, Eduardo Franco, Borja Ruiz-Mateos, Juan Carlos García-Rubira, Antonio Fernández-Ortiz, Carlos Macaya, Borja Ibanez; DOI: 10.1136/hrt.2010.212621