7 objawów niemego zawału serca. Tak rozpoznasz, że serce mówi dość

Czym jest niemy zawał i jak go rozpoznać?

Niemy zawał serca to forma zawału, która przebiega z nietypowymi, mało charakterystycznymi objawami. W przeciwieństwie do klasycznego zawału, który objawia się silnym bólem w klatce piersiowej, drętwieniem lewej ręki czy dusznościami, cichy zawał może dawać symptomy przypominające grypę, zatrucie pokarmowe lub zwykłe przemęczenie. Osoba może odczuwać m.in. uporczywe zmęczenie, apatię, lekkie kołatanie serca, zawroty głowy, nudności, ból brzucha czy zgagę. Z tego powodu wiele osób nie łączy tych objawów z sercem i nie zgłasza się na czas po pomoc.

Choć objawy są łagodniejsze, skutki niemego zawału mogą być bardzo poważne. Nieleczony zawał prowadzi do niedokrwienia i martwicy mięśnia sercowego. Proces ten może być wolniejszy niż w klasycznym zawale i obejmować mniejszy obszar serca, ale nadal niesie ryzyko śmiertelnych powikłań, takich jak ostra niewydolność serca, pęknięcie przegrody serca czy groźne arytmie. Problem polega na tym, że pacjent często nie wie, że przeszedł zawał. Objawy mogą narastać z czasem, aż stan zmusi go do wizyty u lekarza. Przeczytaj: Czy grozi ci zawał serca? Kardiolożka mówi, jak można to sprawdzić

W rozpoznaniu niemego zawału kluczowym jest, aby nie bagatelizować niepokojących sygnałów z ciała — nawet jeśli wydają się błahe. A objawy mogą przybierać naprawdę bardzo zróżnicowaną formę, dlatego warto je dobrze poznać i mieć świadomość ich występowania.

Objawy tętniaka mózgu tuż przed pęknięciem. Po tym poznasz, że w głowie tyka ci bomba Czytaj dalej Zmęczenie, kaszel, to mogą być objawy raka. Organizm daje znać długo przed diagnozą Czytaj dalej

1. Niewyjaśnione zmęczenie lub osłabienie

Uczucie przewlekłego zmęczenia, które nie mija mimo odpoczynku, może być jednym z najwcześniejszych i najmniej charakterystycznych objawów cichego zawału serca. Chory może czuć się ospały, bez energii, a wykonywanie codziennych czynności, nawet tych lekkich, staje się wyzwaniem. Ten objaw często pojawia się u kobiet i bywa mylony z przemęczeniem, stresem lub objawami menopauzy. Jeśli nie ma oczywistej przyczyny takiego stanu, warto poszukać przyczyn kardiologicznych.

2. Duszności przy niewielkim wysiłku

Krótki spacer, wchodzenie po schodach czy zwykłe porządki mogą nagle zacząć wywoływać duszności. Człowiek łapie oddech, jakby właśnie przebiegł długi dystans. To efekt niewydolności serca, które nie radzi sobie z dostarczaniem tlenu do tkanek. Pojawiająca się bez wcześniejszych problemów duszność powinna być sygnałem alarmowym, szczególnie jeśli towarzyszy jej zmęczenie lub ucisk w klatce piersiowej.

3. Problemy żołądkowe

Nudności, wymioty, uczucie ciężkości w nadbrzuszu, zgaga czy ból brzucha — to objawy, które często nie są kojarzone z sercem, a z układem pokarmowym. Szczególnie u kobiet, objawy te mogą zastępować klasyczny ból w klatce piersiowej. Ból może promieniować z mostka do nadbrzusza, a uczucie "pełności” może utrzymywać się mimo braku jedzenia. Jeżeli dolegliwości są nagłe, nietypowe i pojawiają się wraz z osłabieniem lub zimnym potem, należy brać pod uwagę przyczynę kardiologiczną.

4. Zawroty głowy i utrata równowagi

Uczucie wirowania, niestabilności, „pływania” lub nagłe osłabienie mogą oznaczać, że mózg nie otrzymuje odpowiedniej ilości natlenionej krwi. Przy zawale serca zmniejsza się wydolność układu krążenia, a to może prowadzić do przejściowego niedotlenienia mózgu. Utrata równowagi może występować samoistnie lub w połączeniu z nudnościami czy osłabieniem mięśni, i często bywa mylona z problemami neurologicznymi.

5. Bladość skóry i zimne poty

Nagła, wyraźna bladość twarzy i dłoni w połączeniu z zimnym, lepkim potem to typowy, choć mało znany objaw zawału. Świadczy o aktywacji układu współczulnego w odpowiedzi na stres fizjologiczny i bólowy. Ciało reaguje tak, gdy spada ciśnienie krwi i pojawia się ryzyko utraty przytomności. To objaw, którego nie należy ignorować — szczególnie, gdy występuje bez wysiłku fizycznego.

6. Kołatanie serca lub nieregularny rytm serca

Przyspieszone, nierówne bicie serca lub uczucie „przeskakiwania” rytmu może świadczyć o zaburzeniach w przewodnictwie elektrycznym serca. Podczas zawału dochodzi do niedokrwienia mięśnia sercowego, co może zakłócać jego rytm. Objaw ten często towarzyszy dusznościom i uczuciu lęku, ale może też występować samodzielnie i być bagatelizowany jako wynik stresu lub kofeiny.

7. Ból w szczęce, szyi lub plecach

Zamiast klasycznego bólu w klatce piersiowej, niektórzy pacjenci odczuwają dyskomfort promieniujący do karku, ramion, pleców, żuchwy lub uszu. Taki ból bywa tępy, uciskający, czasem trudny do zlokalizowania. Może się pojawiać stopniowo i nie mieć związku z ruchem. U kobiet objawy te są szczególnie częste i często mylone z napięciem mięśniowym lub problemami stomatologicznymi.

Jak zdiagnozować niemy zawał?

Niemego zawału serca trudno rozpoznać, ponieważ jego objawy są nietypowe i często mylone z innymi dolegliwościami. Diagnoza opiera się więc przede wszystkim na specjalistycznych badaniach. Elektrokardiogram (EKG) pozwala wykryć zmiany w pracy serca, które mogą wskazywać na przebyty zawał, nawet jeśli pacjent nie odczuwał typowego bólu. Ważne są także badania krwi, szczególnie oznaczenie poziomu troponin, czyli białek uwalnianych podczas uszkodzenia mięśnia sercowego. Podwyższony poziom troponin świadczy o uszkodzeniu serca i może potwierdzić przebycie niemego zawału. W niektórych przypadkach stosuje się również rezonans magnetyczny serca, który pozwala precyzyjnie ocenić rozległość uszkodzeń mięśnia sercowego. Sprawdź też: Cholesterol w normie, a lekarz mówi o ryzyku zawału? Nowe badanie - lipoproteina (a)

Wczesne wykrycie niemego zawału jest kluczowe, ponieważ mimo łagodniejszych objawów, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

źródła: 

• Seemant Chaturvedi, Marc Chimowitz, “Silent Myocardial Infarction and Stroke Risk: We Should Be Listening”, 2021 Aug 3;97(5):207-208. doi: 10.1212/WNL.0000000000012248. Epub 2021 May 24
• Robert A. Byrne, Xavier Rossello, J. J. Coughlan, Emanuele Barbato, Colin Berry, Alaide Chieffo, Marc J. Claeys, Gheorghe-Andrei Dan, Marc R. Dweck, Mary Galbraith, Martine Gilard, Lynne Hinterbuchner, Ewa A. Jankowska, Peter Jüni, Takeshi Kimura, Vijay Kunadian, Margret Leosdottir, Roberto Lorusso, Roberto F.E. Pedretti, Angelos G. Rigopoulos, Maria Rubini Gimenez, Holger Thiele, Pascal Vranckx, Sven Wassmann, Nanette Kass Wenger, Borja Ibanez, "Wytyczne ESC 2023 dotyczące postępowania w ostrych zespołach wieńcowych”
• Polskie Towarzystwo Kardiologiczne