Czy udar mózgu może się powtórzyć? Jak powinna wyglądać profilaktyka udaru?
Udar mózgu stanowi trzecią pod względem częstości przyczyną zgonu i najczęstszą przyczyną trwałego inwalidztwa osób dorosłych. Nie jeden pacjent po przebytym udarze zadaje sobie pytanie: Czy to się może powtórzyć? Niestety odpowiedź nie jest optymistyczna.
Jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia ponownego udaru?
Osoby po przebytym udarze mózgu są obarczone większym ryzykiem jego wystąpienia niż osoby, które go nie doświadczyły. Mimo poprawy profilaktyki wtórnej udaru mózgu na przestrzeni ostatnich lat, nawrót tej choroby wciąż stanowi największe zagrożenie dla życia. Ryzyko nawrotu po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu wynosi około 6 –12% w pierwszym roku i 19–42% w ciągu kolejnych 5 lat po wystąpieniu pierwszego udaru. Najwyższe ryzyko nawrotu udaru istnieje bezpośrednio po incydencie udarowym. Ponowny udar ma najczęściej tę samą przyczynę, co pierwszy.
Najbardziej zagrożone wystąpieniem wczesnego nawrotu są osoby po udarze mózgu związanym z miażdżycą. Głównym czynnikiem ryzyka niemodyfikowalnym (niezależnym od nas) późnego nawrotu udaru niedokrwiennego jest podeszły wiek pacjenta. Wśród czynników ryzyka modyfikowalnych wymienia się m.in. nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków i inne schorzenia serca, zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej, miażdżycę aorty, cukrzycę, palenie papierosów, nadmierne spożywanie alkoholu.
Jakie mogą być skutki wtórnego udaru?
Udar mózgu obarczony jest wysokim ryzykiem zgonu. „W przypadku udaru krwotocznego śmiertelność wynosi około 50%. W przypadku udaru niedokrwiennego lub jego wczesnych powikłań sięga ona 20%.” - powiedziała kardiolog dr n. med. Ewa Uścińska. Część osób po przebytym udarze nie wraca całkowicie do zdrowia. Ponowny udar powoduje bardziej nasilone uszkodzenia neurologiczne niż jego pierwszy epizod. Wymaga dłuższej hospitalizacji i często prowadzi do inwalidztwa.
Jak zmniejszyć ryzyko wtórnego udaru?
Kluczowym elementem w profilaktyce udaru mózgu jest zdrowy styl życia. „Chodzi tu przede wszystkim o usunięcie przyczyny udaru (jeśli to możliwe), zmianę stylu życia w zakresie diety i aktywności fizycznej, utrzymanie odpowiedniej masy ciała, prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi, optymalnej glikemii i profilu lipidowego. Zazwyczaj niezbędne jest przyjmowanie odpowiednich leków.” - powiedziała kardiolog dr n. med. Ewa Uścińska.
Mówiąc o diecie, w jadłospisie powinny przeważać produkty pochodzenia roślinnego, m.in. warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych, orzechy i pestki. Należy ograniczyć produkty pochodzenia zwierzęcego, m.in. mięso, wędliny, masło i śmietanę.
Bardzo ważną rolę odgrywa regularna aktywność fizyczna, dostosowana do stanu zdrowia pacjenta. „Zwykłe 6 000 kroków dziennie to jest absolutne minimum! Wystarczy zwykły spacer, a zmniejszymy ryzyko udaru mózgu i zawału serca!” - powiedział specjalista chorób wewnętrznych, farmakolog kliniczny dr n. med. Marcin Wełnicki.
Należy także unikać spożywania alkoholu i palenia papierosów. Kilka papierosów dziennie zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu i zawału serca o około 50 procent!
