Groźna choroba w natarciu. GIS bije na alarm: coraz więcej zakażeń
GIS ostrzega przed niebezpieczną chorobą, która przenoszona jest drogą pokarmową. Tylko w tym roku odnotowano w Polsce już 116 przypadków zakażenia, a liczba ta stale rośnie. Te dane niepokoją lekarzy i ekspertów z całego kraju. Objawy choroby to m.in. osłabienie, żółtaczka i dolegliwości żołądkowe. Czy jest jakiś sposób, by uchronić się przed zakażeniem? Odpowiadamy.
GIS alarmuje. Rośnie liczba zakażeń
Do 1978 roku Polska należała do krajów o wysokiej liczbie zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A). Zakażenia tą chorobą sięgały do nawet 50-58 tys. przypadków rocznie. W kolejnych latach sytuacja epidemiologiczna znacznie się poprawiła, a od 1997 roku Polska jest uznawana za kraj o niskiej endemiczności tej groźnej choroby. Niestety istnieją obawy, że może się to zmienić. Wszystko przez wzrost zachorowań w ostatnich latach.
Zobacz również: GIS ostrzega. Już wybudziły się ze snu. Mogą przenieść groźne choroby
Nowe dane niepokoją ekpsertów. Według szacunków NIZP-PZH PIB w całym 2023 roku odnotowano 209 przypadków WZW A. W 2024 roku liczba ta wzrosła do 319, a do końca lutego 2025 roku zgłoszono już 116 zachorowań. Tymczasem na całym świecie co roku odnotowuje się około 1,4 mln przypadków ostrego wirusowego zapalenia wątroby, jednak głównie w tych rejonach, w których panują złe warunki sanitarne oraz niski poziom higieny osobistej.
WZW A jest chorobą, której nie powinno się lekceważyć. Na szkodliwe działanie wirusa narażone są przede wszystkim kobiety w ciąży, osoby w podeszłym wieku oraz osoby chorujące na przewlekłe choroby wątroby. O tym, jak przebiega zakażenie WZW A, jakie daje objawy oraz jak się chronić, opowiadamy poniżej.
Miała 39 lat i zachorowała na raka jelita grubego. Nie zauważyła pierwszych objawów Czy masz zdrowe serce? Możesz sprawdzić to sam w domuPrzebieg i objawy zakażenia wirusem WZW A
Wirusowe zapalenie wątroby typu A potocznie jest określano jako “żółtaczka pokarmowa” czy “żółtaczka typu A”. (Przeczytaj: Zauważyłeś, że Twoja skóra jest żółta? To jeden z objawów żółtaczki, którego nie wolno lekceważyć) Za wywołanie choroby w organizmie człowieka odpowiada wirus zapalenia wątroby typu A, czyli tzw. hepatitis A virus — HAV, z rodziny Picornaviridae. Zarazić się nim może każdy bez nabytej odporności.
Ciężkość przebiegu WZW A wzrasta wraz z wiekiem chorego pacjenta. U dzieci zakażenie przebiega łagodnie i zwykle nie daje objawów, natomiast osoby dorosłe chorują pełnoobjawowo. Groźny jest szczególnie dla kobiet w ciąży, u osób w podeszłym wieku oraz osób chorujących na przewlekłe choroby wątroby. W tych ostatnich przypadkach WZW A może przybrać postać piorunującą, która wyróżnia się poważnym przebiegiem, a nawet śmiertelnością.
Zakażenie wirusowym zapaleniem wątroby objawia się na kilka charakterystycznych sposobów. Do objawów można zaliczyć m.in.:
- objawy grypopodobne (gorączka, osłabienie, bóle mięśni i stawów),
- problemy żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, bóle brzucha, brak apetytu, biegunka),
- zażółcenie skóry i oczu (żółtaczka),
- świąd skóry,
- powiększenie wątroby i śledziony.
GIS ostrzega: tak dochodzi do zakażenia groźnym wirusem
W związku ze wzrostem zakażeń WZW A Główny Inspektorat Sanitarny bije na alarm i ostrzega. Do zakażenia niebezpiecznym wirusem może dojść poprzez:
- bezpośredni kontakt z zakażoną osobą,
- kontakty seksualne, zwłaszcza analne, z zakażoną osobą,
- spożycie skażonego pożywienia/wody.
Jeśli dojdzie do zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby typu A, trzeba liczyć się z tym, że powrót chorego do pełnej aktywności może trwać nawet kilka miesięcy (zwykle do 2, ale może to być i pół roku). Chory z objawami wymaga zwykle diagnostyki w szpitalu. Leczenie jest objawowe.
Po przebyciu WZW typu A nie stwierdza się przewlekłego zapalenia, marskości ani raka pierwotnego wątroby.
Jak chronić siebie i innych? Ważna profilaktyka
Jak ochronić się przez zakażeniem wirusowym zapaleniem wątroby typu A? Jak w przypadku każdej innej choroby zakaźnej, warto zadbać o szczepienia ochronne. Odporność po szczepieniu jest długotrwała, sięga nawet 20 lat. Skuteczność szczepień jest wysoka i dotyczy zarówno profilaktyki przed-, jak i poekspozycyjnej.
Przeczytaj również: Dwa nowe szczepienia za darmo. Bezpłatnie zaszczepisz się przeciwko tym chorobom
Oprócz szczepienia, warto przestrzegać kilku prostych zasad, które zdecydowanie zmniejszą ryzyko zakażenia wirusem HAV i zachorowania na WZW A. WHO zaleca, by stosować się do tzw. 5 kroków do bezpiecznej żywności.
1. Utrzymuj czystość.
2. Oddzielaj żywność surową od ugotowanej.
3. Dokładnie gotuj.
4. Przechowuj żywność w odpowiedniej temperaturze.
5. Wodę i żywność pobieraj z bezpiecznych źródeł.
źródła:
- gov.pl
- who.int
- GIS
