Leczenie może powodować raka. Analityk ostrzega
Czy terapia, która ma leczyć, może jednocześnie zwiększać ryzyko nowotworów? Okazuje się, że niestety tak. Nad problemem nowotworów wtórnych na swoim kanale edukacyjnym Pod Mikroskopem pochylił się analityk medyczny i popularyzator wiedzy, Patryk Nowak. O czym powinni wiedzieć pacjenci onkologiczni przed rozpoczęciem leczenia?
Decyzja o podjęciu leczenia (nie zawsze) jest prosta
Po rozpoznaniu nowotworu u pacjenta decyzja o podjęciu leczenia należy do niego. Zadaniem lekarza jest zaproponowanie mu dostępnych opcji terapeutycznych wraz z ich skutecznością, ryzykiem i potencjalnymi skutkami ubocznymi.
Decyzja o wdrożeniu lub zaniechaniu leczenia nowotworu nie powinna opierać się na emocjach, ale uwzględniać rokowania, co z kolei uzależnione jest od rodzaju nowotworu i stopnia zaawansowania choroby.
Niektóre nowotwory rokują bardzo dobrze nawet w późniejszych stadiach i to wyłącznie przy stosowaniu chemioterapii (bez konieczności interwencji chirurgicznej). Do takich nowotworów należą np. ostra białaczka limfoblastyczna u dzieci, niektóre postaci raka jądra, rak kosmówki, chłoniak MALT żołądka. Przeczytaj: To najczęstsze symptomy raka żołądka. Lekarz podpowiada, co powinno zaalarmować
Te 3 objawy powinny zaniepokoić. Wskazują na raka Te suplementy mogą uszkodzić żołądek. Łykamy je jak cukierki
Czym jest nowotwór wtórny?
W nielicznych przypadkach, bo zaledwie u 1-10% pacjentów, może dojść do rozwoju nowotworu wtórnego – nawet wiele lat po zwalczeniu pierwotnej choroby. Obecnie dostępne są badania naukowe, które potwierdzają związek tych nowotworów ze stosowaną wcześniej chemioterapią. Czym dokładnie są nowotwory wtórne? Jak wyjaśnia Patryk Nowak:
Wtórny nowotwór jest to nowotwór, który nie jest ani przerzutem, ani wznowem. Czyli to nie jest ten sam nowotwór, z którego się wyleczyliśmy, to nie jest przerzut tego nowotworu do innego narządu, to jest zupełnie inny nowotwór, niezwiązany z tym pierwszym. Można mieć np. raka jajnika, a po chemioterapii zachorować na ostrą białaczkę mieloblastyczną.
Przeczytaj: Chorzy na nowotwory – nie bójcie się lekarzy!
Najczęstsze nowotwory wtórne
Komórki szczególnie wrażliwe na chemioterapię i najbardziej podatne na rozwój nowotworów wtórnych to komórki szpiku kostnego, mieszki włosowe oraz komórki nabłonkowe przewodu pokarmowego. W związku z tym największe ryzyko dla osób, które przeżyły nowotwór, stanowi rozwój wtórnych nowotworów hematologicznych, takich jak białaczka i chłoniak. Dlatego pacjentom zaleca się dożywotni nadzór onkologiczny [1].
– Problem polega na tym, że wtórne nowotwory złośliwe leczy się bardzo źle. One gorzej odpowiadają na leczenie niż pierwotne nowotwory. Jeżeli ktoś od razu zachoruje na ostrą białaczkę np. mieloblastyczną, to ona się zdecydowanie lepiej leczy niż białaczka mieloblastyczna będąca powikłaniem po stosowaniu niektórych chemioterapeutyków – dodaje analityk medyczny.
Czy rezygnować z chemioterapii?
Jak powiedzieliśmy we wcześniejszej części artykułu, decyzję o podjęciu lub rezygnacji z leczenia należy podejmować indywidualnie i na podstawie rokowań. To znaczy, że jeśli według lekarza organizm może odpowiedzieć dobrze na leczenie, zdecydowanie warto je podjąć. Rezygnacja z chemioterapii może być wskazana niemal wyłącznie wtedy, gdy jej efekty mogą skrócić życie pacjenta.
Wtórne nowotwory wywołane chemioterapią zdarzają się niezwykle rzadko, a leczenie dobrane przez onkologa może doprowadzić nawet do całkowitego wyzdrowienia. Rezygnując z tej szansy i sięgając po alternatywne terapie, narażamy się na dodatkowe cierpienie i przedwczesną śmierć. Tak było w przypadku dziadka Patryka Nowaka, który po otrzymaniu diagnozy wybrał homeopatię, skutkiem czego zmarł po zaledwie kilku miesiącach – podczas gdy lekarze dawali mu rok życia.
Przeczytaj: Prof. Piotr Rutkowski: Czeka nas fala nowotworów
[1] Teri Vega-Stromberg. Chemotherapy-induced secondary malignancies. J Infus Nurs. 2003 Nov-Dec;26(6):353-61. doi: 10.1097/00129804-200311000-00004.
