Osoby po 40. roku życiu powinny je wykonać. Bez tych badań ani rusz
Czterdzieste urodziny to dobry moment, by przyjrzeć się swojemu zdrowiu. W tym celu warto wykonać przynajmniej kilka badań profilaktycznych, które umożliwią jego ocenę kondycji organizmu. Które badania wykonać? Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą dr. Agnieszką Graczyk-Szuster, Doktorem Od Serca, kardiologiem i specjalistą chorób wewnętrznych.
Które badania wykonać w pierwszej kolejności?
„Pamiętajmy, że badanie moczu jest również ważne, tak jak badanie krwi. Około 4 500 000 Polaków cierpi na przewlekłą chorobę nerek, która może zostać rozpoznana m.in. na podstawie badania ogólnego moczu i obecności w nim białka”. - powiedziała dr Agnieszka Graczyk-Szustek, Doktor Od Serca, kardiolog i specjalista chorób wewnętrznych.
- Badanie moczu
Badanie moczu jest jednym z nieinwazyjnych badań laboratoryjnych. Polega na ocenie fizycznych i chemicznych cech moczu – dzięki temu można wykryć w moczu obecność wielu substancji i rozpoznać chorobę lub rozwój infekcji. Przynajmniej raz w roku badanie moczu powinni wykonać nie tylko 40-latkowie ale również osoby młodsze. Zaleca się wykonanie go w razie podejrzenia zakażeń układu moczowego i by kontrolować skuteczność leczenia np. chorób nerek i wątroby.
By wyniki badania były wiarygodne, próbkę do testu należy pobrać rano, tuż po przebudzeniu – mocz należy umieścić w specjalnym pojemniczku, który można kupić w każdej aptece. Przed pobraniem próbki moczu czyste muszą być nie tylko dłonie, ale i okolice cewki moczowej i narządów płciowych.
- Badanie krwi
Badanie krwi umożliwia ocenę stanu ogólnego i wczesne rozpoznanie zaburzeń pracy różnych narządów. Dzięki niemu łatwo ocenić, jak funkcjonuje organizm i czy leczenie przebiega prawidłowo. Morfologia krwi jest jednym z podstawowych badań. Stwierdzenie odchylenia od normy jednego z badanych parametrów i bywa pomocna w ustaleniu przyczyn wielu chorób.
Badanie krwi najlepiej wykonać w godzinach porannych. Przedtem nie powinno się intensywnie ćwiczyć. Przed pobraniem krwi pacjent powinien poinformować lekarza, czy stosuje leki. Warto również poinformować osobę pobierającą krew, że mdleje się na widok krwi – wówczas podjęte zostaną środki zapobiegawcze.
Lipidogram
„Dla nas, kardiologów cholesterol całkowity w tej chwili jest mniej istotny. Najbardziej istotny jest LDL cholesterol, tzw zły cholesterol i na obniżaniu jego stężenia we krwi bardzo się skupiamy. Ten LDL cholesterol zwiększa ryzyko miażdżycy w naszych tętnicach”. - powiedziała dr Agnieszka Graczyk-Szustek, Doktor Od Serca, kardiolog i specjalista chorób wewnętrznych.
Lipidogram, czyli profil lipidowy, to jedno z podstawowych badań profilaktycznych. Pozwala ustalić, ile wynosi poziom cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL, LDL i triglicerydy. Badanie wykonuje się na podstawie próbki krwi. By organizm funkcjonował prawidłowo, wszystkie elementy gospodarki lipidowej muszą pozostawać w normie – pojawienie się nieprawidłowości w tym zakresie może mieć tragiczne konsekwencje zdrowotne.
Do badania przystępuje się rano i samo pobranie krwi trwa kilkanaście sekund. 2-3 dni przed badaniem nie powinno się pić alkoholu, a 12 godzin przed zabiegiem również kawy i herbaty. To, czy pacjent musi przystąpić do badania na czczo zależy od jego sytuacji klinicznej.
„W 2021 roku, 35% zgonów w Polsce stanowiły choroby układu sercowo – naczyniowego. Nadciśnienie tętnicze i zwiększone stężenie cholesterolu zwiększają ryzyko zachorowania na te choroby”. - powiedziała dr Agnieszka Graczyk-Szustek, Doktor Od Serca, kardiolog i specjalista chorób wewnętrznych.
USG wątroby
„Niestety sporo Polaków choruje na niealkoholowe stłuszczenie wątroby, więc warto zbadać się także pod tym kątem”. - powiedziała dr Agnieszka Graczyk-Szustek, Doktor Od Serca, kardiolog i specjalista chorób wewnętrznych.
To nieinwazyjne badanie, umożliwiające uzyskanie wielu cennych informacji o stanie zdrowia wątroby. USG wątroby jest nowoczesną metodą obrazowania narządów wewnętrznych i zaleca ssę wykonanie go m.in. gdy powiększa się obwód brzucha (po 40. roku życia kobieta może zacząć tyć z powodu zaburzeń hormonalnych)
Inne wskazania do USG wątroby to:
- bóle brzucha o nieznanej etiologii,
- zmniejszenie masy ciała lecz niezwiązane z odchudzaniem,
- biegunka,
- wymioty.
USG wątroby może zostać wykonane bez specjalnego przygotowania. Lecz gdy się je planuje, pacjent 6-8 godzin przed zabiegiem powinien być na czczo lub po wypiciu wody niegazowanej. 2 tygodnie przed badaniem powinien też stosować dietę lekkostrawną. Podczas USG wątroby osoba badana kładzie się na kozetkę i odsłania brzuch – następnie lekarz przesuwa po skórze brzucha głowicą, co umożliwia mu uzyskanie obrazu narządu.
Które z badań powinny jeszcze wykonać osoby, które ukończyły 40. rok życia?
Badania, które również powinny wykonać mężczyźni po 40. roku życia to m.in.:
- badanie w kierunku nowotworu prostaty,
- badanie w kierunku nowotworu okrężnicy,
- badanie jąder,
- badanie dermatologiczne znamion,
- badanie okulistyczne,
- badanie w kierunku WZW typu C,
- próby wątrobowe.
Badania, które również powinny wykonać kobiety po 40. roku życia to m.in.
- mammografia,
- badanie piersi,
- badanie cytologiczne,
- badanie ginekologiczne,
- badanie w kierunku wirusa HPV,
- badanie gęstości kości,
- badanie w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową (jeśli wystąpiło ryzyko zakażenia),
- badanie okulistyczne,
- badanie w kierunku WZW typu C,
- próby wątrobowe.
