Rak jelita grubego – gdzie najczęściej powstają przerzuty i jak powstają?
Rak jelita grubego to nowotwór złośliwy, który ma zdolność m.in. do dawania przerzutów do odległych narządów. Mimo to jest to choroba, którą można całkowicie wyleczyć, o ile zostanie szybko rozpoznana. Czym więc są przerzuty i jak powstają? Co oznacza dla chorego, gdy przerzuty pojawią się węzłach chłonnych i czym są nacieki nowotworowe? Artykuł powstał na podstawie rozmowy z ekspertem gastroenterologiem Jackiem Kowerzanowem.
Przerzuty raka jelita grubego – czym są i jak powstają?
Przerzuty przeważnie rozwijają wtedy, gdy komórka nowotworowa odrywa się od głównego guza i trafia do krwioobiegu albo układu limfatycznego. Komórki nowotworowe mogą się przemieszczać i tworzyć zmiany w innych częściach ciała. Około 20% chorych operowanych z powodu raka jelita grubego diagnozowana jest w momencie, gdy nowotwór znajduje się w fazie zaawansowanej. Charakter przerzutów zależy od miejsca, w którym są zlokalizowane i od stadium rozwoju choroby. Rak jelita grubego daje przerzuty przez przerastanie ściany jelita grubego i naciekanie – to pierwszy sposób powstawania przerzutów.
„Drugą drogą tworzenia przerzutów jest tzw. droga krwionośną. Tutaj rak najczęściej daje przerzuty w wątrobie ze względu na uczynienie jelita grubego. Może także powodować przerzuty w płucach i w ośrodkowym układzie nerwowym”. - powiedział gastroenterolog Jacek Kowerzanow.
W przypadku raka jelita grubego powikłania odnotowuje się u ok. 40% przypadków. Przerzuty, mimo iż najczęściej pojawiają się w wątrobie, mogą w pierwszej kolejności pojawić się w węzłach chłonnych jelit. Jeśli to nastąpi, koniecznością będzie leczenie operacyjne, podczas którego wycina się fragment chorego jelita i fragment układu chłonnego zagrożonego przerzutami – to wskazane ze względu na możliwość pojawienia się przerzutów.
Rak jelita grubego może spowodować, że przerzuty pojawią się także w mózgu i kościach.
Rak jelita grubego a przerzuty do węzłów chłonnych
„Trzecią drogą jest droga naczyń chłonnych. Tutaj mówimy o przerzutach w regionalnych bądź odległych węzłach chłonnych”. - powiedział gastroenterolog Jacek Kowerzanow.
Węzły chłonne są częścią układu chłonnego. To niewielkie organy z wyglądu przypominające fasolę, których zadaniem jest filtrowanie limfy z drobnoustrojów i magazynowanie limfocytów. Gdy dochodzi do rozwoju nowotworu złośliwego, uwaga onkologa kieruje szczególnie na układ chłonny. Rokowanie zależy od tego, czy węzły chłonne zostały zajęte przez nowotwór.
Szczególnie zagrożeniem jest występowanie przerzutów w węzłach chłonnych, którym towarzyszy naciekanie makroskopowe narządów sąsiednich.
Czym są nacieki nowotworowe?
Nowotwór złośliwy, w odróżnieniu od nowotworu łagodnego, może naciekać i niszczyć tkanki znajdujące się w jego pobliżu. Ma również zdolność dawania przerzutów do odległych narządów i węzłów chłonnych – komórki rakowe zaczynają się tam rozrastać, gnieździć i powodują kolejne przerzuty.
„Rak jelita grubego lubi dawać przerzuty poprzez przerastanie ściany jelita grubego i naciekanie sąsiadujących narządów”. - powiedział gastroenterolog Jacek Kowerzanow.
Naciek nowotworowy jest wnikaniem komórek do sąsiednich tkanek. Sprawia, że miejsce wcześniej zdrowe przestaje prawidłowo funkcjonować. Rozwój dysfunkcji jest początkowo trudny do zauważenia dla chorego, lecz po pewnym czasie komórek nowotworowych jest coraz więcej i coraz większa część narządu zostaje nimi objęta.
Naciekanie nie zawsze jednak jest cechą nowotworu złośliwego.
