Czerniak nie zawsze jest czarny. Te zdjęcia powinien zobaczyć każdy
Czerniak to groźny nowotwór skóry. Jeśli nie zostanie wcześnie wykryty, może prowadzić do śmierci. Wbrew powszechnej opinii, nie zawsze jest czarny, co utrudnia diagnozę i zwiększa ryzyko niebezpiecznych przerzutów.
Czerniak, który nie jest czarny – Lentigo Maligna Melanoma
Nie wszystkie czerniaki mają charakterystyczny czarny kolor. Jedną z najbardziej podstępnych form tego nowotworu jest lentigo maligna melanoma (LMM), czyli czerniak wywodzący się ze złośliwej plamy soczewicowatej.
LMM to plama o nieregularnych brzegach, najczęściej w odcieniach brązu, czasem niebiesko czarna. Powolny wzrost sprawia, że bagatelizuje ją wielu pacjentów. Zazwyczaj rozwija się u osób starszych, zwłaszcza w okolicy twarzy i szyi. Czytaj także: Słynny youtuber zachorował na czerniaka. Chirurg o leczeniu nowotworów skóry
Objawy lentigo maligna melanoma
Złośliwa plama soczewicowata, z której wywodzi się LMM, rozwija się w warstwie naskórka i stopniowo powiększa. W ciągu kilku lat może osiągnąć kilka centymentrów średnicy.
Objawy LMM ujmuje zasada ABCDE:
- A (asymetria) – plama ma nieregularny kształt,
- B (brzegi) – krawędzie są poszarpane i rozmyte,
- C (kolor) – zmiana ma nierównomierne zabarwienie, często ciemne, z odcieniami czerwieni, brązu lub czerni,
- D (duży rozmiar) – zmiana często przekracza 5 mm,
- E (ewolucja) – powiększa się i może się uwypuklać.
W zaawansowanych przypadkach LMM może powodować pieczenie, świąd, a nawet krwawienie. Czytaj także: Masz ciemne plamy na łokciach? To może być objaw groźnej choroby
Diagnoza i leczenie czerniaka, w tym LMM
Wczesne wykrycie czerniaka, w tym LMM, jest kluczowe dla skutecznego leczenia. Diagnostyka obejmuje wywiad, dermatoskopię (badanie pozwalające na ocenę zmiany) oraz biopsję (wycięcie i zbadanie zmiany).
Podstawową metodą leczenia LMM, tak jak w przypadku innych czerniaków, jest chirurgiczne usunięcie zmiany wraz z marginesem zdrowej skóry. W przypadkach, gdy operacja nie jest możliwa, stosuje się radioterapię lub miejscową chemioterapię.
Profilaktyka kluczem do zdrowej skóry
Profilaktyka czerniaka polega przede wszystkim na ograniczeniu ekspozycji na słońce i unikaniu sztucznych źródeł promieniowania UV (np. w solariach czy lampach do utwardzania paznokci) oraz regularnym stosowaniu kremów z filtrem. Równie istotne są regularne wizyty u dermatologa (minimum raz na 2 lata).
– Tak naprawdę wszystkie zmiany znamion, jak choćby pojawiające się zgrubienia, zaczerwienienia wokół, swędzenie, krwawienie czy ewolucja barwy lub kształtu, powinny być przyczynkiem do uważniejszej obserwacji – mówi w rozmowie z naszym portalem dr n. med. Maciej Kowalewski, chirurg.
