Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Zdrowie > Czy insulinooporność może występować u szczupłych osób? Ekspert stawia sprawę jasno!
Klaudia Jaroszek
Klaudia Jaroszek 10.09.2023 18:06

Czy insulinooporność może występować u szczupłych osób? Ekspert stawia sprawę jasno!

dieta
canva.com

Insulinooporność jest częstym zaburzeniem, które polega na tym, że organizm nie reaguje odpowiednio na insulinę. Nieleczona może prowadzić do stanu przedcukrzycowego i cukrzycy. Istnieje przekonanie, że tylko osoby z nadwagą i otyłością borykają się z insulinoopornością. Czy szczupłe osoby również mogą zmagać się z tym problemem? Odpowiedź poniżej. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z mgr Magdaleną Jezierską, dietetykiem specjalizującym się w zakresie dietetyki klinicznej osób dorosłych.

Insulinooporność a sylwetka

„Tak naprawdę zależne jest to od kompozycji ciała, ponieważ na masę ciała składa się masa mięśniowa, masa tłuszczowa, masa kości oraz woda. Zatem gdy mamy prawidłową masę ciała i mieści się ona w normach wskaźnika BMI, bądź inne pomiary w ogóle nie sugerują otyłości, to mimo wszystko wewnątrz własnego organizmu może występować nadmiar tkanki tłuszczowej w stosunku do innych tkanek. Dlatego w ten sposób insulinooporność może pojawić się także nawet u szczupłej osoby.” – powiedział dietetyk mgr Magdalena Jezierska.

Insulinooporność jest zaburzeniem, które wynika nie tylko z nadmiernej masy ciała. Osoba szczupła również może zmagać się z tym problemem. Często insulinooporność kojarzona jest z nawykami żywieniowymi, aktywnością oraz stylem życia, które faktycznie w głównej mierze są odpowiedzialne za jej powstawanie. Należy jednak mieć świadomość, że osoba szczupła, która prowadzi nieprawidłowy tryb życia lub ma nadmiar tkanki tłuszczowej mimo szczupłej proporcji ciała, także może borykać się z tym zaburzeniem. Co więcej, insulinooporność może mieć podłoże genetyczne lub np. występować poprzez stosowanie niektórych leków. Szczupła osoba, która ma obciążenie genetyczne lub zażywa pewne leki, może także cierpieć na insulinooporność.

Projekt bez nazwy (83).png
 

Insulinooporność – objawy, przyczyny, leczenie. Ekspert tłumaczy To mało znany symptom insulinooporności. Z jego powodu chorych spotyka często niesłuszna krytyka!

Przyczyny insulinooporności

Czynniki ryzyka insulinooporności:

  •  nieprawidłowa dieta,
  •  posiłki bogate w tłuszcze, 
  •  węglowodany proste,
  •  posiłki jedzone nieregularnie,
  •  siedzący tryb życia,
  •  niska aktywność fizyczna,
  •  nadużywanie alkoholu,
  •  niektóre leki,
  •  predyspozycje genetyczne.

„Nadmiar tkanki tłuszczowej u osób zarówno otyłych jak i szczupłych może być przyczyną insulinooporności. Szczególnie osoby, które mają tkankę tłuszczową, występującą w okolicach jamy brzusznej.”- powiedział dietetyk mgr Magdalena Jezierska.

Zapobieganie i leczenie insulinooporności

Leczenie insulinooporności wśród osób szczupłych i otyłych raczej nie różni się wiele od siebie. Wszystko zależy od przyczyny, indywidualnego przypadku oraz całokształtu tego zaburzenia. Podstawą leczenia jest modyfikacja dotychczasowych nawyków i przyzwyczajeń, które mogą prowadzić do insulinooporności lub są jej przyczyną. W głównej mierze polega to na włączeniu zdrowej, zbilansowanej diety, regularnie spożywanych posiłkach, zwiększeniu aktywności fizycznej i ruchowej. Dodatkowo ważne jest, aby wyeliminować używki, stres oraz żywność przetworzoną, bogatą w cukry proste. Wymagane może być również leczenie farmakologiczne, które powinno być zastosowane według zaleceń lekarza. U osób z nadwagą, czy otyłością wskazana jest redukcja masy ciała. 

„Kluczowy jest zdrowy tryb życia, czyli przede wszystkim aktywność fizyczna, ponieważ redukuje ona tkankę tłuszczową oraz rozbudowuje tkankę mięśniową, czyli tkankę, która jest odbiorcą glukozy. Wtedy mamy trochę więcej tych receptorów dla insuliny i glukoza jest pochłaniana, dzięki czemu redukujemy insulinooporność. Oczywiście bardzo znacząca jest odpowiednia dieta, czyli odżywianie się według zasad zdrowego odżywiania, regularne i zbilansowane posiłki, unikanie produktów wysoko przetworzonych, odpowiednia higiena snu oraz unikanie używek.” – powiedział dietetyk mgr Magdalena Jezierska.
 

Otyłość - przyczyny, leczenie, skutki. Ekspert tłumaczy
otyłość
Otyłość to poważna choroba cywilizacyjna, stanowiąca globalny problem zdrowotny XXI wieku! Kiedy mówimy o otyłości, a kiedy o nadwadze? Jakie są przyczyny otyłości? Do czego może doprowadzić otyłość? Jak wygląda leczenie i profilaktyka otyłości? Na te i inne pytania odpowiada dr n. med. Patrycja Wachowska-Kelly, specjalista chorób wewnętrznych i leczenia otyłości, diabetolog.Co to jest otyłość?Otyłość jest chorobą metaboliczną, związaną z nadmiernym gromadzeniem się energii. Energia, która nie jest zużyta w danym momencie, zostaje gromadzona w tkance tłuszczowej, która może odkładać się w każdym miejscu naszego ciała. Otyłość jest chorobą nie ustępującą, samoistnie, więc musimy zacząć ją leczyć, aby wrócić do prawidłowej masy ciała, czyli zdrowia. Jakie są przyczyny otyłości? Najczęściej przyczyną otyłości jest nadmierna podaż energii, czyli albo za dużo spożywamy, albo za mało jej zużywamy. Przyczyny mogą być też inne, m.in. choroby, bądź spożywane leki, które w konsekwencji zwiększają łaknienie.Jakie choroby może powodować otyłość?Sama otyłość już jest chorobą, natomiast najczęściej mówimy o chorobach metabolicznych, które współistnieją z otyłością. Należą do nich m.in. stan przedcukrzycowy, cukrzyca, nadciśnienie, dyslipidemia (podwyższony poziom cholesterolu) oraz powiększony obwód talii. Z otyłością powiązanych jest wiele innych chorób, które pozornie nie są z nią kojarzone, m.in. niepłodność, choroba zwyrodnieniowa stawów, a nawet nowotwory. Według badań ryzyko rozwoju nowotworów u osób otyłych może być nawet 5 do 10 razy wyższe niż u osób zdrowych, o prawidłowej masie ciała. U mężczyzn jest to nowotwór jelita grubego, prostaty czy płuc, a u kobiet nowotwór piersi; endometrium bądź wiele innych.Czym różni się nadwaga od otyłości?Nadwaga to krok przed otyłością. Zdefiniowana jest według pewnych klasyfikacji. Jedną z nich jest tzw. współczynnik BMI, czyli stosunek masy ciała do wzrostu. Masę ciała (w kilogramach) dzielimy przez wzrost (w metrach) podniesiony do kwadratu. Wynik BMI powyżej 25 oznacza \ nadwagę. Jeśli chodzi o otyłość, wyróżniamy trzy stopnie. BMI powyżej 40 oznacza otyłość 3 stopnia i jest to tak zwana skrajna otyłość, zagrażająca życiu. Inną klasyfikacją jest pomiar obwodu talii, podany w centymetrach. U kobiet prawidłowy obwód talii nie powinien przekraczać 80 centymetrów. Wymiary w przedziale 80 – 88 cm oznaczają nadwagę, a powyżej 88 cm wskazują na otyłość. U mężczyzn prawidłowy obwód talii nie powinien przekraczać 94 centymetrów. Wymiary w przedziale 94 – 102 cm oznaczają nadwagę, a powyżej 102 cm świadczą o otyłości. Jakie są rodzaje otyłości? Wyróżniamy otyłość typu jabłka (brzuszna) oraz otyłość typu gruszki (pośladkowo – udowa). Nie zawsze pomiar talii będzie więc odpowiednim miernikiem otyłości. Przy otyłości typu gruszki powinniśmy zmierzyć obwód bioder. Groźniejsza dla zdrowia jest otyłość brzuszna, ponieważ dochodzi wtedy do stłuszczenia narządów znajdujących się w jamie brzusznej, m.in. wątroby i trzustki.Jak leczyć otyłość?Otyłość leczymy kompleksowo. Najważniejsze jest to, aby rozpoznać, co było pierwszym czynnikiem sprzyjającym gromadzeniu się nadmiernej tkanki tłuszczowej i odnaleźć odpowiednią metodę terapii. Nie ma pojedynczego, dobrego sposobu ani leku. Bardzo ważne jest odżywianie się, czyli dobrze zbilansowana dieta. Istotną rolę odgrywa także regularna aktywność fizyczna (co najmniej 4 –5 razy w tygodniu). Nie muszą być to wizyty na siłowni, ale np. szybki chód, nordic walking czy jazda na rowerze. Trzeba również dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu. Pamiętajmy, że im mniej pijemy, tym bardziej jesteśmy narażeni na zatrzymywanie wody w organizmie. Jest to mechanizm obronny organizmu, który, aby zapobiec odwodnieniu, zaczyna gromadzić zapasy wody. Im większa masa ciała, tym więcej płynów musimy przyjmować. Uważa się, że na każdy kilogram powinniśmy pić średnio 30 mililitrów wody. Przykładowo, przy wadze 50 kg dzienna dawka wody to 1,5 litra. Natomiast przy wadze 100 kilogramów, będą to już 3 litry. Do zmiany stylu życia możemy włączyć leczenie farmakologiczne, a przy skrajnej otyłości leczenie zabiegowe. Stosowane są takie metody jak wprowadzenie balonu do żołądka lub chirurgiczne zmniejszenie żołądka. Pacjenci ze skrajną otyłością po operacji potrafią chudnąć po 20, 30, a nawet 50 nadmiarowych kilogramów. Często dochodzi także do całkowitego cofnięcia się rozpoznanej u nich wcześniej cukrzycy. Przy leczeniu otyłości bardzo ważną rolę odgrywa terapia behawioralna, czyli pomoc psychologa, terapeuty lub psychiatry. Niektórzy pacjenci zajadają stres i ja jako lekarz często sięgam po leki pomagające poprawić nastrój. Stosuję leki z tzw. grupy SSRI, czyli leków, które podnoszą poziom serotoniny, tak zwanego hormonu szczęścia. Przy jego braku, najczęściej dochodzi do spożycia pewnych produktów bogatych w tryptofan. Jest to aminokwas, potrzebny do produkcji serotoniny w organizmie. Produkty, zawierające dużą ilość tryptofanu to m.in. ser żółty, banany, czekolada i orzechy. Jeśli pacjent mówi mi, że podjada jakieś produkty z tej grupy, podejrzewam, że może mieć niedobór serotoniny. Należy podkreślić, że każdy stres może prowadzić do różnych zaburzeń. Mój doktorat mówi o tym, że zaburzenia czynności przewodu pokarmowego związane są z brakiem serotoniny. Mamy dwa mózgi, jeden w głowie, a drugi w brzuchu i trzeba leczyć je oba.Z Joanną Kamińską rozmawiała dr n. med. Patrycja Wachowska-Kelly, specjalista chorób wewnętrznych i leczenia otyłości, diabetolog. Jest absolwentką wydziału wojskowo – lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Doświadczenie w leczeniu otyłości i specjalizację z chorób wewnętrznych uzyskała pracując w Klinice Gastroenterologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, a następnie poszerzyła swoją wiedzę przez zrobienie specjalizacji z diabetologii. Ukończyła podyplomowe studia Medycyna Estetyczna dla lekarzy. Jest współautorem książek: „Dieta i żywienie kliniczne” i „Dietetyka kliniczna” oraz publikacji w czasopismach medycznych o tematyce hiperalimentacji, nadwagi i otyłości, dyspepsji oraz chorób przewodu pokarmowego. Prowadziła również działalność dydaktyczną szkoląc młodą kadrę dietetyków w Zakładzie Żywienia Klinicznego. W swojej pracy doktorskiej starała się wyjaśnić problem zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego w chorobie psychosomatycznej jaką jest dyspepsja, na którą cierpi prawie 70% społeczeństwa. Poszerzając swoje zdolności menedżerskie ukończyła studia podyplomowe na prestiżowym Clark University, USA zdobywając tytuł Master of Public Administration in Health Systems.
Czytaj dalej
Cukrzyca - objawy, przyczyny, leczenie. Ekspert tłumaczy
cukrzyca
Cukrzyca jest chorobą związaną ze zbyt wysokim poziomem cukru, czyli glukozy we krwi, spowodowanym nieprawidłowym wydzielaniem lub/i działaniem insuliny. Cukrzycę dzielimy na kilka typów, w zależności od mechanizmów powstawania choroby.Cukrzyca to pierwsza choroba niezakaźna, która została uznana przez ONZ za epidemię XXI wieku. Chorują zarówno dorośli, jak i dzieci. Jakie są objawy cukrzycy? Jak ją rozpoznać? Czym różni się cukrzyca typu 1 od cukrzycy typu 2? Kiedy cukrzyca jest wyleczalna? Jak wykryć cukrzycę? Jakie badania należy wykonać? Na te i inne pytania odpowiada dr n. med. Patrycja Wachowska-Kelly, specjalista chorób wewnętrznych i leczenia otyłości, diabetolog. Co to jest cukrzyca?
Czytaj dalej