Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Po co nam wyrostek robaczkowy? Nowe badania są zaskakujące
Marta Uler
Marta Uler 13.09.2024 07:26

Po co nam wyrostek robaczkowy? Nowe badania są zaskakujące

Jaką role pełni wyrostek robaczkowy?
Fot. Shutterstock/sasirin pamai

Ten fragment jelita ślepego, długo uważany był za narząd szczątkowy, który nie pełni w organizmie żadnej istotnej funkcji. Dowodem miał tu być fakt, że po jego usunięciu, człowiek przecież dalej żył i funkcjonował normalnie.

Najnowsze badania zaprzeczają teorii, jakoby wyrostek robaczkowy był czymś bezużytecznym, co jedynie może sprowadzić na nas kłopot, kiedy dojdzie do jego zapalenia. Wyrostek robaczkowy to bardzo istotny narząd.

Wyrostek robaczkowy – jego rolę wciąż poznajemy

Wyrostek robaczkowy, przez długi czas uważany był za narząd szczątkowy bez istotnej funkcji. Traktowano go jak pozostałość na drodze ewolucji. Według najnowszych badań pełni on jednak ważną rolę w układzie odpornościowym i trawiennym człowieka.

Znajduje się po prawej stronie naszego brzucha, u dołu, choć jego położenie może się nieco różnić u różnych osób, jest to kwestia osobnicza. Najczęściej układa się między pętlami jelitowymi, ale może także swobodnie zwisać do miednicy mniejszej lub występować za kątnicą (tzw. wyrostek zakątniczy). Wyrostek robaczkowy jest nazywany migdałkiem jelitowym lub brzusznym, ponieważ w jego wnętrzu znajduje się duża ilość tkanki chłonnej. Długość wyrostka waha się od 5 do nawet 20 cm.

Ponieważ wyrostek robaczkowy można usunąć bez poważnych konsekwencji zdrowotnych, długo wydawało się, że nie jest on niezbędny do życia. Jednak najnowsze badania pokazują, że jego obecność może wspierać funkcjonowanie układu odpornościowego oraz trawiennego, szczególnie w kontekście regeneracji mikroflory jelitowej po chorobach.

Fot. Pixabay/HansMartinPaul
Kiedy lepiej się rozstać? 5 uzasadnionych naukowo powodów Oto najlepszy syrop na przeziębienie dla całej rodziny. Wkrótce będzie jak znalazł

Wyrostek robaczkowy – nowe badania

O tym, co niedawno odkryto na temat wyrostka robaczkowego, mówi na swoim kanale na Instagramie dr Wojciech Feleszko, pediatra i immunolog (@dr_feleszko):

"Dzisiaj wiemy, że wyrostek może pełnić ważne funkcje w organizmie” – mówi lekarz i wymienia:

  • ochrona mikrobiomu jelitowego – badania sugerują, że wyrostek działa jak schronienie dla korzystnych bakterii jelitowych. W momencie infekcji, kiedy następuje biegunka, wyrostek chroni te bakterie przed wypłukaniem, umożliwiając ich późniejszą odbudowę. Badania wykazały, że osoby, które przeszły appendektomię (chirurgiczne usunięcie wyrostka), mają mniej zróżnicowany mikrobiom,
     
  • rola w układzie odpornościowym – wyrostek to także ważny ośrodek szkoleniowy dla naszego układu odpornościowego. Jest bogaty w specjalne komórki M, które wykrywają i prezentują inwazyjne bakterie układowi odpornościowemu, pomagając organizmowi w skutecznej walce z patogenami,
     

Lekarz zauważa także, że choć operacyjne usunięcie wyrostka często ratuje życie, u osób, którym go wycięto, zaobserwowano wyższe ryzyko wystąpienia zespołu jelita drażliwego, cukrzycy typu 2, a nawet niektórych nowotworów, w tym raka jelita grubego.

"Wyrostek ewoluował niezależnie co najmniej 29 razy u różnych gatunków ssaków, co sugeruje, że pełni on pewną adaptacyjną funkcję. Badania pokazują, że gatunki z wyrostkiem mogą żyć dłużej, niż te, które go nie mają, co może wynikać z jego roli w ochronie przed biegunką”.

Jak leczy się zapalenie wyrostka robaczkowego?

O wyrostku robaczkowym przypominamy sobie zwykle dopiero wtedy, kiedy nas rozboli. Zapalenie wyrostka to groźny stan, zagrażający życiu. Objawy to, przede wszystkim:

  • ból brzucha – może być rozlany wokół pępka, ale po kilku godzinach lokalizuje się po prawej stronie podbrzusza (okolica prawego dołu biodrowego),
  • ból nasila się przy ruchu, kaszlu czy chodzeniu,
  • nudności i wymioty,
  • utrata apetytu,
  • gorączka (często niska, ale może wzrosnąć w miarę postępu stanu zapalnego).

"Kiedy myślimy o wyrostku robaczkowym, pierwsze, co przychodzi nam na myśl, to ryzyko jego zapalenia. W przypadku ostrego zapalenia wyrostka czas jest kluczowy, a standardowym leczeniem często pozostaje jego operacyjne usunięcie. Ale czy to jedyna słuszna droga?” – zastanawia się doktor Feleszko.

Zobacz także:

To pierwszy objaw zapalenia wyrostka. Jeśli się pojawi, biegiem na SOR

Miał zapalenie wyrostka, wypędzono go z SOR. “Cały się trząsłem”

Horror w szpitalu. Poszedł na usunięcie wyrostka, wycięto mu zdrowy narząd