Marta Uler 07.12.2025 08:33

Wysyp raka trzustki i jelita grubego. Chorują coraz młodsi

Powtarzający się ból brzucha to objaw, który powinno się skonsultować z lekarzem. Fot. Canva/ajr_images/Getty Images

Coraz więcej pacjentów trafia do lekarza z nowotworem, który kiedyś dotyczył niemal wyłącznie osób starszych. W Polsce obserwujemy alarmujący wzrost zachorowań na raka jelita grubego i raka trzustki w coraz młodszych grupach wiekowych. Czemu choroby, które kiedyś były domeną seniorów, dziś dotykają ludzi w wieku produkcyjnym?

Liczba diagnoz raka jelita grubego u osób poniżej 50. roku życia systematycznie rośnie – to jeden z najbardziej niepokojących trendów ostatnich lat
Rak trzustki to jeden z najbardziej śmiercionośnych nowotworów. W Polsce w ciągu dwóch dekad liczba nowych przypadków wzrosła o 18%, a liczba zgonów aż o 45%
Polska znajduje się wśród krajów Unii Europejskiej o najwyższej zapadalności na raka jelita grubego
Styl życia, przetworzona żywność, brak ruchu i używki mają coraz większy wpływ na rozwój nowotworów – niezależnie od wieku i statusu społecznego
Wczesne objawy bywają bardzo subtelne – zmiana rytmu wypróżnień, krew w stolcu, nagła utrata masy ciała – i są łatwo bagatelizowane

Nowa rzeczywistość: coraz młodsi pacjenci

Jeszcze kilka lat temu diagnoza raka jelita grubego czy trzustki u 40- czy 50-latka zdarzała się sporadycznie. Dziś coraz częściej mamy do czynienia z takimi przypadkami, co potwierdzają dane z Polski i Europy. Badania wskazują, że zachorowalność na raka jelita grubego w grupach poniżej 50. roku życia rośnie szybciej niż wśród seniorów.

„Widzimy, że w ostatnich latach coraz młodsi ludzie chorują na choroby, które wcześniej były uznawane za typowe dla 70-latków. Mówimy o raku piersi, raku jelita grubego, a nierzadko raku żołądka. Coraz młodsi ludzie zgłaszają się do lekarza z chorobami, z którymi wcześniej zgłaszali się ich dziadkowie” – mówi w rozmowie z Medonetem dr Andrzej Hebzda, gastroenterolog z Centrum Medycznego Safi-Med z Zabierzowa.

Wzrost liczby nowotworów wśród młodych dorosłych to efekt wielu czynników: siedzącego trybu życia, otyłości, stresu, niezdrowej diety oraz coraz większego zanieczyszczenia środowiska. Na liście ryzyka nie brakuje też alkoholu, papierosów i e-papierosów.

Przeczytaj też: Niepokojący wzrost raka jelita u młodych. Gastrolodzy ujawniają przyczynę

Rak trzustki lubi się ukrywać

Rak trzustki to jeden z najgroźniejszych nowotworów – w Polsce wciąż notuje się wzrost zarówno zapadalności, jak i umieralności. W latach 1996–2018 liczba nowych przypadków wzrosła z 3,2 do 3,8 tysiąca, a liczba zgonów aż o 45%. Pięcioletnia przeżywalność chorych wynosi zaledwie około 11%.

Problemem jest to, że rak trzustki długo rozwija się bezobjawowo. Gdy daje sygnały, zwykle jest już zaawansowany i często towarzyszą mu przerzuty do wątroby. Wśród objawów wymienia się m.in.:

ból brzucha promieniujący do pleców,
utratę masy ciała,
żółtaczkę,
nawracające zapalenia trzustki bez wyraźnej przyczyny.

W takich przypadkach eksperci podkreślają konieczność wykonania badań obrazowych – USG lub tomografii komputerowej – by wykluczyć zmiany nowotworowe. Wczesna diagnoza, choć trudna, daje największe szanse na skuteczne leczenie.

Przeczytaj też: Coraz więcej przypadków raka jelita grubego. Winny konkretny produkt

Dodatkowe 350 zł dla seniorów od ZUS. Dodatek wypłacany jest automatycznie

Najpierw lek na nadciśnienie, teraz na cholesterol. Wycofane leki w listopadzie

Jelito grube – alarmujący wzrost u młodych

Rak jelita grubego, obejmujący nowotwory okrężnicy i odbytnicy, to dziś jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów w Polsce. Nasz kraj należy do czołówki Unii Europejskiej pod względem liczby zachorowań, a coraz więcej przypadków dotyczy osób przed 50. rokiem życia, które nie są objęte programami przesiewowymi.

Wielu chorych trafia do lekarza dopiero w zaawansowanym stadium, ponieważ pierwsze symptomy bywają bagatelizowane lub mylone z mniej groźnymi dolegliwościami, jak hemoroidy czy zespół jelita drażliwego.

„Bardzo typowym objawem dla choroby nowotworowej jest zmiana rytmu wypróżnień. Czyli pojawiają się biegunki, których nie było, albo zaparcia, których nie było, albo pacjent miał wcześniej biegunki i one nagle ustąpiły bez wyraźnej zmiany w diecie” – mówi dr Hebzda.

To jeden z objawów, który powinien skłonić do pilnej wizyty u lekarza. Inne sygnały ostrzegawcze to obecność krwi w stolcu, utrzymujące się bóle brzucha, anemia i niewyjaśniona utrata wagi.

Co możemy zrobić? Liczą się profilaktyka i czujność

Nowotwory trzustki i jelita grubego nie są już wyłącznie chorobami osób starszych. Dlatego tak ważne jest, by nie ignorować nawet drobnych objawów i dbać o regularne badania.

Warto:

Obserwować swoje ciało i reagować na niepokojące zmiany – w tym krwawienie z odbytu, utratę masy ciała czy zmianę rytmu wypróżnień.
Dbać o zdrową dietę: ograniczyć produkty wysoko przetworzone, tłuszcze nasycone i czerwone mięso.
Ruszać się – nawet umiarkowana, regularna aktywność fizyczna obniża ryzyko raka jelita grubego.
Ograniczyć alkohol i zrezygnować z palenia papierosów.
Rozważyć wcześniejsze badania profilaktyczne, zwłaszcza jeśli w rodzinie występowały przypadki nowotworów układu pokarmowego.

Nowotwory „młodnieją” – a to oznacza, że czujność onkologiczna nie powinna mieć wieku. Wczesne wykrycie wciąż pozostaje najskuteczniejszą bronią w walce z rakiem.

Źródła:

Tagi: rak trzustki rak jelita grubego - pacjenci Nowotwór