Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Grozi nam prawdziwa epidemia. Tylko co 5. pacjent naprawdę się leczy
Marta Uler
Marta Uler 17.09.2025 11:20

Grozi nam prawdziwa epidemia. Tylko co 5. pacjent naprawdę się leczy

cukrzyca
W nadchodzących latach cukrzyca może przybrać rozmiary epidemii. Fot. Canva Teams

Świat stoi u progu jednej z największych katastrof zdrowotnych naszych czasów. Liczba chorych rośnie w zastraszającym tempie, a diagnozy przychodzą za późno. Niepokojące jest to, że coraz więcej osób nie ma nawet świadomości, że cierpi na groźną chorobę, która nieleczona prowadzi do kalectwa i przedwczesnej śmierci. Chodzi o cukrzycę – i tylko co piąty pacjent ma ją faktycznie pod kontrolą.

  • Do 2050 r. liczba chorych na cukrzycę może sięgnąć nawet 1,3 mld
  • Już dziś z problemem zmaga się blisko 800 mln osób
  • Prawie połowa chorych nie wie, że ma cukrzycę
  • Tylko 21 proc. pacjentów ma skutecznie leczoną cukrzycę

Opóźniona diagnoza to wielkie ryzyko

Przez wiele lat uważano, że choroba ta dotyczy głównie zamożnych społeczeństw Zachodu. Dziś wiadomo już, że rozprzestrzenia się praktycznie wszędzie, także w biedniejszych krajach, gdzie fast foody, wysoko przetworzona żywność i brak aktywności fizycznej stają się codziennością.

"Szacuje się, że do 2050 r. na cukrzycę będzie cierpiało 1,3 mld ludzi" — alarmują naukowcy z Uniwersytetu Waszyngtońskiego w Seattle.

Szczególnym problemem jest późna diagnoza – nawet co drugi pacjent nie zdaje sobie sprawy, że jego organizm od dawna działa w stanie alarmowym. Pierwsze objawy, takie jak nadmierne pragnienie, częste oddawanie moczu, zmęczenie czy zaburzenia widzenia, łatwo zbagatelizować. Niestety, często w momencie rozpoznania dochodzi już do poważnych uszkodzeń w organizmie.

Przeczytaj też: Jedz jak najczęściej. Reguluje poziom cukru we krwi, wspiera trawienie

Jeśli wiesz, że masz cukrzycę, musisz systematycznie kontrolować cukier. Fot. Canva/Proxima Studio

Leczenie – jest, ale często niewystarczające

Większość osób, które wiedzą o swojej chorobie, otrzymuje leki. Problem polega jednak na tym, że leczenie rzadko przynosi oczekiwane rezultaty. Szacuje się, że jedynie 41 proc. pacjentów uzyskuje dzięki terapii odpowiedni poziom glukozy we krwi. W praktyce oznacza to, że tylko 21 proc. wszystkich chorych na świecie ma swoją chorobę pod kontrolą. Reszta zmaga się z ryzykiem poważnych powikłań, takich jak:

  • zawały serca
  • udary, 
  • niewydolność nerek,
  • zespół stopy cukrzycowej – który w wielu przypadkach kończy się amputacją.

Przeczytaj też: Te choroby widać na stopach. Objawy można przypisać innym problemom

Epidemia cywilizacyjna, której można zapobiec

Cukrzyca typu 2 to choroba przewlekła, a jednocześnie jedna z najpowszechniejszych chorób metabolicznych współczesności. Co gorsza, coraz częściej dotyka dzieci i młodzież – to efekt lawinowego wzrostu otyłości. Choroba rozwija się powoli i podstępnie, ale wcale nie jest nieuchronna. Istotna jest profilaktyka: 

  • zdrowa dieta oparta na nieprzetworzonej żywności, 
  • regularny ruch i dbanie o prawidłową masę ciała. 

Ogromne znaczenie ma wczesna diagnoza – wielu pacjentów, u których chorobę rozpoznano na czas, może uniknąć farmakoterapii, wprowadzając zmiany w stylu życia.

Jeśli jednak świat nie zacznie poważnie traktować problemu, to prognozy mówiące o 1,3 miliarda chorych w połowie stulecia mogą stać się rzeczywistością. Wtedy cukrzyca stanie się prawdziwą epidemią, której skutki odczuje nie tylko każdy pacjent, ale i całe systemy opieki zdrowotnej.

Źródła: thelancet.com/article/S0140-6736(23)01301-6/fulltext, ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK581940/, journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371%2Fjournal.pone.0198343

Kiedy pacjent może skorzystać z bezpłatnego transportu sanitarnego w ramach świadczeń medycznych?
karetka
kapif.pl
Ból, ograniczona sprawność czy chemioterapia potrafią zamienić prostą drogę do przychodni w prawdziwe wyzwanie. Dobra wiadomość: w wielu sytuacjach Narodowy Fundusz Zdrowia pokrywa koszty przewozu karetką, a ty nie płacisz ani złotówki. Sprawdź, kiedy możesz skorzystać z tej pomocy i co zrobić, aby lekarz wystawił odpowiednie zlecenie.Bezpłatny transport sanitarny przysługuje nie tylko pacjentom leżącym – również osobom z trwałą niesprawnością ruchową lub wymagającym regularnych wizyt (np. dializy)Lekarz rodzinny, specjalista albo szpital mogą wypisać zlecenie; placówka sama zamawia karetkę, a NFZ reguluje rachunekJeśli transport zostanie odmówiony, masz prawo złożyć skargę do oddziału wojewódzkiego NFZ – warto o tym pamiętać
Czytaj dalej
U 80% pacjentów występują charakterystyczne objawy na miesiąc przed zawałem serca. Nie wolno ich ignorować
ból w klatce piersiowej
Niemy zawał
Ból w piersi, który znika po minucie, nagła zadyszka przy wchodzeniu po schodach, bezsenność tłumaczona stresem – z pozoru błahe sygnały mogą być „cichym alarmem” na cztery tygodnie przed zawałem serca. Najnowsze badania pokazują, że aż 80 proc. pacjentów doświadcza takich dolegliwości, ale tylko niewielu zgłasza się wtedy do lekarza. Sprawdź, na co zwrócić uwagę, żeby nie przegapić chwili, gdy serce woła o pomoc.80 proc. chorych odczuwa prodromalne (wcześniejsze) objawy nawet miesiąc przed zawałemNajczęstsze sygnały to przemijający ból w klatce, duszność, skrajne zmęczenieWczesna reakcja może obniżyć śmiertelność zawału nawet o 30 proc.
Czytaj dalej