Jak zapobiegać haluksom, jak je leczyć? Wyjaśnia fizjoterapeutka
Z paluchem koślawym zmagamy się nieraz przez długie lata. Ta uciążliwa deformacja stopy dotyczyła zwykle starszych kobiet, jednak w związku z genetyką i noszeniem niewłaściwego obuwia, coraz częściej zmagają się z nią młodsze osoby. Zmiany na stopie, widoczne gołym okiem, często uniemożliwiają wybór wygodnego obuwia, do tego z czasem stają się bardzo bolesne utrudniając codzienne funkcjonowanie. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z powagi problemu – wymaga on nie tylko leczenia, zachowawczego lub operacyjnego, ale przede wszystkim profilaktyki. Anna Kielak, specjalistka w zakresie fizjoterapii, stóp, wyjaśnia, na czym polega skuteczna profilaktyka i leczenie haluksów.
Haluks jest łatwy do rozpoznania
Łacińska nazwa haluks oznacza po prostu paluch, zaś hallux valgus o bolesna, widoczna gołym okiem deformacja, czyli tzw. paluch koślawy. W tym wypadku mówimy już o jednostce chorobowej. Deformacja objawia się koślawym ustawieniem palucha, który przechyla się w stronę pozostałych palców, prowadząc do szpotawości śródstopia oraz powstawania bolesnych odcisków, modzeli i nagniotków na podeszwie stopy. Choć zmiany są widoczne gołym okiem, wiele osób ignoruje problem, traktując go wadę estetyczną.
Czekasz na wizytę do lekarza ponad 60 dni? Lepiej idź prywatnie. Posłowie chcą, by zapłacił za to NFZ Z czym przychodzimy na kozetkę? Psychoterapeutka o problemach psychicznych PolakówSkąd biorą się haluksy?
Najczęściej pojawiają się u osób, które mają predyspozycje genetyczne. Jak podkreśla Anna Kielak, główną przyczyną deformacji palucha koślawego jest tendencja genetyczna, choć nie musi być czynnikiem decydującym. Ważne znaczenie mają również nawyki związane z noszeniem obuwia.
– „Każdy obcas zwiększa nacisk na przodostopie. Noszenie takich butów nie jest dla nas fizjologiczne. Każdy centymetr obcasa, podwyższenie pięty będzie miało wpływ na obciążenie stopy i jej deformację w przednim odcinku. Ściśnięte palce nie mają możliwości ruchu” – wyjaśnia.
Problemem są również popularne wśród kobiet klapki japonki oraz buty z wąskimi czubami. Według ekspertki będą one nasilały deformację, szczególnie u osób, które mają tendencję do powstawania haluksów. Profilaktyka palucha koślawego polega głównie na noszeniu wygodnych butów z szerokimi czubkami.
– „Ważne, aby buty były odpowiednio dopasowane do stopy, a nie na odwrót. Wybieranie butów na miarę, które mają szeroki przód, jest kluczowe w zapobieganiu dalszemu pogłębianiu się deformacji” – podkreśla fizjoterapeutka.
Haluks – problem nie tylko estetyczny
Deformacja palucha koślawiego to nie tylko kwestia wyglądu stopy. Jest to także poważny problem zdrowotny, który może prowadzić do innych schorzeń.
– „Haluks to złożona deformacja, która nie ogranicza się tylko do wyrostka kostnego. To wykrzywienie całej pierwszej kości śródstopia, a paluch wtórnie również zmienia swoje ustawienie” – wyjaśnia Kielak. Wielu ludzi popełnia błąd, myśląc, że wystarczy ściąć narośl, by pozbyć się problemu. „To jednak nie rozwiązuje głównego problemu, który tkwi w samej kości śródstopia. Warto o tym pamiętać, ponieważ ignorowanie przyczyny może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych” – zaznacza ekspertka.
Choć fizjoterapeuci mogą pomóc zmniejszyć ból i poprawić komfort życia pacjentów z haluksami, skuteczne wyleczenie deformacji wymaga zwykle interwencji chirurgicznej.
– „Chociaż kiedyś operacje haluksów nie były zbyt skuteczne i wiązały się z dużym ryzykiem powikłań, dzisiejsze metody chirurgiczne są zdecydowanie bardziej efektywne, a ryzyko powikłań wynosi zaledwie 2%” – zapewnia Kielak.
Ekspertka przypomina jednak, że operacja nie jest jedynym rozwiązaniem. Fizjoterapia może pomóc w łagodzeniu dolegliwości bólowych i spowolnieniu rozwoju deformacji. Chociaż nie jest to metoda, która wyleczy haluks na stałe, to może znacznie poprawić komfort życia pacjenta. Leczenie zachowawcze obejmuje m.in. ćwiczenia, pracę manualną, techniki manualne wykonywane przez fizjoterapeutę oraz aktywowanie mięśni stopy.
Profilaktyka i skuteczne metody leczenia
Jeśli zauważymy pierwsze oznaki deformacji w młodszym wieku, warto podjąć działania profilaktyczne, aby zapobiec pogłębianiu się haluksów.
– „Jeżeli w rodzinie występuje tendencja do haluksów, warto zainwestować w odpowiednie buty, a także rozpocząć terapię fizjoterapeutyczną” – radzi Anna Kielak.
Zdecydowana większość dostępnych na rynku gadżetów, takich jak separatory, ortezy czy kliny międzypalcowe, jest mało skuteczna. Kielak szczególnie przestrzega przed ich stosowaniem.
– „Separatory na wszystkie palce, które zapobiegają przesuwaniu się palucha, mogą pomóc w utrzymaniu prawidłowego ustawienia stopy i zapobiegać dalszym deformacjom” – dodaje.
Zobacz także:
Jeśli masz 30 lat, to już powinien być twój nawyk. Codziennie łykaj tę witaminę
Stulatkowie kochają ten napój. Oto sekret do długowieczności z "niebieskich stref"
Po tym poznasz krwiaka mózgu. Objawy powinny natychmiast zaalarmować
