Kontrole sanepidu i spore zmiany w kartach pacjentów. Start 1. kwietnia
Dwa przypadki błonicy stwierdzone w tym miesiącu we Wrocławiu pokazały dobitnie, jak ważną rolę odgrywają szczepienia. Młodszy, nigdy niezaszczepiony pacjent, przywiózł groźną chorobę z egzotycznej wycieczki. W szpitalu zaraził dorosłego mężczyznę, którego uratowały resztki odporności nabytej dzięki szczepieniu w dzieciństwie.
O krok od tragedii
W Polsce obowiązkowy kalendarz szczepień dzieci i młodzieży przeciwko błonicy obejmuje 7 dawek podawanych w wieku 2 miesięcy, 3–4 miesięcy, 5–6 miesięcy, 16–18 miesięcy, a następnie 6, 14 i 19 lat. Chłopiec, który zachorował, nie otrzymał pełnego szczepienia.
Kiedy trafił na oddział wrocławskiego szpitala, nikt nie podejrzewał błonicy. Dzięki szczepieniom większość lekarzy w Polsce nigdy nie miała z nią do czynienia. Dlatego mały pacjent nie został natychmiast odizolowany. Nikt nie wiedział, jak wielkie stwarza zagrożenie.
Na sali z tym pacjentem przebywało inne dziecko z lżejszą infekcją układu oddechowego. Opiekowali się nim ojciec i matka. U mężczyzny wkrótce wystąpiły objawy choroby. Nie przyjął dawki przypominającej szczepienia, więc jego układ odpornościowy nie był w stanie natychmiast zwalczyć bakterii błonicy.
Na szczęście jego dziecko było szczepione, więc się nie zaraziło. Szczepionkę w niedawnej ciąży przyjęła też jego żona. Dzięki temu i ona uchroniła się przed chorobą. Aż strach wyobrażać sobie konsekwencje, z jakimi przyszłoby mierzyć się tej rodzinie, gdyby żaden z jej członków nie przyjął szczepionki.
Przeczytaj także: GIS poszukuje kilkudziesięciu osób. Konieczny jest nadzór
Wielka kontrola Sanepidu startuje już w kwietniu
Główny Inspektor Sanitarny dr Paweł Grzesiowski zapowiadał planowaną kontrolę kart szczepień już w styczniu – na marzec br. Jego plany pokrzyżował wyjątkowy w tym roku sezon grypowy. Jak mówił podczas konferencji prasowej:
Nie chcemy, żeby inspektorzy wchodzili do punktów szczepień, gdzie w poczekalniach są również pacjenci z grypą. Poczekamy więc i uruchomimy tę kontrolę z początkiem kwietnia.
Inspektor zapewnia, że każdy punkt szczepień zostanie poinformowany o planowanej kontroli z wyprzedzeniem. Dzięki temu placówki zyskają trochę czasu na uporządkowanie dokumentów. Celem tej kontroli nie jest karanie nieprawidłowości, ale ustalenie faktów dotyczących poziomu wyszczepialności dzieci w Polsce.
Przeczytaj też: 15% śmiertelność wśród hospitalizowanych na oddziale zakaźnym. Jeszcze nie jest za późno na szczepienie
Nadchodzi rewolucja w kartach szczepień
Plany Głównego Inspektora Sanitarnego są ambitne – chce wreszcie wdrożyć w Polsce elektroniczne karty szczepień w odniesieniu do szczepień obowiązkowych. W tej chwili systemem elektronicznym objęte są wyłącznie szczepienia zalecane.
Przeczytaj: Nowy kalendarz szczepień dzieci na 2025. Rodziców czekają duże zmiany
Nadchodząca kontrola i przejście na elektroniczne karty szczepień pomogą zapobiegać zjawisku „wypadania dzieci z systemu”. W tej chwili wiemy, że niektóre dzieci nie są szczepione, ale nie znamy dokładnie skali problemu. Nie wiadomo też, ile jest dzieci, które w ogóle nie mają pozakładanych kart szczepień.
Po analizie danych jednego z województw wiemy, że właśnie około 5% dzieci znika z systemu. Znaczy to, że nie ma ich kart szczepień, nie wiemy, czy były zaszczepione, czy nie. Być może wyjechały za granicę. Spodziewamy się w związku z tym sporej pracy, bo w następnej kolejności będziemy musieli próbować te dzieci odnaleźć
– deklaruje dr Grzesiowski.
3 grupy niezaszczepionych dzieci
Według Inspektora Grzesiowskiego obecnie w kraju mamy aż 3 grupy niezaszczepionych dzieci. W pierwszej z nich są właśnie te dzieci, które w jakiś sposób „wypadły” z systemu i które trzeba znaleźć. W drugiej – dzieci, które nie mogły być zaszczepione z przyczyn zdrowotnych; dla nich należy przygotować indywidualne kalendarze szczepień.
Trzecią grupę stanowią dzieci rodziców, którzy odmawiają szczepień z różnych powodów np. światopoglądowych lub z obaw przed potencjalnymi zagrożeniami. Z takimi rodzicami trzeba rozmawiać i rozwiewać ewentualne wątpliwości.
Przeczytaj też: Dwa nowe szczepienia za darmo. Bezpłatnie zaszczepisz się przeciwko tym chorobom
Zdaniem dr-a Grzesiowskiego w każdym województwie powinna działać przynajmniej jedna konsultacyjna poradnia szczepień, w której rodzice i opiekunowie mogliby konsultować sytuację dziecka. W tej chwili w Polsce brakuje takich placówek.
Źródła:
Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny. (2025, March 24). Czy należy przyjmować dawki przypominające szczepionki przeciw błonicy? Szczepienia.Info. https://szczepienia.pzh.gov.pl/czy-nalezy-przyjmowac-dawki-przypominajace-szczepionki-przeciw-blonicy/.
Medycyna Praktyczna. (2025, marzec 20). GIS: kontrole kart szczepień dzieci już niedługo. Medycyna Praktyczna. https://www.mp.pl/szczepienia/aktualnosci/375770,gis-kontrole-kart-szczepien-dzieci-juz-niedlugo.
