Znana aktorka cierpi na stwardnienie rozsiane. Mówi o 2 pierwszych objawach
Stwardnienie rozsiane (w skrócie SM) to jedna z częstszych chorób układu nerwowego. W Polsce na SM choruje około 45-55 tysięcy osób. Szacuje się, że każdego roku przybywa 1600-2500 nowych zachorowań. Jeszcze kilkanaście lat temu diagnoza oznaczała dla pacjenta szybkie narastanie symptomów i nieuchronną niepełnosprawność. Dziś jest inaczej.
Ze względu na różnorodność objawów SM bywa nazywane „chorobą o tysiącu twarzy”. Pierwsze symptomy bywają bardzo niespecyficzne, w związku z czym chorzy bagatelizują je, co odwleka diagnozę i wdrożenie leczenia. Inaczej było w przypadku polskiej aktorki, która dzięki nowoczesnemu leczeniu wciąż jest w stanie realizować się zawodowo.
„Dosyć szybko zorientowałam się, że to może być SM”
O swoim doświadczeniu z chorobą Karolina Gruszka opowiedziała dziennikarzom serwisu WP abcZdrowie:
W moim przypadku pojawiły się dwie charakterystyczne cechy, więc dosyć szybko zorientowałam się, że to może być SM, zwłaszcza że w rodzinie mam osoby, które na to chorują.
Aktorka usłyszała diagnozę w 2017 roku. Do diagnostyki w kierunku stwardnienia rozsianego skłoniły ją dwie rzeczy: narastające drętwienie kciuka i fakt, że objawy nie rozwijały się symetrycznie. Świadomość zagrożenia – wynikająca ze znajomości rodzinnej historii choroby – uchroniła artystkę przed poważnymi konsekwencjami. Nieleczone SM może prowadzić do poważnych, nieodwracalnych zmian neurologicznych.
Objawy i diagnostyka stwardnienia rozsianego
Stwardnienie rozsiane może objawiać się bardzo różnorodnie – w zależności od lokalizacji uszkodzeń w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Do najczęstszych wczesnych objawów należą:
• zaburzenia czucia (mrowienia, drętwienia),
• osłabienie mięśni,
• zaburzenia równowagi,
• podwójne widzenie lub nagłe pogorszenie ostrości wzroku.
Nierzadko pierwszym sygnałem bywa zapalenie nerwu wzrokowego. Przeczytaj też: Bardzo często to pierwszy objaw SM. Dotyka oczu
Objawy mogą występować rzutami, czyli pojawiać się nagle i ustępować częściowo lub całkowicie. U niektórych chorych SM przebiega bardziej podstępnie, z powolnym narastaniem trudności ruchowych czy zaburzeń czucia. Ze względu na niespecyficzność symptomów, diagnoza bywa trudna i opóźniona.
Podstawą diagnostyki jest obrazowanie rezonansem magnetycznym (MRI), które pozwala uwidocznić zmiany demielinizacyjne w mózgu i rdzeniu kręgowym. W niektórych przypadkach wykonuje się również badanie płynu mózgowo-rdzeniowego oraz testy wywołanych potencjałów wzrokowych. Obowiązujące kryteria diagnostyczne – tzw. kryteria McDonalda – pozwalają na szybsze rozpoznanie choroby już po pierwszym epizodzie neurologicznym, jeśli potwierdzają go zmiany w badaniach obrazowych.
Leczenie stwardnienia rozsianego
Leczenie stwardnienia rozsianego skupia się na łagodzeniu rzutów, spowalnianiu postępu choroby i utrzymywaniu jak najwyższej jakości życia pacjenta. Dzięki postępowi medycyny wiele osób z SM może dziś prowadzić aktywne życie zawodowe i społeczne przez długie lata.
W przypadku rzutów choroby stosuje się zazwyczaj glikokortykosteroidy, które zmniejszają stan zapalny i przyspieszają ustępowanie objawów. Jednak podstawą terapii długofalowej są tzw. leki modyfikujące przebieg choroby (DMT – disease modifying therapy). Ich celem jest ograniczenie liczby rzutów, spowolnienie narastania niepełnosprawności i zmniejszenie liczby nowych zmian widocznych w rezonansie magnetycznym.
Coraz większą rolę w leczeniu SM odgrywają leki biologiczne, zwłaszcza przeciwciała monoklonalne. Są to nowoczesne preparaty oddziałujące na precyzyjnie określone elementy układu odpornościowego.
Przeczytaj też: To wczesny objaw stwardnienia rozsianego. Pojawia się na rękach i nogach
Leki biologiczne są szczególnie skuteczne w aktywnej postaci choroby i u pacjentów, u których wcześniejsze leczenie okazało się niewystarczające. Wymagają jednak specjalistycznego nadzoru, ponieważ mogą wiązać się z ryzykiem powikłań immunologicznych lub infekcji.
Dostępność różnych form leków – iniekcji, wlewów dożylnych, a także preparatów doustnych – pozwala na indywidualne dopasowanie terapii do potrzeb pacjenta. Oprócz leczenia farmakologicznego ważne są: rehabilitacja, wsparcie psychologiczne oraz edukacja zdrowotna.
Źródło:
Selmaj, K. (2005). Stwardnienie rozsiane-kryteria diagnostyczne i naturalny przebieg choroby. Polski Przegląd Neurologiczny, 1(3), 99-105.
