Cudowne warzywo z pola. Działa jak miotła na jelita i tarcza na infekcje

Kiszona kapusta – naturalny skarb z pola

Jesienią, gdy spada odporność i częściej łapiemy infekcje, kapusta kiszona zyskuje szczególną wartość. To właśnie w tym okresie nasze babki sięgały po nią najczęściej – była podstawą jesienno-zimowej diety, zanim na dobre pojawiły się cytrusy czy suplementy. Przechowywana w beczkach, kiszona kapusta stanowiła nie tylko źródło witamin, ale i zabezpieczenie przed niedoborami w czasach, gdy świeże warzywa były trudno dostępne. Dziś wraca do łask nie tylko jako element tradycyjnej kuchni, ale przede wszystkim jako naturalny sposób na wsparcie odporności w chłodniejszych miesiącach.

Wyjątkowy skład kiszonej kapusty. Co skrywa w sobie to niepozorne warzywo?

Kapusta kiszona to nie tylko probiotyki – jej skład odżywczy czyni ją jednym z najcenniejszych fermentowanych produktów roślinnych. W procesie kiszenia wzrasta biodostępność wielu związków, a dzięki temu nawet niewielka porcja może realnie wzbogacić dietę. 

Znajdziemy w niej:

• witaminę C, która wspiera odporność i działa antyoksydacyjnie,
• witaminę K, ważną dla zdrowia kości i krzepliwości krwi,
• witaminę B6 oraz kwas foliowy, wspierające układ nerwowy i procesy metaboliczne,
• błonnik pokarmowy, regulujący trawienie i poziom glukozy we krwi,
• kwas mlekowy, który pomaga utrzymać równowagę flory jelitowej,
• związki siarkowe, takie jak sulforafan, o potencjalnym działaniu przeciwwirusowym i przeciwzapalnym,
• magnez, wapń i żelazo – niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, szczególnie w okresie osłabienia.

Taka kombinacja czyni z kiszonej kapusty prawdziwy „naturalny suplement” – dostępny bez recepty, za grosze i od pokoleń obecny w polskiej kuchni.

9 powodów, by spożywać kiszoną kapustę. Najważniejsze właściwości

Prozdrowotne działanie kiszonej kapusty:

1. Wzmacnia odporność
2. Poprawia trawienie
3. Odbudowuje mikroflorę jelitową
4. Działa przeciwzapalnie
5. Wspiera detoksykację organizmu
6. Obniża ryzyko infekcji górnych dróg oddechowych
7. Reguluje poziom cukru we krwi
8. Wspomaga wchłanianie składników odżywczych
9. Obniża poziom cholesterolu
    

Za prozdrowotne działanie kiszonej kapusty odpowiadają przede wszystkim bakterie kwasu mlekowego, które powstają w trakcie fermentacji. Przekształcają one cukry zawarte w liściach kapusty w kwas mlekowy, nadając jej nie tylko charakterystyczny smak, ale też cenne właściwości wspomagające mikroflorę jelitową. A jak wiadomo, od stanu jelit w dużej mierze zależy kondycja całego organizmu – od trawienia po odporność.

Badania przeprowadzone w 2024 roku pokazały, że codzienne spożywanie 100 gramów świeżej kiszonej kapusty może znacząco zwiększyć liczebność pożytecznych bakterii jelitowych, takich jak Lactobacillus i Bifidobacterium. Co ciekawe, efekt utrzymywał się jeszcze tydzień po zakończeniu interwencji. Inne eksperymenty, prowadzone w warunkach laboratoryjnych, wskazują, że ekstrakty z kiszonki mogą chronić komórki jelitowe przed uszkodzeniami i osłabiać stany zapalne. To szczególnie ważne w kontekście chorób przewlekłych układu pokarmowego.

Na tym nie kończą się właściwości kiszonej kapusty. Fermentacja podnosi poziom aminokwasów i przeciwutleniaczy, w tym związków siarkowych takich jak sulforafan, które mogą wspierać odporność na infekcje, zwłaszcza te atakujące górne drogi oddechowe. Kapusta jest też naturalnym źródłem witaminy C, choć nie należy traktować jej jako jedynego źródła tego składnika w diecie.

Kto nie może jeść kiszonej kapusty? Przeciwskazania

Ze względu na wysoką zawartość sodu, ostrożność powinny zachować osoby z nadciśnieniem tętniczym, chorobami nerek oraz na diecie niskosodowej – w takich przypadkach zaleca się przepłukanie kapusty przed spożyciem. Przeciwskazaniem do spożywania kiszonej kapusty może być również dla osób z nadkwasotą żołądka, refluksem czy zespołem jelita drażliwego, ponieważ kwas mlekowy i błonnik mogą nasilać objawy. U niektórych może wywoływać wzdęcia lub dyskomfort trawienny, szczególnie jeśli spożywana jest w nadmiarze lub po dłuższej przerwie. 

Jeśli po zjedzeniu kapusty pojawiają się silne bóle brzucha, przewlekłe wzdęcia lub biegunka – lepiej nie bagatelizować objawów, ponieważ mogą one wskazywać na nietolerancję lub chorobę zapalną jelit.

Jak spożywać kiszoną kapustę? Co z niej zrobić?

Jak włączyć kiszonkę do codziennego jadłospisu? Wystarczy porcja około 3–4 łyżek dziennie – dodana do obiadu, kanapki lub jako samodzielna przekąska. Ważne, by sięgać po kapustę niepasteryzowaną, ponieważ tylko taka zawiera żywe kultury bakterii. Dobrym uzupełnieniem może być sok z kiszonej kapusty – 50 ml wypite przed posiłkiem może pobudzić perystaltykę jelit, choć osoby wrażliwe powinny zaczynać od mniejszych ilości, by uniknąć dyskomfortu.

Prosty przepis na kiszoną kapustę

Samodzielne przygotowanie kiszonej kapusty w domu jest proste. Wystarczy poszatkować główkę kapusty, zasypać solą (ok. 20 g na 1 kg), dokładnie ugnieść i odstawić na 5 dni w temperaturze pokojowej, a następnie przechowywać w chłodnym miejscu. Taka domowa kiszonka będzie świeża, naturalna i pozbawiona konserwantów – dokładnie taka, jaką znały nasze babcie.

Źródła:

• BioMed Central, 2024. Effects of fermented foods on gut microbiota composition: a crossover study.
• MDPI. Lactic Acid Bacteria and their probiotic potential in fermented vegetables.
• ASM Journals. Anti-inflammatory properties of fermented cabbage extracts in intestinal epithelial models.
• ScienceDaily. Nutritional and antioxidant profile of fermented cabbage and its role in respiratory infections.