Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Problemy cywilizacyjne > Czy na L4 wolno iść na wybory? Ekspert wyjaśnia, jak uniknąć nieprzyjemności z ZUS
Wiktoria Wihan
Wiktoria Wihan 27.05.2025 13:22

Czy na L4 wolno iść na wybory? Ekspert wyjaśnia, jak uniknąć nieprzyjemności z ZUS

Czy na L4 można iść na wybory
Fot. Shutterstock/Tupungato

Znajdujemy się na finiszu kampanii wyborczej, a emocje jej towarzyszące rosną z dnia na dzień. Obecnie cała Polska przygotowuje się do tego, by w niedzielę 2 czerwca ruszyć do urn i oddać głos na swojego faworyta. Jednak wśród wyborców są też osoby przebywające na zwolnieniu lekarskim — i to właśnie one najczęściej zadają sobie pytanie, czy będą mogły iść zagłosować. Wątpliwości rozwiał ekspert rynku pracy, który tłumaczy, czy i na jakich zasadach osoby na L4 mogą iść na wybory.

Na L4 trzeba uważać. ZUS może cofnąć zasiłek

Podczas zwolnienia lekarskiego pracownik otrzymuje zasiłek chorobowy w wysokości 80% wynagrodzenia (pełne wynagrodzenie przysługuje np. kobietom w ciąży). Przez pierwsze 32 dni wypłaca go pracodawca, potem ZUS. To właśnie dlatego Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) ma prawo kontrolować zachowanie osób przebywających na zwolnieniu lekarskim. Jeśli instytucja odkryje, że pacjent na L4 nie przestrzega zaleceń lekarza, może podjąć kilka kroków kontrolnych. 

Przede wszystkim ZUS może wstrzymać lub całkowicie cofnąć zasiłek chorobowy, jeśli uzna, że wykonywane przez pacjenta aktywności opóźniają powrót do zdrowia lub nie są zgodne z celem leczenia. W takich przypadkach ZUS często zleca przeprowadzenie dodatkowych badań lekarskich w celu weryfikacji stanu zdrowia pacjenta oraz jego zdolności do pracy.

Pacjent może również zostać wezwany na rozmowę wyjaśniającą, podczas której musi udowodnić, że jego działania nie łamią zaleceń lekarskich. W sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości, ZUS może zasugerować zmianę trybu leczenia lub skierować pacjenta na rehabilitację, aby przyspieszyć powrót do zdrowia i aktywności zawodowej.

Działania te mają na celu nie tylko zapobieganie nadużyciom w korzystaniu z L4, ale także zapewnienie, że zwolnienie lekarskie służy faktycznej regeneracji i powrotowi do pełnej sprawności. Przepisy są jednak łagodniejsze i uwzględniają specyficzne potrzeby zdrowotne, gdy chodzi o osoby przewlekle chore i kobiety w ciąży.

Zobacz również: Nawrocki kontra Trzaskowski: Kolejki do lekarzy najdłuższe od 12 lat!

Zadaj te pytania seniorom. 7 łamie serce Nigdy nie jedz tego owocu na wakacjach. To tykająca bomba. Zatrucie murowane

Czy na L4 można iść na wybory?

Zwolnienie lekarskie może zawierać różne zalecenia dotyczące trybu życia pacjenta w czasie leczenia. Wśród nich znajdują się wskazania dotyczące trybu życia chorego np., czy pacjent powinien leżeć, czy może on się przemieszczać. Odzwierciedlają one aktualny stan zdrowia chorego i są dla ZUS jasnym wyznacznikiem, w przypadku kontroli. 

Mikołaj Zając, prezes Conperio — największej w Polsce firmy specjalizującej się w doradztwie dotyczącym absencji chorobowej, w rozmowie z “Medonet” podkreśla, że osoby przebywające na zwolnieniu lekarskim powinny na bieżąco konsultować swoje zachowanie i planowane aktywności z lekarzem prowadzącym. To właśnie lekarz, który najlepiej zna stan zdrowia pacjenta i cel terapii, decyduje, czy dana czynność, na przykład wyjście z domu lub udział w określonym wydarzeniu, jest zgodna z zaleceniami leczniczymi. 

W kontekście zbliżających się wyborów istotne jest, aby pacjent upewnił się, czy opuszczenie miejsca pobytu w dniu głosowania nie narusza zaleceń lekarskich i nie zagraża jego zdrowiu ani skuteczności leczenia. W przypadku wątpliwości, lepiej to skonsultować, by uniknąć nieporozumień z ZUS i nie ryzykować utraty świadczeń.

Sprawdź też: Wiadomo, co wziął Nawrocki w trakcie debaty. Nie mógł się powstrzymać?

wybory polska (1).jpg
Fot. Canva

Czy na L4 można pracować w komisji wyborczej?

Według eksperta, pełnienie funkcji członka komisji wyborczej jest często kwalifikowane inaczej niż standardowa praca zarobkowa, mimo iż wiąże się z otrzymaniem wynagrodzenia za wykonywane obowiązki. Wynika to z faktu, że udział w komisji wyborczej ma charakter społeczny i obywatelski, a wynagrodzenie stanowi raczej zwrot kosztów lub symboliczne wynagrodzenie za czas poświęcony na wykonywanie zadań wyborczych, a nie typową pracę zawodową. Mimo to należy uważać:

Z mojego doświadczenia wynika, że zarówno podejście ZUS, jak i pracodawców do tego typu sytuacji bywa różne — niekiedy bardziej rygorystyczne, innym razem bardziej liberalne. Niemniej jednak kluczowe jest, aby osoba przebywająca na zwolnieniu miała świadomość potencjalnych konsekwencji swoich działań i każdorazowo konsultowała je z lekarzem – tłumaczył Mikołaj Zając w rozmowie z “Medonet”. 

Co ważne, jeśli udział w pracy komisji wyborczej negatywnie wpłynie na stan zdrowia osoby na zwolnieniu lekarskim, ZUS może zakwestionować jej prawo do otrzymywania zasiłku chorobowego. Dlatego przed podjęciem takiej aktywności podczas L4 warto zawsze skonsultować się z lekarzem prowadzącym, aby mieć pewność, że nie zaszkodzi to procesowi leczenia.

Przeczytaj też: Psychiatra ostro o kandydacie na prezydenta. Skomentowała jego zachowanie na wizji

wybory polska.jpg
Fot. Canva

Co można robić, a czego lepiej unikać na L4

Pacjentom zdarzają się sytuacje, kiedy podczas zwolnienia lekarskiego nie wykorzystują tego czasu zgodnie z jego przeznaczeniem, czyli na odpoczynek i rekonwalescencję. Chorym zdarza się nawet nieświadomie przekroczyć zalecenia. Wiele zależy od tego, jaki kod znajduje się na L4. Standardowe zwolnienie lekarskie (z kodem 1) ściśle ogranicza aktywność chorego do trzech podstawowych czynności: 

  • odpoczynku w domu, 
  • wizyt u lekarza,
  • wizyt w aptece. 

Każde inne opuszczenie miejsca zamieszkania powinno być wyraźnie uzasadnione i związane z procesem leczenia i powrotem do zdrowia.

Drugi rodzaj L4 to tzw. zwolnienie lekarskie “chodzone” (z kodem 2), które daje pacjentowi nieco większą swobodę. W takim przypadku można wychodzić z domu, by zaspokoić podstawowe potrzeby, takie jak zakupy spożywcze, krótki spacer sprzyjający rekonwalescencji czy przebywanie u bliskich, na przykład rodziny, jeśli wymaga tego opieka. Czytaj więcej: Coraz więcej L4 z kodem "F". Przeważa jedna grupa

Mimo większej elastyczności, w obu rodzajach zwolnień pacjent musi pamiętać, że głównym celem jest powrót do zdrowia i uniknięcie czynności, które mogłyby ten proces opóźnić. Nie można zatem:

  • wykonywać pracy zarobkowej, 
  • wyjeżdżać na wakacje, 
  • uczestniczyć w imprezach towarzyskich,
  • podejmować innych aktywności, które mogą negatywnie wpływać na stan zdrowia i efekty leczenia.