Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Problemy cywilizacyjne > Zmiany w L4 od przyszłego roku. Za to stracisz pieniądze na zwolnieniu
Marta Uler
Marta Uler 09.10.2025 12:11

Zmiany w L4 od przyszłego roku. Za to stracisz pieniądze na zwolnieniu

zwolnienie lekarskie
Od 2026 roku wejdą ważne zmiany w zwolnieniach lekarskich. Fot. Canva/filadendron/Getty Images

Od 2026 r. rząd planuje nowy porządek zasad dotyczących zwolnień lekarskich. Najważniejsze: doprecyzowanie, co wolno robić na chorobowym, a co grozi utratą zasiłku. Projekt ma jednocześnie wzmocnić kontrolę wykorzystania L4 i dać więcej jasności pracownikom oraz pracodawcom.

  • „Czynności incydentalne” (krótkie, wymuszone okolicznościami działania) nie będą już skutkować odebraniem świadczenia
  • Praca zarobkowa na L4 nadal pozostanie zakazana, ale definicja ma być jaśniejsza
  • Będzie można być na L4 u jednego pracodawcy i pracować u drugiego, jeśli charakter pracy na to pozwala
  • Wyjście do apteki, lekarza czy na zakupy nie będzie traktowane jako nadużycie
  • ZUS zyska szersze narzędzia kontroli, a część zmian ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r.

Praca na L4 – co będzie wolno, a co grozi utratą zasiłku

Szykują się duże zmiany, jeśli chodzi o zwolnienia lekarskie. Nowe przepisy mają np. rozróżnić pracę zarobkową od tzw. czynności incydentalnych. Te drugie to krótkie działania, które wynikają z wyjątkowej potrzeby — jak podpisanie dokumentu, szybka odpowiedź na pilny e-mail czy odebranie telefonu od przełożonego. Jeśli nie zastępują one regularnych obowiązków i nie są wynikiem presji pracodawcy, nie będą już powodem do utraty zasiłku.

Nadal zakazana będzie natomiast każda aktywność o charakterze odpłatnej pracy, czyli regularna, planowa i przynosząca dochód. W takim przypadku świadczenie zostanie odebrane.

Największą nowością ma być możliwość pozostawania na zwolnieniu lekarskim u jednego pracodawcy i jednoczesnej pracy u innego, jeżeli charakter pracy i stan zdrowia na to pozwalają. Przykładowo – osoba wykonująca ciężką pracę fizyczną może być niezdolna do jej wykonywania, ale w tym samym czasie może nadal wykonywać lekkie obowiązki zdalne dla innego pracodawcy. W takim przypadku dopuszcza się pobieranie zasiłku z jednego miejsca pracy i wynagrodzenia z drugiego.

Przeczytaj też: L4 z powodu niedoboru witaminy. W takich przypadkach lekarz może wystawić zwolnienie

Incydentalne czynności związane z pracą podczas zwolnienia, będą dopuszczone. Fot. Canva

Drobne aktywności na chorobowym i kontrola ZUS

Nowe regulacje mają też ukrócić absurdalne sytuacje, w których pacjenci tracili świadczenia z powodu wyjścia do apteki czy lekarza. Projekt jasno określa, że codzienne, uzasadnione leczeniem czynności nie będą uznawane za złamanie zasad zwolnienia.

Za niezgodne z celem L4 nadal będą jednak uznawane działania, które mogą opóźnić powrót do zdrowia, np. ciężka praca fizyczna lub aktywność sprzeczna z zaleceniami lekarza.

Zmieni się też sposób kontroli przez ZUS. Urzędnicy mają zyskać szersze uprawnienia, m.in. możliwość żądania wyjaśnień lub dokumentacji medycznej. Co ważne, nieobecność w domu w trakcie kontroli nie będzie od razu karana, jeśli można ją uzasadnić, np. wizytą u lekarza. Nowe przepisy umożliwią też wskazanie adresu pobytu za granicą – w krajach Unii Europejskiej kontrolę przeprowadzi lokalna instytucja.

Przeczytaj też: L4 na wypalenie zawodowe? Sprawdź, czy Ci się należy

Pieniądze na zwolnieniu – kiedy można je stracić

Prawo do zasiłku chorobowego nadal będzie można utracić za wykonywanie pracy zarobkowej podczas zwolnienia lub za czynności sprzeczne z celem leczenia. Projekt ustawy ma doprecyzować katalog takich przypadków i ograniczyć uznaniowość decyzji ZUS.

Równolegle resort pracy pracuje nad rozwiązaniem, które przewiduje, że świadczenie chorobowe będzie wypłacane przez ZUS od pierwszego dnia niezdolności do pracy. Oznacza to, że pracodawcy zostaną odciążeni z obowiązku wypłacania wynagrodzenia chorobowego w pierwszych tygodniach absencji.

Większość zmian ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r., a niektóre – jak możliwość łączenia zatrudnień – mogą zostać wdrożone z rocznym opóźnieniem. Dla pracowników oznacza to większą elastyczność i bezpieczeństwo, ale też konieczność przestrzegania jasno określonych granic, by nie stracić prawa do świadczeń.

Źródła: hbusinessinsider.com.pl/wiadomosci/zasilek-chorobowy-za-l4-wyplaci-zus-tego-chce-resort-pracy/sj32kld, hgov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-swiadczeniach-pienieznych-z-ubezpieczenia-spolecznego-w-razie-choroby-i-macierzynstwa

Tagi: L4 choroba ZUS