Gdy zauważysz, wzywaj karetkę. Masz tylko cztery minuty

Niedotlenienie mózgu. Przyczyną może być wiele chorób

Niedotlenienie mózgu polega na tym, że mózg nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu, co zaburza jego funkcjonowanie. Jest to poważny stan, który może mieć wiele przyczyn. 

Jedną z najczęstszych są choroby sercowo-naczyniowe, w tym zawał serca i udar mózgu. Kolejną przyczyną ze strony układu krążenia jest zakrzepica – jeśli skrzeplina zatka naczynie krwionośne, może dojść do niedotlenienia mózgu.

Wbrew pozorom do niedotlenienia mózgu wcale nie musi dojść nagle. Czasami za stan ten odpowiadają przewlekłe choroby układu oddechowego, jak np. bezdech senny czy astma. Podobne skutki może mieć przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – schorzenie to polega na zwężeniu dróg oddechowych, co sprawia, że do płuc, a zatem i do mózgu, nie dociera odpowiednia ilość tlenu. 

Większość z nas kojarzy niedotlenienie z utonięciem, ale nic bardziej mylnego. Ten stan może powodować również niskie ciśnienie krwi, niedokrwistość (anemia) a także zatrucia – tutaj należy wspomnieć o tlenku węgla (czadzie), który blokuje dopływ krwi do mózgu, powodując zgon. 

Od 1 października 2024 r. do 31 stycznia 2025 r. w wyniku zatrucia czadem zmarło w Polsce 29 osób.

Choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca czy bezdech senny, mogą powodować  niedotlenienie.

Skutki niedotlenienia mózgu – niektóre nieodwracalne

Skutki niedotlenienia zależą od stanu ogólnego pacjenta oraz od tego, ile trwało. W pierwszej kolejności uszkodzeniu ulegają struktury w płatach skronionych odpowiedzialne za pamięć. Chorzy mogą być  zdezorientowani, nie pamiętać, jak się czyta czy pisze – takie umiejętności nabywają na nowo w trakcie rehabilitacji.

W przypadku długotrwałego niedotlenienia mózgu dochodzi do martwicy tkanek. U takich pacjentów często występuje niedowład kończyn, problemy z koordynacją, a przede wszystkim upośledzenie funkcji poznawczych. Tacy pacjenci mogą nie pamiętać swoich bliskich – zdarza się, że pamięć nigdy nie wraca.

W najcięższych przypadkach dochodzi do utraty przytomności i rozległego uszkodzenia mózgu. Jeżeli uda się uratować takiego pacjenta, potrzeba cudu, aby odzyskał zdrowie. Najczęściej życie kontynuuje w stanie wegetatywnym – ma otwarte oczy, ale nie ma kontaktu ze światem zewnętrznym.

Na ratunek mamy tylko 4 minuty

Do prawidłowego funkcjonowania mózgu potrzeba ok. 3,3 ml dotlenionej krwi na każde 100 g mózgu. Jeżeli będzie jej mniej, mózg zaczyna umierać.

Do lekkiego niedotlenienia dochodzi po pierwszej minucie bez tlenu, natomiast każde niedotlenienie, które trwa dłużej niż 4 minuty może spowodować trwałe uszkodzenia mózgu, a nawet zgon. Dlatego tak ważna jest znajomość objawów niedotlenienia i szybka pomoc.

Kiedy rozpoznamy u kogoś niedotlenienie, nie czekajmy bezczynnie na przyjazd karetki. Oczywiście, wezwijmy pogotowie, ale w między czasie wykonajmy masaż serca: 30 uciśnięć, 2 wdechy dla osób dorosłych do momentu, kiedy nie zastąpi nas ratownik lub lekarz.

Objawy niedotlenienia mózgu – po tym je poznasz

Kiedy powodem niedotlenienia są choroby przewlekłe pacjenci skarżą się na zmęczenie, problemy z koncentracją i nadmierną senność, natomiast jeśli do niedotlenienia doszło w wyniku zatrucia, udaru lub zawału, objawy pojawiają się nagle i są niezwykle intensywne.

Objawy niedotlenienia mózgu:

• zaburzenia poznawcze;
• zawroty głowy;
• ból głowy;
• zasinienie;
• drgawki;
• śpiączka;
• zaburzenia czucia;
• problemy z równowagą i koordynacją;
• w ciężkich przypadkach utrata przytomności.
   

Zobacz też:

Działa na zakrzepy jak rozpuszczalnik. Jedz codziennie

Po tym poznasz, że zaczyna się zawał. To nie tylko ból w klatce piersiowej

Tak boli głowa przy udarze. Nigdy nie ignoruj tego bólu