Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Zdrowie Psychiczne > Masz obniżony nastrój? Winowajcą mogą być jelita
Joanna Kamińska
Joanna Kamińska 07.02.2024 11:37

Masz obniżony nastrój? Winowajcą mogą być jelita

smutna dziewczyna
canva.com

Choć niewielu zdaje sobie sprawę, bakterie jelitowe mają znaczący wpływ na funkcjonowanie mózgu. Odgrywają istotną rolę, zwłaszcza jeśli chodzi o nasz nastrój. Dysfunkcjom układu pokarmowego bardzo często towarzyszą objawy psychiczne. Dolegliwości fizyczne nakręcają objawy psychiczne i na odwrót. Jak to działa? Wyjaśniamy. 
 

Dysfunkcje układu pokarmowego a zaburzenia psychiczne - jaka jest zależność?

Stosunkowo niedawno, naukowcy odkryli, że mózg i jelita są połączone tzw. „osią jelita-mózg”.  Mózg wysyła sygnały do ​​jelit, regulując ich pracę, a jelita i znajdujące się w nich bakterie mają wpływ na neuroprzekaźniki w mózgu. 

Uważa się, że zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego są efektem zaburzeń interakcji osi mózg–jelito–mikrobiota. Dysfunkcjom układu pokarmowego bardzo często towarzyszą objawy psychiczne. Dolegliwości fizyczne nakręcają objawy psychiczne i na odwrót.

Zaburzenia flory bakteryjnej jelit uznawane są za jedną z głównych przyczyn zespołu jelita drażliwego. W związku z psychogennym charakterem choroby, w leczeniu IBS zaczęto stosować leki antydepresyjne, które działają na ośrodkowy układ nerwowy. Okazuje się, że antydepresanty wykazują wysoką skuteczność w łagodzeniu objawów IBS, zwłaszcza w zmniejszeniu dolegliwości bólowych. 

Antydepresanty znalazły zastosowanie w leczeniu zespołu jelita drażliwego. Jak działają na jelita? Jak leczyć zespół jelita drażliwego (IBS)? Terapię należy dostosować indywidualnie do pacjenta

„Hormon szczęścia” jest produkowany w jelitach

Szacuje się, że serotonina obecna w organizmie człowieka, w zdecydowanej większości znajduje się w przewodzie pokarmowym. Jeśli więc chcemy utrzymać zdrowie psychiczne w dobrej kondycji, warto zadbać o nasze jelita.

Serotonina jest neuroprzekaźnikiem, a więc ​​pomaga mózgowi transmitować informacje z jednej części mózgu do innych jego obszarów. Znana jest jako „hormon szczęścia”, ponieważ odgrywa ważną rolę w utrzymaniu dobrego nastroju. Deficyt serotoniny może prowadzić do bezsenności oraz zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy nerwica lękowa.

Do produkcji serotoniny w organizmie potrzebny jest tryptofan -  aminokwas, który musi być dostarczony z pożywieniem. Produkty, zawierające dużą ilość tryptofanu to:

  • ser żółty,
  • orzechy,
  • banany,
  • czekolada.

“Niektórzy pacjenci zajadają stres i ja jako lekarz często sięgam po leki pomagające poprawić nastrój. Stosuję leki z tzw. grupy SSRI, czyli leków, które podnoszą poziom serotoniny, tak zwanego hormonu szczęścia. Przy jego braku, najczęściej dochodzi do spożycia pewnych produktów bogatych w tryptofan. Jest to aminokwas, potrzebny do produkcji serotoniny w organizmie. Produkty, zawierające dużą ilość tryptofanu to m.in. ser żółty, banany, czekolada i orzechy. Jeśli pacjent mówi mi, że podjada jakieś produkty z tej grupy, podejrzewam, że może mieć niedobór serotoniny." - powiedziała w rozmowie dla Pacjentów dr n. med. Patrycja Wachowska-Kelly, specjalista chorób wewnętrznych i leczenia otyłości, diabetolog.

"Należy podkreślić, że każdy stres może prowadzić do różnych zaburzeń. Mój doktorat mówi o tym, że zaburzenia czynności przewodu pokarmowego związane są z brakiem serotoniny. Mamy dwa mózgi, jeden w głowie, a drugi w brzuchu i trzeba leczyć je oba.”  - dodała dr n. med. Patrycja Wachowska-Kelly.

Projekt bez nazwy - 2024-02-07T103714.177.png

Jakie produkty sprzyjają naszym jelitom?

W naszych jelitach znajduje się tysiące różnych gatunków bakterii jelitowych. Należy stosować prawidłową dietę, aby karmić te dobre bakterie, a osłabiać te złe. Największym grzechem dietetycznym jest nadmierne spożywanie produktów o dużej zawartości cukrów, ponieważ węglowodany proste zabijają przyjazne mikroby. Warto mieć świadomość, że jeśli nasza dieta zawiera małe ilości błonnika, w jelitach zaczynają dominować złe bakterie, które powodują stany zapalne jelit.

Aby odbudować florę bakteryjną w jelitach, zaleca się spożywanie produktów zawierających bakterie kwasu mlekowego (Lactobacillus). Znajdziemy je między innymi w: 

  • kiszonkach,
  • jogurcie naturalnym,
  • kefirze,
  • maślance,
  • zsiadłym mleku.

Często na ogórkach kiszonych możemy zaobserwować charakterystyczny biały nalot. Są to właśnie wspomniane bakterie kwasu mlekowego. Pełnią one szereg funkcji prozdrowotnych. Wykazują właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe oraz przeciwgrzybicze. Hamują rozwój szkodliwych patogenów, które mogą przyczyniać się do powstawania chorób. Mają bardzo korzystny wpływ na układ odpornościowy, usuwają toksyny i regulują florę bakteryjną w jelitach, a ponadto chronią przed infekcjami okolic intymnych kobiet.