W 10 sekund sprawdza ryzyko śmierci w najbliższej dekadzie
Po wielu latach badań międzynarodowy zespół specjalistów nauk medycznych doszedł do zaskakujących wniosków. Prosty test, który nie wymaga użycia żadnych specjalistycznych narzędzi, w kilka sekund pozwala przewidzieć ryzyko zgonu pacjenta w ciągu najbliższych 10 lat.
Wnioski z badań opublikowanych w magazynie „British Journal of Sports Medicine” są jednoznaczne: istnieje związek między zdolnością do utrzymania równowagi na jednej nodze przez 10 sekund a ogólnym ryzykiem zgonu. Ten prosty test dostarcza ważnych informacji o zdrowiu, niezależnie od wieku, płci i innych danych medycznych. Autorzy badania sugerują, że warto rozważyć włączenie go do standardowych badań lekarskich osób w średnim i starszym wieku.
Jak wyglądało badanie?
W badaniu udział wzięło 1702 uczestników w wieku od 51 do 75 lat, z których większość stanowili mężczyźni. Przez ponad dekadę badano ich zdolności fizyczne i zbierano dane kliniczne, koncentrując się na jednym prostym zadaniu – utrzymaniu równowagi na jednej nodze przez 10 sekund.
Test równowagi przeprowadzano na boso, pod czujnym okiem personelu medycznego. Każdy uczestnik miał do trzech prób, by przez 10 sekund utrzymać pozycję na jednej nodze. Wynik oceniano zero-jedynkowo: „TAK” – jeśli próba się powiodła, lub „NIE” – jeśli się nie udało.
Zaskakujące wyniki badań
Osoby, które nie były w stanie wykonać testu, miały niemal dwukrotnie wyższe ryzyko zgonu w ciągu kolejnych lat w porównaniu z tymi, którym się to udało. W trakcie średnio 7-letniego okresu obserwacji zmarło 123 uczestników – aż 17,5% z grupy „NIE” i tylko 4,6% z grupy „TAK”.
Różnice w przeżywalności były niezależne od czynników ryzyka, takich jak wiek, wskaźnik masy ciała (BMI) czy choroby współistniejące. Szczególnie wyraźny związek zaobserwowano między niezdolnością do wykonania testu a występowaniem cukrzycy typu 2, otyłości i chorób układu krążenia.
Starzenie się organizmu prowadzi do naturalnego spadku sprawności fizycznej, w tym równowagi, która pogarsza się szczególnie po 60. roku życia. Brak stabilności może zwiększać ryzyko upadków – drugiej najczęstszej przyczyny przypadkowych zgonów na świecie. Przeczytaj też: Zaburzenia równowagi – przyczyny, objawy i leczenie.
Nowa jakość w medycynie prewencyjnej
Do tej pory testy równowagi rzadko pojawiały się w rutynowej praktyce klinicznej. Badacze sugerują, że właśnie prostota i bezpieczeństwo testu 10-sekundowego sprawia, że ma on szansę stać się praktycznym narzędziem diagnostycznym.
Istotną zaletą badania jest nie tylko długi okres obserwacji uczestników, ale też fakt, że test 10-sekundowy dostarcza dodatkowych informacji prognostycznych, wykraczających poza standardowe czynniki ryzyka. Może stać się cennym uzupełnieniem dotychczasowych metod oceny zdrowia seniorów. Przeczytaj też: Osoby 60+ powinny robić tyle kroków dziennie. Padła konkretna liczba
Autorzy zwracają jednak uwagę, że potrzeba dalszych badań, by ustalić, czy poprawa wyników w tym teście – np. poprzez trening równowagi – może realnie zmniejszyć ryzyko śmierci. Już teraz jednak zachęcają lekarzy do stosowania testu jako szybkiego wskaźnika ogólnej kondycji pacjenta.
Źródło:
Araujo CG, de Souza E Silva CG, Laukkanen JA, Fiatarone Singh M, Kunutsor SK, Myers J, Franca JF, Castro CL. Successful 10-second one-legged stance performance predicts survival in middle-aged and older individuals. Br J Sports Med. 2022 Sep;56(17):975-980. doi: 10.1136/bjsports-2021-105360. Epub 2022 Jun 21. PMID: 35728834.
