Wąsik i włosy na brodzie są znakiem od organizmu. To może być objaw choroby

Hirsutyzm, czyli nadmierne owłosienie u kobiet

Hirsutyzm to nadmierne owłosienie u kobiet w miejscach, w których włosy typowo występują u mężczyzn, np. na klatce piersiowej, brodzie lub nad wargą. Szacuje się, że dolegliwość ta dotyka od 5 do 10 proc. kobiet. Do rozpoznania hirsutyzmu wykorzystuje się skalę Ferrimana–Gallweya. Za jej pomocą ocenia się owłosienie w dziewięciu strefach.

Skala Ferrimana–Gallweya uwzględnia ocenę nasilenia owłosienia nad wargą, na brodzie, na klatce piersiowej, górnej i dolnej części brzucha, na górnej i dolnej części pleców, a także na ramionach i udach. Zależnie od poziomu owłosienia w danej okolicy lekarz przyznaje od 0 do 4 punktów. Hirsutyzm stwierdza się, jeśli u pacjentki stwierdzono co najmniej 8 punktów. Ocena ma charakter subiektywny.

Lekarz, który stwierdził u pacjentki hirsutyzm, nie powinien go ignorować, ponieważ nie jest to problem wyłącznie estetyczny – może wskazywać na wiele poważnych chorób.  W każdym przypadku potrzebny jest dokładny wywiad i badania hormonów. Być może dzięki wnikliwości lekarza i czujności pacjentki uda się zdiagnozować jedno z poniższych schorzeń. Niektóre z nich zagrażają życiu.

Rodzice wywożą zarodki za GRANICĘ. Ujawniamy prawdę o leczeniu in vitro!

"Wątrobowe dłonie" to poważny objaw. Zgłoś się do lekarza, zanim będzie za późno Czytaj dalej Chcesz mieć zdrowe i piękne paznokcie? Pod żadnym pozorem nie popełniaj tego błędu przy obcinaniu Czytaj dalej

1. Zespół policystycznych jajników (PCOS)

Zespół policystycznych jajników (PCOS) występuje u 10-15 proc. kobiet w wieku rozrodczym. Do jego rozpoznania potrzebne jest stwierdzenie dwóch z trzech poniższych objawów: zaburzenia miesiączkowania w postaci braku miesiączek lub rzadkich miesiączek, nadmierne wydzielanie męskich hormonów płciowych (hiperandrogenizacja), torbielowate jajniki. Choroba może powodować bezpłodność. Może towarzyszyć jej wypadanie włosów, trądzik czy przerost łechtaczki. PCOS jest najczęstszą przyczyną hirsutyzmu, który występuje aż u 60 proc. chorych.

Mamą zostaje się średnio po 5 latach, a czasem wcale. Ujawnimy prawdę o in vitro!

2. Hirsutyzm idiopatyczny

Hirsutyzm idiopatyczny odpowiada za 5-15 proc. przypadków nadmiernego owłosienia u kobiet. Mówimy o nim wtedy, kiedy poziom androgenów jest prawidłowy, kobieta regularnie miesiączkuje, a na jajnikach nie ma torbieli. Przyczyną tego rodzaju hirsutyzmu jest zwiększona wrażliwość mieszków włosowych na działanie męskich hormonów płciowych. Schorzenie charakteryzuje powolny przebieg. Zaczyna rozwijać się u kobiet w wieku rozrodczym i nie ustępuje. Ta odmiana hirsutyzmu bardzo często występuje rodzinnie, najczęściej u Azjatek i Arabek.

3. Wrodzony przerost nadnerczy (CAH)

Za nadmierne owłosienie może odpowiadać choroba nazywana wrodzonym przerostem nadnerczy (CAH) lub inaczej zespołem nadnerczowo-płciowym. W jej przebiegu dochodzi do zaburzeń wydzielania kortyzolu, co prowadzi do wzrostu poziomu androgenów, a to prowadzi do pojawienia się owłosienia w nietypowych miejscach i przerostu nadnerczy. Choroba jest spowodowana niedoborem 21-hydroksylazy. Występuje u ok. 2 proc. pacjentek z objawami androgenizacji i nadmiernym owłosieniem. Z kolei hirsutyzm występuje u 20 proc. chorych. Leczenie polega na podawaniu glikokortykosteroidów.

4. Nowotwór nadnerczy

To, czy w przebiegu raka nadnerczy pojawi się nadmierne owłosienie, zależy od rozmiaru, umiejscowienia i czynności hormonalnej guza. Szacuje się jednak, że hirsutyzm występuje u ok. 40 proc. chorych. Inne typowe objawy nowotworu nadnerczy to nadciśnienie, powiększenie gruczołów piersiowych, nadmierne odkładanie się tłuszczu, zaokrąglenie twarzy, uczucie przewlekłego zmęczenia i senność. Leczenie raka nadnerczy polega na chirurgicznym usunięciu guza i terapii lub za pomocą mitotanu lub metyraponu. Im wcześniej zostanie wykryty nowotwór, tym lepiej dla chorej.

5. Nowotwór jajnika

Nowotwory jajników odpowiadają za niewiele, bo zaledwie 1 proc. przypadków hirsutyzmu, co wynika z faktu, że większość guzów nie wydziela androgenów. Tak nie jest jednak w przypadku nowotworów gonadalnych, guzów z komórek Leydiga i Sertolego – te mogą powodować nadmierne owłosienie, łysienie typu męskiego, obniżenie głosu. Częstość ich występowania określa się na poziomie 3-8 proc. względem wszystkich guzów jajnika. Mogą wystąpić u kobiet w każdym wieku. Ich leczenie polega na (w miarę możliwości) wycięciu guza i chemioterapii.

6. Zespół Cushinga

Zespół Cushinga to zespół objawów powiązanych z podwyższonym stężeniem kortyzolu. Jego najczęstszą przyczyną jest podawanie glikokortykosteroidów wykorzystywanych w leczeniu innych chorób, np. wrodzonego przerostu nadnerczy (CAH). Typowym objawem zespołu Cushinga jest wzrost masy ciała i rozstępy. U wielu pacjentek występuje również nadmierne owłosienie na twarzy, trądzik i zaburzenia miesiączkowania. Chorobę leczy się operacyjnie, farmakologicznie lub za pomocą radioterapii. Istotne jest też stosowanie diety bogatej w białko i wyrównanie poziomu potasu.

7. Otyłość z cukrzycą typu 2

Otyłość powoduje nadmierne wydzielanie insuliny przez trzustkę, a ta pobudza nadnercza do produkcji androgenów. Nasileniu objawów sprzyja insulinooporność i cukrzyca typu 2. U chorych obserwuje się zmiany skórne w postaci nasilenia łojotoku, trądzik i nadmierne owłosienie. Włosy pojawiają się w miejscach typowych dla mężczyzn, np. nad wargą lub podbródku, są twarde, sztywne i ciemne. Redukcja masy ciała i regulacja poziomu cukru we krwi zazwyczaj wiąże się ze zmniejszeniem nasilenia objawów. Wcześniej należy jednak wykluczyć inne przyczyny hirsutyzmu, np. raka nadnerczy.

8. Hirsutyzm polekowy

Przyczyną hirsutyzmu mogą być przyjmowane leki, np. doustne środki antykoncepcyjne, danazol, diazoksyd i L-tyroksyna. Nadmierne owłosienie może powodować również przyjmowanie testosteronu i anabolików (jest to widoczne chociażby u kulturystek), a także leków przeciwzapalnych i glikokortykosteroidów. Hirsutyzm polekowy może być wskazaniem to przerwania terapii, ale ostateczną decyzję powinien podjąć lekarz, rozpatrując wszystkie za i przeciw. W niektórych przypadkach lekarz, aby ulżyć pacjentce, może zaleczyć leczenie miejscowe, np. usunięcie nadmiernego owłosienia woskiem lub laserem.

Inne przyczyny hirsutyzmu (rzadkie):

• rogowacenie ciemne;
• hiperprolaktynemia;
• akromegalia;
• niedoczynność tarczycy;
• rak tarczycy.

Hirsutyzm pojawia się w przebiegu wielu chorób, a niektóre z nich są bardzo poważne. Dlatego lekarze nie powinni ignorować pacjentek zaniepokojonych pojawieniem się  włosów na plecach czy brodzie. W takim wypadku konieczna jest wnikliwa ocena przyczyn nadmiernego owłosienia – dokładny wywiad i badania hormonów. Należy pamiętać, że hirsutyzm nie jest problemem kosmetycznym, tylko zdrowotnym.

źródło: podyplomie.pl, Katedra i Klinika Endokrynologii Ginekologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Vilnius University Faculty of Medicine, Clinic of Obstetrics and Gynaecology, Katedra i Zakład Fizjologii, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Zobacz też:

Nadmierne owłosienie – przyczyny i metody leczenia hipertrichozy

Guz mózgu (nowotwór mózgu) - przyczyny, objawy i leczenie

Kortyzol – rola w organizmie, normy, znaczenie niewłaściwego poziomu