Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Żywienie > Nadgniłe jabłka wystarczy obkroić i zrobić z nich przetwory? Dietetyk tłumaczy, czym to grozi
Marta Uler
Marta Uler 02.09.2024 11:41

Nadgniłe jabłka wystarczy obkroić i zrobić z nich przetwory? Dietetyk tłumaczy, czym to grozi

Zepsute jabłka są groźne dla zdrowia – mykotoksyny
Fot. Pixabay/instagram.com/odbrzuszka.pl

Sezon na przetwory trwa. O tej porze roku główną rolę grają na tej scenie jabłka. Na bazarkach wyszukujemy tych najtańszych, by smażyć, prażyć i zamykać je w słoikach. Nierzadko zdarza się, że wykorzystujemy te trochę poobijane, nadgniłe, lekko popsute. Wykrajamy "brzydkie: fragmenty, a resztę przerabiamy. 

Okazuje się, że to nie jest dobra praktyka. W zepsutej części jabłek rozwinęły się już mykotoksyny, ale są one obecne w całym owocu. Są to niebezpieczne substancje o działaniu rakotwórczym i mutagennym.

Nadgniłe jabłka nie nadają się do spożycia

Najładniejsze owoce zwykle odkładamy do zjedzenia na surowo. Te trochę brzydsze, a więc: poobijane, robaczywe, nadgniłe, jeśli w przeważającej części są "dobre", idą na przetwory. Obieramy je, wycinamy zepsute fragmenty, myjemy, i wykorzystujemy do ciast, placków, w dużej mierze także na przetwory, bo "Szkoda wyrzucać całkiem dobre owoce!".

Niestety, to nie jest dobre podejście. W nadgniłych jabłkach rozwijają się pleśnie, które produkują mykotoksyny.  "Są to  bardzo niebezpieczne substancje  o działaniu  rakotwórczym, mutagennym  i są szczególnie niebezpieczne dla dzieci” – pisze na swoim profilu (@odbrzuszka) na Instagramie dietetyczka, technolożka żywności i żywienie człowieka, fitoterapeutka Asia Masłowska. Jeśli zależy nam na zdrowiu, powinniśmy zrezygnować z praktyki, polegającej na "ratowaniu" częściowo zepsutych jabłek i innych owoców i warzyw.

Możesz dostać 1500 zł. Takie warunki muszą spełnić rodzice, aby otrzymać Babciowe 2024 Po tym poznasz, że czas zrobić kolonoskopię. Gdy to zobaczysz, biegiem do lekarza

Czym są mykotoksyny?

Mykotoksyny  to substancje, wytwarzane przez niektóre gatunki  grzybów pleśniowych (w tym między innymi  Penicillium,  Aspergillus, Fusarium, Claviceps  czy  Rhizoctonia), które mogą znaleźć się np. w produktach spożywczych. Do tej pory udało się wyodrębnić ponad 400 mykotoksyn, wytwarzanych przez grzyby pleśniowe, np.:

  • aflatoksyny (szacuje się, że ponad 4 miliardy osób na świecie narażonych jest na ich szkodliwy wpływ), 
  • ochratoksyny (zwłaszcza ochratoksyna A, która jest najczęściej wykrywana w zbożach),   
  • satratoksyny,   
  • trichoteceny,   
  • patulina,   
  • kwas aspergilowy.

Występują one, jak podaje Asia Masłowska, w:

  • w nadpsutych (miejscowo zgniłych) owocach i warzywach,
  • w zbitych jabłkach i gruszkach (charakterystycznym objawem jest watowata konsystencja),
  • w produktach z widocznym kożuchem, strzępkami, przerostem pleśni,
  • w orzechach (obecność mykotoksyn najczęściej wykrywano w orzechach ziemnych),
  • w gotowych sokach owocowych i warzywnych,
  • mogą być obecne w gotowych przetworach: dżemy, konfitury, koncentraty, przeciery… (jeśli słabo przebrano surowiec),
  • w mleku i jajach (u zwierząt karmionych skażoną paszą, np. spleśniałym zbożem, chlebem),
  • w źle przechowywanym ziarnie (a w następstwie mące i jej wyrobach);

Specjalistka podkreśla, że często, choć nie zawsze, produkty mają charakterystyczny ZIEMISTY zapach, więc na to na pewno powinniśmy uważać. 

Czym grozi zatrucie mykotoksynami?

Mykotoksynami infekujemy się poprzez drogi oddechowe, np. przebywając w skażonych pomieszczeniach, lub drogą pokarmową. Są bardzo niebezpieczne dla naszego zdrowia. 

Spożywanie żywności porażonej pleśnią może wywołać: alergie, grzybice, obniżenie odporności, choroby układu oddechowego, pokarmowego, rozrodczego…a regularne spożywanie nawet niewielkich ilości mykotoksyn może wywołać wiele chorób przewlekłych, w konsekwencji prowadząc do rozwoju nowotworu – pisze dietetyczka. 

Ostre zatrucie mykotoksynami może spowodować:

Z kolei długotrwałe narażenie na kontakt z mykotoksynami może prowadzić do:

  • nowotworów – w tym głównie do raka wątroby,
  • uszkodzenia, niewydolności wątroby i nerek,
  • immunosupresji,
  • u dzieci przewlekłe narażenie na mykotoksyny może prowadzić do zaburzeń wzrostu i rozwoju,
  • uszkodzenia układu nerwowego, zaburzeń neurologicznych.

Jakie jabłka nadają się na przetwory?

Zatem nie tylko te jabłka, które chcemy jeść na surowo, powinny być ładne, twarde i zdrowe. Również na przetwory warto wybierać pełnowartościowe owoce. Nie warto myśleć, że "takich pięknych jabłek szkoda na przetwory”. Pomyślmy raczej, czy nie szkoda naszego zdrowia na jedzenie zepsutych owoców?
Warto także wziąć sobie do serca to, co mówi Asia Masłowska: "Wysoka temperatura ani inne zabiegi technologiczne nie powodują usunięcia mykotoksyn z produktu”.

Takie jabłko nie nadaje się ani do jedzenia, ani na przetwory. Fot. instagram.com/odbrzuszka.pl

Zobacz także:

Nie lubisz marnować jedzenia? To musisz bezwzględnie wyrzucić

Toksyny w konserwach i przetworach zagrażają zdrowiu. Uważaj też na to, jak je przechowujesz

Już dziś kup słoiki na przetwory. W takiej formie pomidory są najzdrowsze