Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Piękny zapach cebuli i smród róży. Tak objawia się dziwna choroba
Marta Uler
Marta Uler 22.01.2025 14:25

Piękny zapach cebuli i smród róży. Tak objawia się dziwna choroba

Parosmia - przyczyny, objawy, leczenie
Fot. Canva/pixelshot

Człowiek dotknięty tym schorzeniem może odczuwać zapach spalenizny, kiedy wokół unoszą się wonie kwiatów lub przeciwnie – czuć przyjemny aromat, podczas gdy otoczenie odbiera go za przykry. 

To zaburzenie węchu, nazywane parosmią, rozwija się na skutek uszkodzenia komórek nerwowych, zwykle w wyniku infekcji, ale przyczyny mogą też być inne. Czy można je leczyć?

Parosmia – choroba węchu

Parosmia to zaburzenie węchu, polegające na zniekształconym postrzeganiu zapachów. Osoby dotknięte tym problemem, ładne i wcześniej znane zapachy odbierają jako nieprzyjemne, dziwne, a nawet odpychające, mimo że były one dla nich neutralne lub przyjemne. Często opisują je jako zapachy spalenizny, gnijącego mięsa czy odpadków. 

Parosmia rozwija się na skutek uszkodzenia komórek nerwowych odpowiedzialnych za węch lub tzw. opuszki węchowej. Sam mechanizm nie jest dobrze poznany, ale zwykle jest następstwem infekcji. Do zaburzenia przyczyniają się różne zakażenia dróg oddechowych, np. wirusowe, jak np. COVID-19, czy bakteryjne. Inne przyczyny parosmii to:

  • urazy głowy uszkadzające nerwy węchowe, szczególne znaczenie mają uszkodzenia w okolicy dolnego mózgowia,
     
  • schorzenia neurologiczne, jak np. choroba Parkinsona czy Alzheimera,
     
  • zaburzenia metaboliczne, np. cukrzyca,
     
  • ekspozycja na toksyny – parosmia może rozwinąć się u osób pracujących z rozpuszczalnikami, etc.,
     
  • guzy mózgu w obszarze węchowym,
     
  • chemioterapia lub radioterapia – wielu pacjentów leczących się onkologicznie, doznaje parosmii w trakcie terapii.
Tak zmniejszysz ryzyko rozwoju raka. Naukowcy mają dowody, że metoda działa Superniebezpieczny superfood. W połączeniu z lekami jest naprawdę groźny

Inne zaburzenia węchu

Istnieje kilka odmian zaburzeń węchu: 

  • fantosmia, czyli postrzeganie zapachów, które nie istnieją w otoczeniu. Jest to rodzaj halucynacji, osoby odczuwają zapachy „z niczego”, np. dymu, spalenizny czy śmieci, nawet jeśli nie ma ich w pobliżu,
     
  • hyposmia – częściowe osłabienie węchu. Osoby z hyposmią mają trudności z wykrywaniem zapachów, ale nie odczuwają ich zniekształcenia,
     
  • anosmia – całkowita utrata zdolności odczuwania zapachów. W odróżnieniu od parosmii brak jest jakiejkolwiek percepcji węchowej.

Parosmia w ciąży

Parosmia jest najbardziej charakterystyczna dla kobiet w ciąży. Często jest tak, że ciężarne zaczynają odrzucać zapachy, które dotąd lubiły, lub przeciwnie – rozsmakowywać się w zupełnie nowych woniach, czasem niezrozumiałych dla otoczenia. Mogą np. zapach herbaty odbierać jako wyjątkowo przykry, aż przyprawiający o mdłości, a kiszonych ogórków traktować jako balsam dla swoich zmysłów. Może to wynikać ze:

  • zmian hormonalnych – szczególnie podwyższonego poziomu estrogenów, które wpływają na funkcję węchową,
  • nadwrażliwości na zapachy – co często pojawia się w pierwszym trymestrze ciąży,
  • ogólnej zmiany fizjologicznej zmysłów związanej z ciążą.

U niektórych kobiet parosmia może być jednym z wczesnych objawów ciąży i mija wraz z postępem ciąży. Jeśli jednak nie ustępuje, warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć inne przyczyny.

Parosmia – leczenie

Parosmia często jest problemem przemijającym, jak to się dzieje np. w przypadku zaburzeń węchu związanych z infekcją, czasem jednak wymaga konkretnego leczenia. Jednak leczenie uzależnione jest od przyczyny parosmii. Jeśli cierpisz na zaburzenia węchu, powinieneś wybrać się do laryngologa. Specjalista przeprowadzi wywiad i wykona podstawowe badania laryngologiczne, sprawdzi zdolność rozpoznawania zapachów, a jeśli uzna za wskazane, może też zlecić wykonanie specjalistycznych badań obrazowych. 

Jeśli parosmia wynika z infekcji, urazu czy choroby neurologicznej, konieczne jest leczenie podstawowego schorzenia. W niektórych przypadkach stosuje się leki przeciwzapalne, przeciwlękowe lub witaminy wspomagające regenerację nerwów. Wskazany może być trening węchowy, ponieważ regularne wąchanie różnych zapachów (np. cytryny, róży, eukaliptusa) może pomóc w przywróceniu prawidłowego węchu. Czasem, by wyleczyć parosmię, trzeba uciec się do interwencji chirurgicznej – tak może być np. w przypadku polipów.

Zobacz także:

Cuchnący objaw, którego nie można ignorować. To może być nowotwór

Pies wyczuwa te choroby zanim pojawią się objawy. Wywącha raka, cukrzycę czy nadchodzący atak padaczki

Skąd się bierze zapach starszych osób? Naukowcy odkryli źródło tej charakterystycznej woni