Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Profilaktyka i leczenie > Najzdrowsza dieta wytypowana. Czy to może jeszcze dziwić?
Marta Uler
Marta Uler 08.01.2024 16:17

Najzdrowsza dieta wytypowana. Czy to może jeszcze dziwić?

Dieta śródziemnomorska
Fot. Pexels/Dana Tentis

Opublikowano ranking najzdrowszych diet na 2024 rok. Na pierwszym miejscu znalazła się ta, która obfituje w surowe warzywa, ryby, owoce morza i rośliny strączkowe. Trudno przecenić jej walory zdrowotne: zmniejsza ryzyko cukrzycy, demencji i depresji, obniża cholesterol i wzmacnia serce. Czy już wiesz, o którą dietę chodzi?

Dieta to styl życia

Od lat eksperci ds. żywienia wybierają najzdrowszą spośród znanych diet. Przy czym słowo "dieta” nie oznacza tu krótkoterminowego sposobu na zrzucenie zbędnych kilogramów. Chodzi o całokształt nawyków żywieniowych, o sposób odżywiania, którego przestrzegamy w życiu w ogóle. 

Jak podaje cnn.com, specjaliści prześledzili założenia 30 różnych diet, które w ostatnim czasie były zarówno modne, jak i wartościowe z punktu widzenia zdrowia ludzkiego organizmu. Wciąż przecież pojawiają się nowe odkrycia, cenne badania, jak i przeróżne trendy, jeśli chodzi o tę tematykę. Wnioski opublikowano w amerykańskim magazynie "US News & World Report”. 

“Świat diet i odżywiania czasem przytłacza, jest pełen dezinformacji i niedopowiedzeń” – powiedziała Shanley Chien, starsza redaktor ds. zdrowia w US News. ”Zebraliśmy więc informacje od uznanych w kraju ekspertów w dziedzinie medycyny i żywienia, aby określić, które diety są najbardziej odżywcze, a przy tym łatwe w stosowaniu i które promują zdrowy styl życia” – dodała Gretel Schueller, redaktor naczelna działu "Health” wspomnianego magazynu.

8 produktów na obniżenie cholesterolu. Koniecznie włącz je do diety! 5 błędów dietetycznych. Wypadają przez nie włosy

Wygrała dieta śródziemnomorska

Po raz siódmy pierwsze miejsce zajęła dieta śródziemnomorska. Przypomnijmy, że to styl odżywiania typowy dla krajów basenu Morza Śródziemnego, który obfituje w surowe warzywa, ryby i owoce morza, a także zdrowe tłuszcze (oliwa z oliwek!, awokado), rośliny strączkowe, pełnoziarniste pieczywo, czy ciemny ryż.

W tej diecie ograniczone jest spożycie produktów przetworzonych, alkoholu, słodyczy, białej mąki, czy czerwonego mięsa. Taki styl odżywiania się niesie dla organizmu szereg korzyści. Posiłki komponowane zgodnie z dietą śródziemnomorską:

  • obniżają poziom "złego” (LDL) cholesterolu,
  • redukują ryzyko cukrzycy,
  • zmniejszają ryzyko nadciśnienia tętniczego i miażdżycy,
  • wzmacniają serce,
  • chronią przed nowotworami.

Badania wykazały, że dieta śródziemnomorska może obniżyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego o 25 proc., raka piersi o 15-20 proc., raka prostaty, endometrium oraz raka trzustki – o 10-15 procent.

Na podium warianty diety śródziemnomorskiej

Drugie miejsce w rankingu zajęła dieta DASH, a trzecie – MIND. Czym charakteryzują się ci zdobywcy pozostałych miejsc podium?

DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension)  – początkowo dieta ta była skoncentrowana na zapobieganiu i kontrolowaniu nadciśnienia, redukcji ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, ale obecnie jest szeroko zalecana również dla ogólnego zdrowego stylu życia. Jej założenia są bardzo podobne do diety śródziemnomorskiej, nacisk jedynie jest na unikanie soli, a więc zaleca się:

  • spożywanie dużej ilości warzyw i owoców, które są źródłem wielu witamin, minerałów, błonnika i przeciwutleniaczy,
     
  • unikanie wysokosodowych (słonych) produktów spożywczych i zamiast tego korzystanie z ziół i przypraw do nadawania smaku potrawom,
     
  • spożywanie niskotłuszczowych lub chudych produktów mlecznych, takich jak jogurty czy mleko,
     
  • spożywanie białka pochodzenia roślinnego, takiego jak fasola, groch, orzechy, nasiona oraz chudego białka zwierzęcego,
     
  • spożywanie zdrowych tłuszczów w postaci ryb, a także orzechów i nasion, oliwy z oliwek,
     
  • ograniczenie spożycia czerwonego mięsa, słodyczy i napojów zawierających dodany cukier,
     
  • spożywanie alkoholu jest zalecane w umiarkowanych ilościach lub całkowicie odradzane, w zależności od preferencji i zdrowia danej osoby.

Dieta MIND (Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay) to z kolei połączenie założeń diety śródziemnomorskiej i DASH. Została specjalnie opracowana w celu wspierania zdrowia mózgu i zmniejszania ryzyka chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera. 

Wyodrębniono składniki, które szczególnie pozytywnie wpływają na pracę mózgu, jak np. warzywa zielonoliściaste, owoce jagodowe, orzechy, strączki, produkty pełnoziarniste, ryby, drób, oliwa z oliwek i wino, jak i te, których należy w tym kontekście unikać, czyli np. czerwone mięso, masło i margaryna, sery żółte, ciasta i słodycze, produkty wysoko przetworzone i smażone. 

Na końcu listy dieta "row”

Co ciekawe, ostatnie miejsce w rankingu zajęła dieta zalecająca spożywanie jedynie surowych warzyw i owoców. Żywność, która nie została poddana żadnej obróbce, gotowaniu, działaniu mikrofal, która nie jest genetycznie zmodyfikowana ani narażona na działanie pestycydów lub herbicydów, pozornie wydaje się zdrowa. Jednak zdaniem naukowców jest zbyt restrykcyjna pod względem odżywczym i może być niebezpieczna dla niektórych osób.

Także daleko w rankingu, bo aż na 25. miejscu, znalazła się dieta ketogeniczna. Być może jest najbardziej efektywna jako krótkoterminowa dieta odchudzająca, ale nie nadaje się do wprowadzenia na stałe. Obciąża nerki i serce, jest uboga w składniki odżywcze, ze względu na ograniczenie błonnika może powodować zaparcia, a w skrajnym przypadku może prowadzić do kwasicy ketonowej.

Zobacz także:

Dieta DASH - najzdrowsza dieta na świecie! Zalecana jest szczególnie osobom z nadciśnieniem

To tylko odchudzanie, zwykła dieta, czy już zaburzenie? Różnica bywa niewyraźna

Psychodietetyk zdradza jakie są najlepsze warzywa na poprawę zdrowia. Mogą nawet zastąpić suplementy